• • 1. متغیرهای مستقل

متغیرهای مستقل این تحقیق به شرح زیر است:

• • DIV: متغیر مجازی است. در صورتی که شرکت سود توزیع کرده باشد برابر با یک و در غیر این صورت برابر با صفر است.

  

• BDIV: متغیر مجازی است. در این تحقیق شرکت‌ها هر ساله بر اساس نسبت سود نقدی، به صورت صعودی مرتب شده و به چهار گروه تقسیم می‌شوند. شرکت‌هایی که در چارک اول (یعنی شرکت‌هایی که جزء ۲۵% شرکت‌های با کمترین نسبت توزیع سود هستند) قرار می‌گیرند مقدار صفر و سایرشرکت‌ها مقدار یک را اختیار می‌کنند.

۳-۵-۲ متغیرهای کنترلی

ارتباط بین سود تقسیمی و گزارشگری مالی متقلبانه ممکن است تحت تأثیر محیط اطلاعاتی و خاص هر شرکت باشد که در این تحقیق به منظور افزایش دقت و قابلیت اتکاء، نتایج متغیرهای زیر کنترل شده‌اند:

• • • SIZE=برای کنترل اثراتاندازه شرکت از لگاریتم طبیعی فروش استفاده می‌شود.

  

• ROA=بازده دارایی‌ها که از تقسیم سود عملیاتی بر میانگین کل دارایی‌ها به دست می‌آید.

OP/((TA_t-1+TA)/2)

• FIN=تأمین مالی خارجی.

متغیرمجازی است،درصورتی که شرکت در طول سال تأمین مالی خارجی(بدهی جدید یا سهام منتشره جدید) داشته باشد و میزان آن ۲۰% یا بیشتر از میزان (بدهی یا سرمایه) موجود باشد برابربایک ودرغیراینصورت برابرباصفراست.

متغیرتأمین مالی خارجی یک متغیر مجازی است برای کنترل انگیزه‌ای تأمین مالی. برخی مطالعات بیان می‌کنند که دستیابی مکرر به بازار سرمایه انگیزه مدیران را برای مدیریت سود زیادمی‌کنددرحالی‌که سایر مطالعات می‌گویند که اهرم و سرمایه می‌تواندهزینه‌های نمایندگی را بکاهد و مانع رفتارهای فرصت‌طلبانه مدیران شود(ین و میائو، ۲۰۱۱).

• LEV= اهرم مالی که از نسبت کل بدهی‏ها به کلدارایی‏های شرکت به دست می ‏آید.

ما نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام را برای کنترل اثر اهرم بر کیفیت سود به کار گرفتیم به طوری که (دیفوند و جیامبالوو^[۶۲]، ۱۹۹۴) مدارکی ارائه می‌کنند که مدیران شرکت‌هایی که دارای اهرم بالاتری هستند درآمدهای خود را دستکاری می‌کنند تا از تعهدات بدهی شانه خالی کنند. درحالی که (بارتون و وایمر^[۶۳]، ۲۰۰۴) شواهدی ارائه می‌کند که انگیزه مدیران جهت گزارشگری با کیفیت بالا با افزایش میزان بدهی‌ها زیادمی‌شود (ین و میائو، ۲۰۱۱).

• CFO_STD=انحراف معیارجریان نقد عملیاتی طی دوره پنجساله تقسیم بر مجموع دارایی‏ها.

(هریبار و نیکولز^[۶۴]، ۲۰۰۷)آزمون‌هایی از مدیریت سود را پیدا کردند که با بهره گرفتن از این آزمون‌ها، اقدامات پنهانی مدیریت سود را وقتی که کنترل‌های مؤثری روی آن نیست ارزیابی می‌کنند. از این رو ما از انحراف معیار جریانات نقدی عملیاتی به عنوان یک متغیر کنترلی استفاده می‌کنیم(ین و میائو، ۲۰۱۱).

ε_i,t=باقی‌مانده حاصل از رگرسیون.

۳-۶ نحوه طبقه‏ بندی تجدید ارائه‏ها به متقلبانه و غیر متقلبانه

بادرچروهمکاران (۲۰۱۲) به معرفی وتبیین مدلی برای شناسایی رفتارهای متقلبانه ‌در گزارشگری مالی شرکت‌هابراساس مقایسه رقم سوداولیه وسودتجدیدارایه شده نمودند،ایشان شرکت‌ها را به دودسته شرکت‌هایی که باهدف افزایش سودرفتارگزارشگری مالی متقلبانه داشته‌اندوشرکت‌هایی که باهدف کاهش سوداقدام به گزارشگری مالی متقلبانه می‌نمودند،تقسیم می‌کند.

شرکت‌هایی که باهدف افزایش سودرفتارگزارشگری مالی متقلبانه ‌داشته‌اند درصورتی ‌در طبقه شرکت‌های دارای رفتارمتقلبانه قرار می‌‌گیرند که ارائه رقم اولیه ‌سود توسطایشان منجربه دستیابی آن‌هابه پیش‌بینی‌های انجام شده در رابطه باسودشان شده باشداماارایه رقم تجدیدارایه شده ‌سود توسطایشان ‌نشانگر آن باشدکه مبالغ پیش‌بینی شده قابل حصول نبوده اند. به زبان ریاضی اگررقم سوداولیه (OI)یک شرکت از رقم ‌سود تجدید ارائه شده (RI) آن بیشترباشد،آنگاه چنانچه سوداولیه بیشترازسودپیشبینی شده (MF) وسودتجدیدارایه شده کمترازسودپیشبینی شده (MF) ‌باشد آن شرکت درزمره شرکت‌هایی قرارمی‌گیردکه ‌در گزارشگری مالی خویش رفتارمتقلبانه بروزداده‌اند.

