۲ چیز در دو پهنه موجود در مسیر با یکدیگر متفاوت است. پس از پهنه اول ما با فضایی گسترده و طویل که هیچ نشانه ی شهری در آن وجود ندارد مواجه هستیم و در واقع فرد دچار دوگانگی می شود ولی پس از پهنه دوم که در فاصله نزدیکتری به پایان ورودی قرار دارد می رسیم با تنگ شدن مسیر و هدایت دید به سمت میدان کریم بخش همراه است که این با الهام اینکه به شهر بندرانزلی رسیدیم به فرد ورودی همراه است. رویت مسیر تنها می تواند در روشنایی امکان پذیر باشد. خوشبختانه مسیر به گونه ای شمالی- جنوبی می باشد و این به این معنی است که در ساعات اولیه روز نور از روبرو تابیده و روشنایی زیادی مسیر را در برمی‎گیرد و وضوح مسیر قابل درک است. وضوح کافی در روز وجود دارد و این به دلیل عدم وجود عناصر طبیعی و عناصر مصنوع و کالبدی می باشد که هیچ گونه تاثیری بر زاویه ی دید رانندگان در مواجهه با این شهر ندارد. فقط در ساعاتی از عصر هر روز به علت غربی بودن تابش خورشید به صورت مایل از جلو تابیده و در دید افراد کمی اختلال ایجاد می کند.
اما در خصوص وضوح در شب باید گفت که در ابتدای ورودی شهر فاقد سیستم روشنایی مناسب بوده و حتی بعد از پانصد متر روشنایی شهر شروع شده و میزان روشنائی آنها نیز به طور مفید و مطلوب در شب به رانندگان خدمات دهی می کند و این به دلیل استفاده از اجزاء مناسب و با ابعاد و اندازه‎های استاندارد می‎باشد.
تصویر ۴-۲۵٫ نور پردازی در بلوار مسیر ورودی
ماخذ: نگارنده
در برخی نقاط که پیاده روها را می توان تشخیص داد نورپردازی مانند فضای سبز سلیقه ای بوده
تصویر ۴-۲۶٫ سلیقه ای بودن نورپردازی در مسیر پیاده رو
ماخذ: نگارنده
در مورد روشنایی مصنوعی که در شب ایجاد می شود نیز باید اینگونه گفت که روشنایی خیابان از طریق چراغ هایی در وسط خیابان تامین می شود این تیرهای چراغ برق به شکل T برای روشنایی دو طرف خیابان در نظر گرفته شده اند و نوری معادل LUX 12 دارند. این روشنایی در نیمی از مسیر که عرض خیابان کاهش پیدا می کند و بدنه ها نیز خود در شب دارای روشنایی می باشند کافی و مناسب به نظر می رسد ولی در نیمه دیگر مسیر که عرض خیابان زیاد و بدنه ها فقط در روز فعالیت دارند و شبها به صورت احجامی سیاه در می آیند، باعث به وجود آمدن گوشه های تاریک در خیابان مسیر ورودی می شوند. خیابانی که با شانه ای خالی و پر از چاله های سطحی و عمیق همراه است که در برخی جاها حریم مسیر عبور پیاده و سواره نامشخص می باشد. در واقع در این نیمه از مسیر برای روشنایی بهتر است که از روشنایی از کنار به جای وسط معبر استفاده شود. همچنین هیچ نور پردازی در راستای شاخص کردن ورودی و خروجی های منتهی به محدوده مورد مطالعه پیش بینی نشده است و تنها می توان از چراغ های چشمک زنی که بر روی جداول وسط خیابان به منظور گوشزد کردن انقطاع در جداول طراحی شده یاد کرد. (کیانی، ودیگران، ۱۳۹۲، ص۱۱).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

وضوح مسیر تنها در گرو قابل رویت بودن مسیر نیست، بلکه باید حتی الامکان از ایجاد موانع مزاحم دید جلوگیری شود. پارک خودروها در حاشیه باند سواره بخصوص در تقاطع ها و خروجی ها یکی از عواملی است که در این ورودی رعایت نمی شود. در واقع به علت اینکه این مسیر برای حضور افراد پیاده کمی طولانی است اکثر مراجعین به این مسیر افراد سواره می باشند و همین امر می طلبد که جایگاهی برای توقف خودرو و ترافیک ساکن در نظر گرفته شود. توقف وسایل نقلیه در این مسیر که گاهی اوقات از نوع نیمه سنگین نیز می باشند مخصوصاً در جاهایی که مسیر تنگ تر می شود وحتی بر سر بریدگی ها که وسایل نیاز به توقف و کاهش سرعت دارند گاهی اوقات منجر به ایجاد ترافیک می شود. همچنین برخی از این واحدهای تجاری برای شاخص کردن ملک خود و یا حتی تبلیغات نشانه ای از صنف کاری خود یا تابلوی تبلیغاتی خود را به شکلی نامناسب به درون مسیر عبور سواره می آورند و در آنجا جاگذاری می کنند. برای مثال کارگاه اگزوزسازی مقدار اگزوز را در کنار جاده آویزان می کند و به همین شکل سایر کاربری ها که در تصاویر چند نمونه از آن را مشاهده می کنید. این امر هم چهره ورودی را خدشه دار می کند و هم وضوح مسیر را دچار مشکل می کند. همین وجود همچین موانعی در مسیر، باعث تغییر ناگهانی عرض سواره نیز می شود که در ورودی نباید عرض مسیر سواره به صورت ناگهانی تغییر کند.
