شکل۲-۱ : فرایند تجارت الکترونیک(شانکر، ۲۰۰۲)
۲-۱-۴ تجارت الکترونیک و فن آوری اطلاعات^[۳۰]
فن آوری اطلاعات ، روش کارکرد افراد ، سازمانها ، دولتها و حتی طرز تفکر مردم را تغییر داده است
آموزش ، بهداشت ، صنعت ، تجارت ، بانکداری ، خدمات وحتی اوقات فراغت و سرگرمی‏ها همه تحت‏الشعاع آثار و تغییرات این تکنولوژی قرار گرفته‏اند( مطابق شکل ۲-۲) .
شکل ۲-۲ : تاثیر فناوری اطلاعات بر ابعاد مختلف زندگی ( تنظیم: نگارنده)

۲-۱-۵تجارت الکترونیکی در برابر تجارت سنتی^[۳۱]

تکنولوژی اطلاعات به عنوان لبه پیشرو تکنولوژی های جدید در سه پارامتر سرعت ، دقت و هزینه فعالیتها می‏تواند تاثیرگذار باشد .تجارت الکترونیک از دیدگاه بازار یعنی همه جا، همه کس، همه وقت.
هر فن آوری پیشرفته ، باعث ایجاد تهدیدها وفرصتهای جدیدی برای سازمانها می‏شود . تغییر در فن‌آوری، موجب تغییر در قانونمند‏ی های بازرگانی شرکتها و متحول ساختن سیستمهای سازمانی و اجتماعی می‏گردد در حالی که تجارت الکترونیکی و به خصوص نوع اینترنتی آن باعث ایجاد تغییرات چشمگیر در شرایط رقابتی شده است(به عنوان مثال ظهور و ورود سریع رقبای جدید ، جهانی شدن رقابت ، رقابت شدید در استانداردها و …) و فرصت های جدیدی برای جایگزینی کسب و کار، ایجاد مشاغل و فرصتهای شغلی جدید در زمینه‏های مختلف ایجاد کرده است. (کوربیت و برایان^[۳۲]، ۲۰۰۳: ۲۲)

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تکنولوژی اطلاعات می‏تواند پنج مزیت عمده ایجاد کند:

• • ارزانتر (تولید خروجی‏های مشابه با هزینه کمتر )

• • بیشتر (تولید خروجی‏های بیشتر با همان هزینه )

• • سریعتر (تولید خروجی‏های مشابه با همان هزینه در زمان کمتر )

• • بهتر(تولید خروجی های مشابه با همان هزینه و زمان درسطح جهانی )

• • فرصتهای جدیدتر (ایجاد مشاغل جدید برای جایگزینی کسب وکار) (تان و فلیکس، ۲۰۰۴: ۵۷)

تجارت الکترونیک ، موانع جغرافیای و تفاوت روز و شب در مناطق مختلف را از میان بر می‏دارد و باعث ارتقای ارتباطات و گشودگی اقتصادی در سطح ملی وبین المللی می‏شود . تجارت الکترونیک طریق هدایت کسب و کار راتغییر می‏دهد و بدین ترتیب باعث تبدیل بازارهای سنتی به شکلهای جدیدتر می‏شود .
و به بیان دیگر

• • در زمینه معرفی و تبلیغ محصول دچار محدودیتهای موجود در تبلیغات متعارف نبوده و در هر زمان می‏تواند برای هر گروه خاص مصرف کنندگان تغییر یابد .

• • تجارت الکترونیک ، امکان فروش مستقیم و بدون واسطه محصولات و خدمات جدید را به بازارهای استراتژی و تازه فراهم می‏کند .

• • فروش آنی و روی خط^[۳۳] به مقدار زیادی هزینه های فروش و نیاز به نیروی انسانی را کاهش می دهد .

• • زمان عرضه کاهش می یابد و محصولات جدید می توانند به محض آماده شدن در معرض فروش روی خط قرار گیرند .

• • خدمات پس از فروش به مشتری میتواند با امکان خبرگیری سریع دو طرف از یکدیگر وعرضه انواع خدمات به مشتری تسهیل و تکمیل شود .

• • قدرت تجزیه و تحلیل کالا افزایش می‏یابد بطوریکه اطلاعات بدست آمده از مشتریان برای تولید کالا‏های جدید یا تغییر در تولیدمورد استفاده قرار می‏گیرد (دایال و لندسبرگ^[۳۴]، ۱۹۹۹: ۵۵).