OI_it≥FI_it>RI_it

آنچه گفته شددرمجموع بهای معنی است که شرکت توانسته است بابروزرفتارهای متقلبانه واعمال اختیاردرفرآیندگزارشگریاز طریق انتخاب اقلام تعهدی اختیاری که منجر به افزایش سود شده باشد، ‌در دوره زمانیt به تحقق پیش‌بینی خوددرخصوص سودحسابداری بپردازد در حالی که ارقام تجدید ارائه شده نتوانسته باشد در سال tیا سال t+1 به پیش‌بینی‌های مدیران دست‏یابد (که ‌در دوره بعدگزارش شده وتحت تاثیرانگیزه‌های متقلبانه مدیران شرکت نیستند) و اقلام تجدید ارائه شده نشان دهنده آن باشدکه چنین پیش‌بینی دست یافتنی نبوده است.

برای شرکت‌هایی که باانگیزه افزایش سوداقدام به سو استفاده ازانعطافپذیری که گزارشگری مالی دراختیارایشان قرارمی‌دهد،کرده‌اندمی‌تواندوحالت دیگرنیزدرنظرگرفت که درهردوی این حالت‌ها باوجودبیشتربودن مبلغ سوداولیه ازسودتجدیدارایه شده،شرکت به عنوان عضوی ازمجموعه شرکت‌هایی که رفتارمتقلبانه ازخودبروزداده‌اندطبقه بندی نمی‌شود.

1. MF_jt≤OI_jt> RI_jt یا ۲) MF_jt> OI_jt> RI_jt

درهردوی این حالت‌هاباوجودی که رقم سوداولیه ازرقم ‌سود تجدید ارائه شده بیشتر است اماتلاش شرکت برای سو استفاده ازانعطافپذیری وقدرت انتخابی که برای گزارشگری مالی دردسترس بوده،ازمنظرحصول پیش‌بینی‌هابی تاثیرباقیمانده است. رابطه(۱)‌نشانگر آن است که هم سوداولیه وهم ‌سود تجدید ارائه شده،هردو،بیشترازرقم سودپیشبینی شده بوده‌اندورابطه(۲)‌نشانگر آن است که هم سوداولیه وهم ‌سود تجدید ارائه شده،هردو،کمترازرقم سودپیشبینی شده بوده‌اند.

شرکت‌هایی که باهدف کاهش سود رفتارگزارشگری مالی متقلبانه بروزداده‌اند رانیزمی‌توان همانندشرکت‌های زیرمجموعه اول موردبررسی قرارداده، ومشخص نمودآیاایشان ‌در گزارشگری مالی خویش رفتارمتقلبانه داشته‌اندیا خیر.ازدیدگاه بادرچروهمکاران (۲۰۱۲) شرکتی درزمره شرکت‌های برخورداراز رفتارفرصت‌طلبانه قرارمی‌گیردکه همزمان شرایط زیردررابطه باآن مصداق داشته باشد:

RI_jt<OI_jt≥MF_jt ۳)

Adj_IBES_Actual_jt+1≥MF^t_t+1<IBES_Actual_jt+1 ۴)

در روابط بالاMF^t_t+1آخرین پیش‌بینی سود توسط مدیران برای سال t+1 است که قبل از انتشار صورت‌های مالی سالtاست،IBES_Actual_jt+1سود واقعی مربوط به سالt+1 و همچنینAdj_IBES_Actual_jt+1برابر با سود واقعی سالt+1که با توجه به مدیریت سود در سالtتعدیل شده است (یعنی سود واقعی سالt+1به اضافه سود تجدید ارائه شده سالt،منهای سود اولیه سال‏‏ t‏).با بهره گرفتن از این تعدیل، سودهایی محاسبه می‌شوند، که می‌بایست در سالtگزارش می‌شد ولی شرکت آن‌ ها را گزارش نکرده و مدیریت سود وارونه (کاهشی) شده است.

-۲مرحله میانی یا مرحله جدایی تدارکاتی:این مرحله هسته اصلی نوجوانی و مشکلات آن است، در این مرحله سطح عالیتری از ادراک «خود» را تجلی می‌دهد.این مرحله جدایی روحی ، فکری ، ارزشی و رفتاری است و زمینه‌های ذهنی استقلال را برای نوجوان فراهم می‌کند.در این مرحله انسجام جنبه‌های مختلف بدنی و جنسی و تصور از خویش به صورت هویت واحد شکل می گیردو ‌پاسخ‌گویی‌ به سوال اساسی «من کیستم؟» به تدریج در ذهن نوجوان تحقق می‌یابد.نوجوانان متعلق به خانواده های از هم پاشیده و محیط های اجتماعی – فرهنگی ناسالم به دلیل فقدان شرایط مناسب برای شکل گیری هویت و شخصیت مطلوب دچار ‌نابهنجاری‌ها و ‌انحراف‌ها می‌شوند و در خطر ورورد به ‌بزهکاری‌های نوجوانی و یا سایر اختلال‌های گوناگون شخصیتی قرار می گیرند.رشد هماهنگ نوجوان در تمام زمینه ها و شکل گیری هویت منسجم و مستقل ، ضرورتی انکار ناپذیر در تعلیم و تربیت این مرحله است.

۳- ورود به مناسبات اجتماعی به صورت بزرگسال: نوجوانانی که ورود مجدد آنان به مناسبات اجتماعی به دلیل عدم انسجام هویت و کم توانایی‌های خود آنان یا به سبب محدودیت ها و نارسائیهای بخش های مختلف زندگی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی با شکست مواجه می شود ، گرفتار ابهام و اغتشاش روحی و سرگردانی دوره جوانی خواهند شد(لطف آبادی،۱۳۸۰).