تصویر ۴-۲۷٫ موانع مزاحم در مسیر ورودی
ماخذ: نگارنده
یکی دیگر از نکاتی که در ورودی مورد مطالعه به چشم می خورد ایجاد ناهمواری ها و پستی و بلندی های ناگهانی در مسیر است که مغایر با وضوح مسیر می باشد. در واقع در طول مسیر با ایجاد سرعت گیرهایی به دنبال کاهش سرعت وسایل نقلیه ورودی به شهر هستند و یک نوع اجبار را برای آنها به همراه دارد. می‎توان این را در پی این دانست که به علت عدم تفکیک مسیر عبور تندرو و کندرو و همچنین دوربرگردان‎های میان جاده ای ساده ترین روش را ایجاد سرعت گیر دانسته اند. در واقع برای حل مشکلی، مشکل دیگری را ایجاد کرده اند. این ناهمواری ها ی ایمنی به صورت غیر استاندارد می باشند و درواقع جایگاه شان نیز خارج از استاندارد است. در واقع وقتی سرعت گیر را بر سر مسیر گذاشته تمامی افراد با هر هدفی را در مسیر به یک چشم نگریسته و آن فردی را که به صورت عبوری از مسیر گذر می کند به اجبار کاهش سرعت را از آن می خواهیم. البته نباید عابرین پیاده ای را که به شکلی نامنظم از هر جای مسیر که دل شان بخواهد عبور می کنند فراموش کرد. همه ی این عوامل باعث شده تا ساده ترین روش برای برطرف کردن تمامی این مشکلات که خود نیز یک مشکل است برگزینند که آن نیز ایجاد سرعت گیر می‎باشد.
تصویر ۴-۲۸٫ ایجاد ناهمواری در مسیر ورودی
ماخذ: نگارنده
مشکل دیگری که در وضوح مسیر دیده می شود مسدود نمودن و مزاحمت دید توسط تابلوهای راهنمایی می باشد. در چند مورد از مسیر که تابلوهای هشدار دهنده وجود دارد در سایز بزرگ و به فاصله کم از یکدیگر قرار دارند. در اینجا دو مسئله قابل گفتن است. اگر بزرگی تابلوها برای این است که سرعت وسایل زیاد در نظر گرفته شده و هدف بر این بوده که وسایل نقلیه بتوانند از فاصله دور متوجه علایم شوند پس چرا تابلوهایی به این اندازه در فاصله بسیار کم از یکدیگر قرار دارند. و یا اگر این فاصله ی کم برای این بوده که سرعت وسایل نقلیه کم در نظر گرفته شده چرا تابلوهایی به این بزرگی یا چرا سرعت گیر برای این ورودی طراحی شده است. درست است که به علت وسعت جاده و عرض وسیع این تابلوها و علایم هشدار دهنده دید مسیر عبور را مخدوش نمی کنند ولی جداره و بدنه ها ی مسیر ورودی نیز جزء لاینفک ورودی و به صورت یکپارچه می باشند و در واقع تابلوهایی به این وسعت قسمت زیادی از بدنه را پشت خود مخفی می کنند همین امر و همچنین سایر عوامل پوشش دهنده باعث می شود تا مالک واحد تجاری در راستای مقابله با این عارضه بر بیاید و اقدام به کارهایی کند که وضوح مسیر را دچار اختلال کند. مثلاً همان تابلوهای تبلیغاتی یا تکه های ماشین که به درون مسیر می آورند.