۲-۱-۶ مشکلات تجارت الکترونیک

• • سهولت در سرقت اسرار محرمانه سازمان

• • عدم تبیین قوانین مالیاتی دقیق

• • عدم تبیین قوانین گمرکی

• • عدم آشنایی با قوانین و فرهنگ های مختلف

• • کلاهبرداری از طریق کارتهای اعتباری

• • عدم اعتماد و امنیت

• • همچنین تمام محصولات به طور صددرصد قابل ارائه و فروش از طریق اینترنت نیستند(جفن، ۲۰۰۲: ۳۲).

۲-۱-۷ طبقه بندی تجارت الکترونیک از دیدگاه های متفاوت

الف- از منظر ماهیت تبادلات
ب- از منظر ماهیت برنامه های کاربردی ( مک کارتی و جروم، ۱۹۹۶: ۵۱)
الف- از منظر ماهیت تبادلات به ۱۴ طبقه تقسیم می شود
۱- ^[۳۵]B2B : بنگاه به بنگاه
شامل تبادلات سیستمهای اطلاعاتی بین سازمانی”^[۳۶]IOS” و تبادلات بازار الکترونیکی هستند. ارائه خدمات دولتی به بنگاهها در این طبقه قرار می گیرد. (^[۳۷]G2B) تمام طرفین درگیر در B2B کسب و کارها و سازمانها می باشند. امروزه ۸۵ درصد حجم تبادلات تجارت الکترونیکی در حوزه ی B2B است.
۲- ^[۳۸]B2C : بنگاه به مشتری
تمامی تبادلات خرده فروشی  و خریداران انفرادی از طریق اینترنت در طبقه بندی   B2Cقرار می‌گیرند . در B2C یک طرف سازمان است و در طرف دیگر افراد قرار دارند . همچنین ارائه ی خدمات دولتی به مشتریان و مصرف کنندگان(G2C) در این طبقه قرار می گیرند .
۳- B2B2C ^[۳۹]: بنگاه به بنگاه به مشتری
در این مدل شرکت تولید کننده ، محصولات خود را به مشتریان یک شرکت طرف سوم در واقع شرکت سوم نقش واسطه^[۴۰] ایفا می کنند با این تفاوت که هیچ ارزش افزوده ای به محصول اضافه نکرده و تنها آن محصول را به مشتریان خود عرضه می کند .
۴- C2C: مشتری به مشتری
در این طبقه خریداران و فروشندگان هر دو افراد هستند مثالهایی از C2C عبارت است از فروش ماشین و لوازم منزل، تبلیغ خدمات شخصی در اینترنت.
۵- C2B: مشتری به بنگاه
شامل افرادی است که از اینترنت برای فروش محصولات یا خدمات به سازمانها و افرادی که در انتظار خرید با قیمت پیشنهادی هستند استفاده می شود مثل شرکت پرایس لاین.
۶- P2P : نظیر به نظیر^[۴۱]
فناوری p2p درB2B ، ^[۴۲]C2C , B2C قابل استفاده می باشد .این فناوری امکان اشتراک و استفاده از فایلهای الکترونیکی را در یک شبکه فراهم می سازد . به عنوان مثال در C2C شبکه ای ، افراد می توانند موسیقی و دیگر محصولات دیجیتالی را به صورت الکترونیکی مبادله نمایند .
۷-موبایل الکترونیکی^[۴۳]
در تجارت بی سیم فعالیتها و تبادلات مرتبط با تجارت الکترونیکی به صورت کامل یا نیمه کامل در محیط بی سیم انجام می شود. مثلا افراد می توانند از تلفن همراه مجهز به اینترنت خود برای کارهای بانکی اقدام کند. یا ممکن است لازم باشد تبادلات برای افراد در موقعیت مکانی و زمانی خاصی انجام شود که این گونه مبادلات را تجارت بر اساس موقعیت گویند . بعضی افراد موبایل الکترونیک را مبادلات خراج از منزل یا محل کار می دانند(روتر^[۴۴]،۱۹۶۷: ۶۵۱) .
۸- تجارت الکترونیکی درون سازمانی
تجارت الکترونیکی درون سازمانی عموما در شبکه های اینترنت یا پورتالهای سازمان انجام می شود به طوری که تمام فعالیتهای داخل سازمان از جمله مبادله محصولات ، خدمات یا اطلاعات در واحدهای مختلف سازمان ویا بین افراد آن سازمان را شامل می شود . مثل فروش محصولات به کارمندان یا آموزش آن لاین آنها(مایر^[۴۵]، ۱۹۹۵: ۱۴۰)
۹- B2E^[46]: بنگاه به کارمندان