۲-۳٫تاملی در معنا و مفهوم خود

رایس (۲۰۰۱،ترجمه فرغان، ۱۳۸۷) خود را درک فرد از ماهیت ، منش و فردیتش تعریف می‌کند.و خودپنداره ، دیدگاه فرد یا برداشت او از خودش است؛ یا به عبارت دیگر ، « هویت خود فرض کرده » ای است که در طول سال های بسیار شکل می‌گیرد.خودپنداره ، ادراک شناختی و نگرش افراد به خودشان و توصیف یا برآوردی است که از خود به عمل می آورند.یافته های پژوهشی نشان می‌دهد که خود با افزایش سن ، روز به روز ، متمایز تر می شود.وی می نویسد روث سترنگ^۱ (۱۹۵۷) نیز عقیده داشت که خود دارای چهار بعد اصلی است.نخست، خودپنداره کلی که شامل کل« ادراکات نوجوان از توانش ها ، موقعیت و نقش هایش در جهان خارج است.دوم خودپنداره های موقت ، که تحت تاثیر تجارب کنونی فرد هستند.وی همچنین خاطر نشان می‌کند لک ویک – گرجین^۲ و دکویک^۳ (۱۹۹۰) عقیده دارند.

^۱.Ruth strang

۲٫Lackovic_ Grgin

۳٫Dekovic

سومین خود، خود اجتماعی نوجوان ، به عبارت دیگر خود او در روابط با دیگران ، خودی که دیگران به آن واکنش نشان می‌دهند.و چهارم ، نوجوان دوست دارد خود آرمانی تصوری اش باشد.افرادی که خودواقعی آن ها به خود آرمانی مورد نظرشان نزدیک باشد، وضعیت هیجانی ‌سالم‌تری دارند.

مورفی در تعریف مفهوم خود می‌گوید:خود عبارت است از احساسات و ادراکاتی که هر کسی از کل وجود خویشتن دارد.این مفهوم سبب می شود که آدمی با وجود تغییرات و تحولاتی که در طول زمان روی می‌دهد، پیوسته احساس دوام و استمرار نماید.آلفرد آدلر ، معتقد است که خود چیزی جز سبک مخصوص زندگی هر فرد نیست.یونگ نیز در نوشته های اولیه خود ، «خویشتن»را برابر با تمام شخصیت یا روان در نظر گرفته ، لیکن پس از ارائه مفهوم قومی و نژادی شخصیت ، «خویشتن» را گرایش به «وحدت صفات شخصیت»تعریف نموده است(شرفی،۱۳۸۰).

کارل راجرز (۱۹۸۲) به نقل از بیابانگرد(۱۳۸۴) پدیده «خود» را چنین تعریف می‌کند : « طرز پندار یا تصور نسبتا دائمی هر فرد راجع به ارزشی که او برای خود قائل می شود و رابطه این ارزش با خود واقعی او».جرسیلد^۱[۹]می‌گوید:« خود مجموعه ای از افکار و عواطف است که سبب آگاهی فرد از موجودیت خود می شود.«خود» دنیای درونی شخص است و شامل تمام ادراکات ، عواطف ، ارزش‌ها و طرز تفکر او می‌باشد».در خانواده هایی که صمیمیت ، محبت و مهربانی وجود دارد ، کودک می‌تواند هم ثبات خودپنداری را حفظ کند و هم باعث تغییرات مطلوب در شخصیت خود شود

۲-۴٫نظریه های مربوط به چگونگی تشکیل خود(با تأکید بر دیدگاه کنش متقابل نمادی)

تمرکز اصلی دیدگاه کنش متقابل نمادی ، متوجه نظریه های مربوط به اجتماعی شدن فرد یعنی چگونگی تشکیل خود اجتماعی می‌باشد؛اولا زندگی اجتماعی مستلزم نوعی ارتباط است و ارتباطات انسانی به میزان زیادی نمادی می‌باشد. ثانیاً زندگی اجتماعی به کنش متقابل وابسته است بدین ترتیب که رفتار افراد طی کنش متقابل تحت تاثیر هم قرار گرفته و شکل می‌گیرد(عبدالله زاده،دیانتی نیت،۱۳۸۲).

حال به بیان نظریات کولی و مید ‌در مورد چگونگی خود پرداخته می شود:

۲-۴-۱٫ چارلز هورتن کولی

کولی سعی در تبیین چگونگی شکل گیری خود در رابطه متقابل فرد و جامعه و در تجربه اجتماعی دارد .به طوری که خود در یک فراگرد اجتماعی مبتنی بر مبادله ارتباطی پدید می‌آید و در آگاهی شخص منعکس می شود و آگاهی یک شخص از خودش بازتاب افکار دیگران درباره خودش است.مکانیسم این عمل عبارت است از نگاه کردن خود در آینه دیگران به عبارت دیگر انسان در این روند سعی دارد خود را از دید دیگران ارزیابی کند. به همین علت او صحبت از خود آینه ای می‌کند. کولی معتقد است که آگاهی هر کس از خود ، زاده سه عامل – دو عامل تصوری و یک عامل عاطفی – است: ۱- تصور شخص از جلوه ای که او نزد دیگران دارد.۲- تصور شخص از قضاوتی که دیگران درباره او می‌کنند.۳- عاطفه خصوصی خوش یا ناخوش شخص نسبت به آن جلوه. این سه مرحله بیانگر پدیدار شدن ، اصلاح و تکمیل خود در برابر دیگران است.همچنین به نظر کولی شکل گیری شخصیت متاثر رابطه فرد با دیگران است(عبدالله زاده،دیانتی نیت،۱۳۸۲).