تصویر ۴-۲۹٫ تابلوهایی هشداردهنده راهنمایی
ماخذ: نگارنده
مسئله دیگری که به موجب آن دید محدود می شود جدا کننده های مسیر می باشد. در طول مسیر عبوری جداکننده ها چند شکل دارند که جداکننده مسیر عبور سواره و پیاده تنها در قسمت کوچکی از مسیر و با ارتفاع بسیار کم به طوری که می توان آن را در نظر نگرفت می باشد و مابقی مسیر فاقد این جداکننده است. پس در نتیجه جدا کننده راست مسیر آنقدری ارتفاع ندارد که موجب محدود شدن دید شود. ولی در سمت دیگر مسیر جداکننده وسط خیابان وجود دارد که در طول مسیر ورودی سد شکل به خود می گیرد. یکی گاردریل میانی می باشد که معمولاً بر روی دوربرگردان هایی که مسدود کرده اند جاگذاری شده و ارتفاعی بین ۱ تا ۲/۱ متر را به صورت خطی پوشش می دهد و از لحاظ زیبایی چهره خوبی ندارد و بیشتر برای مسیرهای بین شهری استفاده می شود.
تصویر ۴-۳۰٫ جداکننده مسیر سواره و پیاده در مسیر ورودی
ماخذ: نگارنده
۴-۵-۲-۲٫ راهبری
یک نکته دیگر در خوانایی مسیرها مسئله راهبری است تا افراد بتوانند مسیر خود را به راحتی دنبال کرده و در جهت یابی خود هنگام ورود به شهر دچار مشکل نشوند.
اولین سیاست در راستای همین امر این است که نشانه های شاخص شهر باید دیده شود تا جهت یابی آسان‎تر شود. همان طور که در مبحث قبلی نیز توضیح دادم در طول مسیر ورودی نشانه شاخصی از شهر وجود ندارد. فقط ساختمان های بلندی که به عنوان علامت، انسان آنرا در ذهن خود حفظ کند، را به عنوان یک شاخص در نظر گرفت و این در حالی است که مسیری جز مسیری که در حال پیمودن درآن هستی و آن هم تو را به سمت آن شاخص می برد وجود ندارد. درواقع نمی توان در این ورودی با توجه به عنصر شاخص مسیر را جهت یابی کرد و در کل مسیر تنها یک انتخاب وجود دارد.
سیاست دیگری که به جهت یابی سریع افراد کمک می کند وضوح و قابل رویت بودن خروجی ها و تقاطع‎ها از فاصله مناسب برای تصمیم گیری می باشد. همانطور که گفته شد در مسیر ورودی چندین خروجی وجود داشته و سپس مسیر اصلی ورود به شهر است، خروجی اول به سمت خیابان پرستار و پاسداران، خروجی دوم ورودی کنارگذر، و خروجی سوم به طرف اداره نوغان، که ایجاد تقاطع با مسیر ورودی کند وجود دارد.
تصویر ۴-۳۱٫ وضوح و قابلیت خروجی ها و تقاطع
ماخذ: نگارنده
تقاطع ها در راهبری مسیر بسیار مهم می باشند و توجه خاصی را نیاز دارند. قرارگیری تابلوهای تعیین مسیر به فاصله مناسب قبل از تقاطع و خروجی ها نکته ای بسیار حایز اهمیت است. درواقع تابلوهای جهت یابی همیشه باید دارای یک مسافت تصمیم گیری باشند یعنی اینکه فرد پس از خواندن تابلو یک مسافتی را باید به همان صورت قبلی طی کند و در طی این مسیر تصمیم خود را بر انتخاب مسیر بگیرد و سپس وارد فضای اجرای تصمیم خود شود که در این ورودی این کار به خوبی انجام نگرفته است وتابلوی تعیین مسیر همان طور که در تصویر هم می بینید در فاصله بسیار کمی از تقاطع واقع شده است.
مسئله مهم دیگری در تقاطع ها این است که جداره ها در نزدیکی خروجی ها دارای تمایز باشند به گونه‎ای که راننده را متوجه این امر کنند. این زمانی باید اجرایی شود که تقاطع ها از نوع همسطح باشند و از آنجایی که راننده دید کافی نسبت به سطح افق یعنی جایی که در آن حرکت می کنند ندارد باید توسط احجام بلند کناره این مسیر را آشنا کرد برای فرد عبوری. هدایت و تمرکز دید به نقاط شاخص شهری یکی از مهم ترین نکات در طراحی ورودی شهرها محسوب می شود.
این مسئله در راهبری نیز از نکات مهم محسوب می شود و باید در هر سکانس از ورودی تمرکز دید بر روی یک نقطه شاخص شهری باشد. اگر ورودی مورد مطالعه را به سه سکانس تقسیم کنیم طوری که در سه سکانس تمامی مسیر پوشش داده شود (برای پوشش مسیر سکانس اول را به دو سکانس در طول همان مسیر تقسیم کرده ام) به غیر از سکانس آخر هیچ نقطه شاخصی دید فرد را به خود جلب نمی کند.