۲-۴-۲٫ جرج هربرت مید

جرج هربرت مید از زمینه اطلاعات کولی استفاده کرد و نظریه اش را ‌در مورد چگونگی ظهور ، رشد و توسعه خود اجتماعی مطرح نمود. خود اجتماعی مفهومی بود که برای اولین بار توسط وی به کار رفت. قضیه اساسی مید این است که جامعه انسانی نمی تواند بدون ذهن ها و خود ها وجود داشته باشد.و این خصایص انسانی از طریق کنش متقابل اجتماعی تظاهر می‌یابند و فرایند های اجتماعی بر آن ها مقدم اند ، همچنین توانایی توسعه یافته انسان در کاربرد نمادها سبب پیدایش خود و ذهن می‌گردد.او بر کاربرد نمادها هم در پیدایش خود و هم نظارت بر محیط تأکید دارد ، خود از نظر مید فرایندی اجتماعی است که به وسیله یادگیری ، و درونی ذهنی نمودن مفاهیم کلی ، به وجود می‌آید. او مهمترین عامل در شکل گیری خود را توانایی انسان قرار دادن خودش به عنوان یک موضوع و شی ء مقابل می‌داند برای این که انسان موضوعی برای خودش شود باید از بیرون خود را ببیند.از خودش بیرون رفته و از خارج به خود نزدیک شود. این عمل با ایفای نقش دیگران انجام می شود.خود دارای دو جزء «من» و « من اجتماعی» می‌باشد که محصول رابطه جدلی میان دو تا می‌باشد.این دو عنصر بنیادی خود و فراگردهایی در داخل خود هستند. من اجتماعی بخشی از خود است که کنشگر از آن آگاهی دارد و در واقع چیزی جز ملکه ذهن شدن رویکرد سازمان یافته دیگران ، یا دیگری تعمیم یافته نیست .من بخشی از خود است که کنشگر از آن آگاهی ندارد، تنها بعد از وقوع عمل از آن ، من واکنش فرد را در برابر رویکرد سازمان یافته به نوبه خود این رویکرد را دگرگون می‌سازد .

بر اساس نظر او هویت در روابط با دیگران شکل می‌گیرد . به نظر او اگر طرز تلقی دیگران از ما تغییر کند ، تصور و تصویر ما نیز از خودمان به احتمال قوی تغییر خواهد کرد(عبدالله زاده،دیانتی نیت،۱۳۸۲)

کلیات تحقیق

مقدمه

تصمیم گیری های اقتصادی نیازمند اطلاعاتی است که بتوان با کمک آن ها منابع موجود و در دسترس را به گونه ای مطلوب تخصیص داد. یکی از مهمترین عوامل در تصمیم گیری صحیح، اطلاعات مناسب و مرتبط با موضوع تصمیم است که اگر به درستی فراهم و پردازش نشود، تاثیرات منفی برای فرد تصمیم گیرنده در پی خواهد داشت. بهر ه گیری از اطلاعات افشا شده و به عبارتی تصمیم گیری صحیح در بازار اوراق بهادار زمانی امکان پذیر است که این اطلاعات، به موقع، مربوط، با اهمیت و نیز کامل و قابل فهم باشد. چنانچه اطلاعات فاش شده، این ویژگی ها یا بعضی از آن ها را نداشته باشد، بدون تردید ساز و کار کشف قیمت در بازار به درستی عمل نخواهد کرد و قیمت گذاری اوراق به شیوه ای مطلوب انجام نخواهد شد.در این فصل به بیان کلیات تحقیق می پردازیم.

۱-۱بیان مسئله

.یکی ازمهمترین عوامل در تصمیم گیری صحیح ،اطلاعات مناسب ومرتبط با موضوع تصمیم است که اگر به درستی فراهم ‌و پردازش نشود،تاثیرات منفی برای فرد تصمیم گیرنده در پی خواهد داشت.بهره گیری ازاطلاعات افشا شده وبه عبارتی تصمیم گیری صحیح در بازاراوراق بهادار زمانی امکان پذیر است که این اطلاعات ،به موقع ،مربوط ،بااهمیت ونیز کامل وقابل فهم باشد.چنانچه اطلاعات فاش شده ،این ویژگی ها ویا بعضی از آن ها را نداشته باشد ،بدون تردید ساز وکار کشف قیمت در بازار به درستی عمل نخواهد کردوقیمت گذاری اوراق به شیوه ای مطلوب انجام نخواهد شد.وجود اطلاعات کافی در بازار ‌و انعکاس به موقع ‌و سریع اطلاعات در قیمت اوراق بهادار با کارایی بازار ارتباط تنگاتنگی دارد.افشای اطلاعات موجب بهبود سازوکار کشف قیمت ها و در نتیجه قیمت گذاری بهینه وافزایش امکان پیش‌بینی منطقی روندقیمت ها می شود.شفافیت ،شاخص توان مدیریت در ارائه اطلاعات ضروری به شکل صحیح ،به موقع و در دسترس است.به عبارتی شفافیت ،منعکس کننده این مطلب است که آیا سرمایه گذاران تصویری واقعی از آنچه واقعا در داخل شرکت روی می‌دهد دارند یا خیر (وطن پرست ۱۳۷۸). از طرف دیگر مسئولیت اجتماعی شرکتی به عنوان یک چالش در مدیریت مطرح است و به دلیل این واقعیت است که مسئولیت اجتماعی شرکتی با شیوه های کسب و کار همراه شده است. مسئولیت اجتماعی شرکتی بعدی مهم و حائز اهمیت در ساخت برندی قدرتمند برای یک شرکت در نظر گرفته می شود. در بازارهای شلوغ، شرکت‌ها سعی در دستیابی به یک موقعیت تجاری منحصر به فرد دارند که می‌تواند آن ها را از رقیبان موجود در ذهن مصرف کنندگان متمایز سازد. مسئولیت اجتماعی شرکتی همچنین می‌تواند در به وجود آوردن ثبات و صداقت مشتریان مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی متمایز نیز نقش ایفا کند و این از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا مشتریان بیشتر متمایلند تا با ارزش‌های شرکتهایی که با آن ها تعامل دارند تعیین هویت گردند. مسئولیت اجتماعی هر بنگاه را می توان از چهار بعد مشاهده نمود که پرداختن به آن ها موجب ارتقای کیفیت شهروندی هر بنگاه می‌گردد، این چهار بعد عبارتند از اقتصادی، حقوقی، اخلاقی، بشردوستانه (نوع دوستی)(کارنامی۱۳۸۸).این پژوهش به تاثیرشفاف سازی اطلاعات مالی ‌بر مسئولیت پذیری اجتماعی در شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران می پردازد.

۱-۲اهمیت وضرورت انجام تحقیق

تاکنون تحقیقات فراوانی در حوزه های مربوط به شفافیت اطلاعات مالی در ایران انجام گرفته است ،اما آنچه در این بین کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد ،پرداختن به تحقیقات جدی در خصوص مسولیت پذیری اجتماعی می‌باشد.در اکثر کشور ها مسئولیت پذیری اجتماعی همواره موضوعی مهم برای مشارکت کنندگان وسرمایه گذاران بوده است.در این کشورها محققان تلاش های قابل توجهی جهت درک مسئولیت پذیری اجتماعی وبه دنبال آن تاثیر پذیری این متغیر از افشای اطلاعات مالی وشفافیت اطلاعات مالی داشته اند.مسئولیت پذیری اجتماعی شامل اصول اخلاقی کسب وکار ،مسئولیت اجتماعی وحساسیت اجتماعی شرکت وروابط وتعاملات شرکت با سهام‌داران داخلی وخارجی می‌باشد.‌بنابرین‏ در نتیجه مسئولیت پذیری اجتماعی به شرکت‌ها در بالا رفتن سطح اعتماد و اعتبار عمومی کمک می‌کند و از این جهت ضرورت تحقیق در رابطه با آن آشکار می‌گردد.(نیازی،۱۳۸۷)

۱-۳اهداف تحقیق

1. 1. هدف اساسی این تحقیق تاثیر شفافیت اطلاعات مالی بر مسئولیت پذیری اجتماعی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

1. اهداف فرعی

بررسی تاثیر ساختار مالکیت شرکت ‌بر مسئولیت پذیری اجتماعی

بررسی تاثیر افشای اطلاعات شرکت ‌بر مسئولیت پذیری اجتماعی

بررسی تاثیر ساختار هیات مدیره شرکت ‌بر مسئولیت پذیری اجتماعی

۱-۴فرضیات تحقیق

فرضیه اصلی

شفاف سازی اطلاعات مالی بر مسئولیت پذیری اجتماعی تاثیرمعنی داری دارد.

فرضیات فرعی

ساختار مالکیت شرکت ‌بر مسئولیت پذیری اجتماعی تاثیرمعنی داری دارد.

افشای اطلاعات شرکت ‌بر مسئولیت پذیری اجتماعی تاثیرمعنی داری دارد.

ساختار هیات مدیره شرکت ‌بر مسئولیت پذیری اجتماعی تاثیرمعنی داری دارد.

۱-۵روش گردآوری داده ها واطلاعات

ارزیابی متغیر های شفافیت اطلاعات مالی ومیزان مسئولیت اجتماعی ، از طریق پرسش نامه به سنجش آن می پردازیم. در صورت لزوم از صاحب نظران به صورت پرسشنامه یا مصاحبه نظرخواهی خواهد شد. ابزار به کار گرفته شده در این پژوهش پرسش نامه ای دو بخشی است.بخش اول پرسشنامه شامل ابزار سنجش ابعاد شفاف سازی اطلاعات مالی است.بخش دوم هم شامل سوالاتی ‌در مورد مسئولیت پذیری اجتماعی سرمایه گذاران از جمله بعد شرایط محیط کار،بعد محیط زیست،بعد رفتار کسب وکار ،بعد جامعه واجتماع محلی وبعد راهبری شرکت می‌باشد.

۱-۶روش تحقیق

روش انجام تحقیق ، بر مبنای اطلاعات و داده های موجود می‌باشد.ابزار به کار گرفته شده در این پژوهش پرسش نامه ای دو بخشی است.بخش اول پرسشنامه شامل ابزار سنجش ابعاد شفاف سازی اطلاعات مالی است.بخش دوم هم شامل سوالاتی ‌در مورد مسئولیت پذیری اجتماعی سرمایه گذاران از جمله بعد شرایط محیط کار،بعد محیط زیست،بعد رفتار کسب وکار ،بعد جامعه واجتماع محلی وبعد راهبری شرکت می باشدوسپس با استفاده ازنرم افزار SPSS به آزمون فرضیات تحقیق خواهیم پرداخت. ‌بنابرین‏ این تحقیق از نظر هدف کاربردی می‌باشد.

۱-۷جامعه ونمونه آماری

جامعه آماری تحقیق حاضر، شامل سهام‌داران وسرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران است. روش نمونه گیری مورد استفاده در این تحقیق، نمونه گیری ساده است. حجم نمونه۳۵۳نفرمی باشد.

۱-۸قلمرو تحقیق

زمانی :پرسشنامه ی تحقیق در پاییز۱۳۹۳توزیع شده است.

مکانی:مکان توزیع پرسشنامه ،بورس اوراق بهادار تهران بوده است.

موضوعی:این تحقیق درحوزه مدیریت مالی قرار می‌گیرد.

۱-۹مدل تحقیق

۱-۱۰روش تجزیه وتحلیل داد ها واطلاعات:

در سطح استنباطی، از آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی پرسشنامه ،آزمون کلوموگروف اسمیرونوف جهت بررسی نرمال بودن داده هاوآزمون رگرسیون جهت آزمون فرضیات تحقیق استفاده گردیده است.در تحلیل داده ها نیز از نرم افزار آماری SPSS استفاده خواهد شد.

فصل دوم

ادبیات موضوع ‌و پیشینه ی تحقیق

اگرچه ‌در مورد میزان شیوع تقلب نمی‌توان درصد مشخصی را تبیین کرد، پژوهش‌های متعدد در کشورهای مختلف نشان داده‌اند تقلب خاص یک دوره تحصیلی، یک دانشگاه و یک کشور نبوده و در تمامی دنیا دیده می‌شود (خامسان و اصغری،۱۳۹۰). از سوی دیگر، نرخ تقلب به طور منظم در حال افزایش بوده و با پیشرفت فناوری‌های جدید به حدی شایع شده که می‌توان آن را معضلی همه‌گیر در مراکز آموزش عالی دانست (مورداک، آندرومن^[۲] ۲۰۰۶). در پژوهشی که خامسان و اصغری(۱۳۹۰) انجام داده ­اند نشان داده شد که دانشجویان بیش از ۵ بار تقلب انجام داده‌اند که باید مورد توجه قرار گیرد. از سوی دیگر، هر چند اکثریت دانشجویان انجام عمل تقلب توسط خود را کمتر از حد متوسط گزارش کرده‌اند، اما باور عمومی آن‌ ها به رواج تقلب بالاتر از حد متوسط بوده است. این باور از یک سو نشان‌دهنده جو عمومی در محیط‌های دانشجویی است و از طرف دیگر خود می‌تواند به عنوان یکی از عوامل تشویق‌کننده تقلب محسوب شود.

شواهد پژوهشی (دیویس، گروور ومک گریگور^[۳]۱۹۹۲؛ مک کاب و تریون^[۴]،۱۹۹۷) حاکی از آن است که ۸۰/۰ الی۹۰/۰ درصد دانش‌آموزان قبل از این که از دبیرستان فارغ‌التحصیل شوند مرتکب تقلب تحصیلی شده‌اند. پژوهش مک کاب و بوورس^[۵](۱۹۹۴) نیز نشان داده است که ۷۰/۰ درصد دانشجویان دانشگاه حداقل یک بار تقلب کرده‌اند. به نظر می‌رسد این مشکل با ورود فناوری‌های جدید بیشتر نیز شده است.

کولبی و دامون (۱۹۷۲) در بررسی الگوهای اخلاقی بزرگسال )افرادی با تاریخچه طولانی عملکرد اخلاقی، مثل اقدامات خیرخواهانه و تلاش در جهت استیفای حقوق مدنی( به سطوح بالای هماهنگی میان خود و گرایش­های اخلاقی پی بردند. این گروه از الگوهای اخلاقی، شاخص­ هایی دال بر توانایی‌های استدلال اخلاقی سطح بالا بر اساس مقیاس قضاوت اخلاقی کلبرگ را نشان ندادند. در نقطه مقابل، با رفتار ضد اجتماعی روبه رو هستیم. در اینجا نیز شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه هویت، نقش میانجی ایفا می­ کند. دامون و هارت (۱۹۸۸) شواهدی را گزارش کرده ­اند که حاکی از تأخیر تحولی در ادراک خود جوانان بزهکار می‌باشد. اویسرمن و مارکوس (۱۹۹۰) دریافتند که نوجوانان بزهکار، در مقایسه با همتایان غیر بزهکار خود، کمتر می ­توانند آینده­ای را برای خود در نظر بگیرند که ‌منعکس کننده ارزش­های مثبت یا منفی باشد. این ویژگی یکی از شاخص­ های هویت اخلاقی رشد نایافته است.

مرور مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد که می‌توان عوامل مؤثر بر تقلب تحصیلی را به دو دسته عوامل بافتی و عوامل فردی تقسیم نمود. متغیرهای بافتی از قبیل محیط کلاس، ویژگی‌ها و روش‌های معلم و همین ‌طور رو­­ش­های پیش­گیری، با پدیده تقلب تحصیلی ارتباط دارد (هستون^[۶]، ۱۹۸۶؛ مک کاب و تروینو، ۱۹۹۳). متغیرهای فردی از قبیل جنس (نونیسوسویف^[۷]، ۲۰۰۱؛وایتلی^[۸] ،۲۰۰۱؛ رابینسون^[۹] و همکاران، ۲۰۰۷)، ویژگی‌های انگیزشی (ماردوک و آندرومن^[۱۰] ،۲۰۰۶؛ هاردینگ^[۱۱] و همکاران، ۲۰۰۷) و صفات شخصیتی (دی اندرا^[۱۲] ، ۲۰۰۹، ویلنام، ناتنسون و پائولوس^[۱۳] ،۲۰۱۰) نیز با تقلب تحصیلی مرتبط است.

اسکالنون و نیومن^[۱۴] (۲۰۰۲)، به عوامل تأثیرگذاری نظیر ناآگاهی، نگرش­های شخصی، در دسترس بودن منابع اینترنتی، نبودن توانایی و صلاحیت لازم برای انجام دادن کارهای علمی، عامل فشار نظیر اخذ نمره و نبود قوانین مؤسسه­ای و سازمانی در ارتکاب دانشجویان به تقلب اشاره می‌کنند. چند عامل دیگر از عوامل محیطی که ممکن است برای تعیین نگرش دانشجویان به تقلب مهم است، ولی کمتر در مطالعات تجربی حضور داشته اند، ماهیت هنجارهای کلاس نسبت به تقلب است. تمرکز برخی از پژوهش‌ها بر تفاوت‌های جمعیت شناختی (مانند جنسیت، موفقیت، سن)، عوامل روان‌شناختی (مانند استدلال اخلاقی، نگرش نسبت به تقلب) و تمرکز برخی دیگر از پژوهش‌ها بر عوامل محیطی و بافتی (مانند اندازه کلاس و سهولت تقلب) بوده است (اسمیکین، گیلبرت، اسپنسر، پنگوس و سیلوا^[۱۵]،۲۰۰۸). به نظر می‌رسد که عوامل درونی بیش از عوامل بیرونی بر تقلب تحصیلی تأثیرگذار باشد، یکی از این عوامل درونی هویت اخلاقی است.

دانشجویان از قضاوت‌هایشان ‌در مورد نمرات خودآگاهی دارند. (نمرات)آن قدر مهم هستند که آن‌ ها حاضر به فدا کردن یکپارچگی خود به منظور ایجاد یک تصور خوب هستند (اسلوبوگین^[۱۶]، ۲۰۰۲). اگر چه بسیاری از دانشجویان بر این باورند که با تقلب به شخصیت خود لطمه می زند، ولی اغلب سه نفر از هر چهار نفر از دانشجویان دوره کارشناسی تقلب می‌کنند. شیوع تقلب در میان دانشجویان نشان‌دهنده مشکل در اندیشه و عمل و توضیح شکاف­های روانی بین درک اخلاقی و عمل اخلاقی می‌باشد (بلازی^[۱۷]، ۱۹۸۰، نارواز^[۱۸]، ۲۰۰۴). بسیاری از دانشجویان کالج به دلیل نگرانی­های خود از ساخت یک تصور خوب، نیاز خود را برای تمامیت خود (صداقت) نادیده می‌گیرند، سپس اقدام به تقلب می‌نمایند )اسکات^[۱۹]، ۲۰۰۷).

دانشجویان با هویت اخلاقی درونی به نظر می‌رسد در رابطه با ارزیابی اخلاقی مخاطبان داخلی (وجدان) از اخلاق خود نگران هستند. دانشجویان با هویت اخلاقی بیرونی به نظر می‌رسد، فاقد مخاطب برجسته داخلی اخلاقی فرا من و یا وجدان که آن‌ ها را از در گیر شدن در اعمال غیراخلاقی مانند تقلب علمی جلوگیری کند می‌باشند.

یکی دیگر از عوامل درونی که بر تقلب تحصیلی دانشجویان تأثیر می‌گذارد انگیزش است. از آنجایی که بروز تقلب روزبه‌روز بیشتر می‌شود، ممکن است تمرکز روی عوامل رفتاری یک رویکرد مهم برای کشف تقلب و نیز یک عامل پیشگیرانه باشد. به عبارت دیگر، وقتی موضوع تقلب عنوان می­ شود، باید به طور ناگزیری عوامل انسانی نیز مطرح شود . نیاز است تا از یک دیدگاه علم رفتاری انگیزه­ های این مجرمان با ناخن‌های تمیز را درک کرد، کسانی که به آسانی و بدون سلاح دستبرد می‌زنند (رامامورتی و اولسن، ۲۰۰۷).

تحقیقات اخیر از این ادعا حمایت می­ کند دانشجویانی که تمایل به یادگیری و یا مهارت در بخش خاصی از اطلاعات هستند، کمتر احتمال دارد نسبت به دانشجویانی که دارای انگیزه بیرونی و یا عملکردی، مانند جایگاه علمی، نمرات، و یا برخی از ارزیابی عملکردی دیگر هستند، تقلب کنند.

به طور کلی در طول ۲۰ سال گذشته، تحقیقات انجام‌شده در چارچوب نظریه خود تعینی نشان می‌دهد که جهت‌گیری‌های انگیزشی افراد، تأثیر عمده‌ای روی فعالیت­ها و پیامدهای آن‌ ها دارد بدین معنی که جهت‌گیری انگیزشی افراد، تعیین‌کننده نوع فعالیت افراد و نتایج آن می‌باشد (دسی رایان، ۲۰۰۸). ‌بنابرین‏ هدف از این پژوهش پیش‌بینی تقلب دانشجویان بر اساس مؤلفه‌های انگیزش تحصیلی و هویت اخلاقی می‌باشد. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که آیا بین مؤلفه‌های انگیزش تحصیلی و هویت اخلاقی با تقلب رابطه وجود دارد یا نه؟

وب‏سایت‏های شبکه‏های اجتماعی، حجم قابل توجهی از اطلاعات شخصی کاربران را در اختیار دارند و امکان سوءاستفاده شرکت‏های تجاری و دولت‏ها از این اطلاعات همواره از دغدغه‏های اصلی مطرح‏شده درباره این شبکه‏هاست. این شبکه‏ها همچنین عرصه ارتباطات سیاسی را نیز متحول کرده ‏اند. فعالیت‏های کاربران در حوزه سیاسی در شبکه‏های اجتماعی روی وقایع سیاسی در دنیای واقعی مؤثر بوده است. در حوزه ارتباطات بین‏الملل نیز شبکه‏های اجتماعی قابل‏توجه هستند و برخی کشورها مانند چین و روسیه که دغدغه حفظ فرهنگ ملی برایشان اهمیت دارد، با تقویت شبکه‏های اجتماعی بومی تلاش کرده ‏اند کاربرانشان را از شبکه‏های اجتماعی بین ‏المللی که در مالکیت شرکت‏ها آمریکایی هستند، دور کنند. شبکه‏های اجتماعی همچنین بر عرصه اقتصاد نیز مؤثر بوده ‏اند (محمدمهدی مولایی، ۱۳۸۹)

شبکه‏های اجتماعی، امکان اتصال انسان‏ها را در سراسر جهان به‏طور غیرقابل تصوری افزایش داده ‏اند. با این همه، برخی از متخصصان فناوری، جامعه‏شناسان و روان‏شناسان می‏گویند کاربران شبکه‏های اجتماعی نسبت به دیگرانی که در آن حضور ندارند، یا بهره کم‏تری از آن می‏برند، «تنهاتر» و «خودشیفته‏تر» شده‏اند. حتی بیماری‏های جسمی و روحی هم کاربران را تهدید می ‏کند.

بسیاری از متخصصین و روانشناسان سایبری و خانواده با هشداردادن نسبت به رشد فزاینده و آینده شبکه‏های اجتماعی، نسبت به جداشدن نسل جدید و حتی نسل قدیم از روابط اجتماعی خارج از فضای نت و فرورفتن در دنیای مجازی خود ساخته، هشدار داده ‏اند. اما نباید تأثیرات مثبت شبکه‏های اجتماعی از قبیل افزایش اطلاعات عمومی، افزایش ارتباط با دیگران برای روابط اجتماعی و کسانی که در خارج از فضای اینترنت از روابط ناخوشایند با دیگران رانج می‏برند نادیده گرفت. افراد در فضای شبکه‏های اجتماعی می ‏توانند روابط متفاوتی را تجربه کنند.

شبکه‏ها قدرت برهم‏زدن روابط و از هم‏پاشیدن زندگی افراد را دارند؛ هر پیام زننده، عکس یا اطلاعات شخصی که در شبکه‏های اجتماعی توسط افراد استفاده می‏ شود می‏تواند بعدها علیه خود فرد به کار برده شود، چنان که در بررسی بسیاری از موارد طلاق در کشورهای غربی این امر مشهود و ثابت شده است.

ایجاد اختلال در بازده شغلی فرد از دیگر کژکارکردهای اجتماعی مجازی است، چت‏کردن و چک‏کردن صفحه‏ شخصی در شبکه‏های اجتماعی وقت بسیاری از فرد در طول شبانه‏روز می‏ گیرد و طبعاً قسمتی از این زمان در ساعات کاری اداری فرد انجام می‏ شود، آنلاین‏بودن مداوم در شبکه‏های اجتماعی در کوتاه‏مدت هم باعث عادتی ناآگاهانه در استفاده از این شبکه‏ها می‏ شود.

اعتیاد به استفاده از این شبکه‏ها زمانی بیشتر بروز پیدا می ‏کند که فرد با قصد و هدف خاصی سراغ فضای مجازی می ‏رود و بدون اینکه متوجه باشد بی‏‏‏اختیار به شبکه‏های اجتماعی ورود پیدا می ‏کند، البته پیشرفت روزافزون فناوری‏های جدیدتر چون تبلت‏ها، اسارت فون‏ها و … این‏گونه دستیابی‏ها را ‌به این شبکه‏ها آسان‏تر نموده است تا جایی که خاطر فرد از فکر اینکه یک روز به شبکه‏های اجتماعی دسترسی نداشته باشد مشوش و نگران می‏ شود.

در کنار این فرصت‌ها، چالش‌ها و معضلات استفاده از این شبکه های اطلاع رسانی و ارتباطی، همواره مورد بحث و بررسی پژوهشگران حوزه جامعه‌ اطلاعاتی قرار گرفته است. شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک، توئیتر و حتی یوتیوب، اگرچه در زمره‌ی پر بازدیدترین و مشهورترین سایت‌های اینترنت به شمار می‌روند (بنا به آمار جدید پایگاه اطلاع رسانی الکسا)، علاقه‌ وافر کاربران اینترنت به استفاده از این پایگاه‌ها و گسترش و شیوع اتصال ‌به این پرتال‌ها در فضای وب، سبب پیدایی پدیده استفاده آسیب زا طریق اینترنت یا اعتیاد به اینترنت برای کاربران استفاده شده است. موضوع اعتیاد به اینترنت موضوعی است که به نظر می‌رسد باید به فهرست اعتیادهایی که برای همه‌ ما آشناست، اضافه شود. عارضه‌هایی مانند اعتیاد به مواد مخدر، اعتیادهای عصر غیر دیجیتال بوده‌اند که هنوز هم گریبان جوامع امروزی را گرفته‌اند، و امروزه پدیده دیگری به نام اعتیاد دیجیتالی به فهرست اعتیادهایی که بشر با آن روبروست، افزوده شده که بنا به ادعای مرجع بین‌المللی شناسایی و درمان اعتیادهای اینترنتی که اخیراًً به همت انتشارات جان وایلی منتشر شده است، درمانی پیچیده و دشوار دارد.

آمارهای حاکی از گسترش اعتیاد به اینترنت، به خصوص اعتیاد فیس بوکی در میان کاربران جامعه‌ اطلاعاتی امروز است. دنیا شاهد یک نوع بیماری جدید به نام «اعتیاد فیس بوکی» است. روند افزایش دوستی‌ها و ازدواج‌هایی که از طریق آشنایی در فیس بوک و به طور کلی شبکه های اجتماعی صورت می‌گیرد، و در برخی موارد به طلاق می‌ انجامد، محققان غربی را بر آن داشته است تا انتشار کتابها و مقالات و برگزاری همایش‌های متعددی را به منظور آسیب شناسی رفتاری، روانی، و امنیتی حاکم بر این شبکه های اجتماعی در یک دهه اخیر در دستور کار قرار دهند.

خبر یک پنجم طلاق‌ها در امریکا به واسطه فیس بوس، موضوع قابل تأملی است. کاهش سطح روابط اجتماعی کاربران در محیط واقعی، تنهایی و افسردگی، اختلال در تغذیه و گوارش، کاهش عزت نفس، تهدیدات امنیتی، کاهش امنیت حریم خصوصی کاربران، و ده‌ها معضل و چالش دیگر، تنها بخشی از دلایلی است که امروزه به عنوان زمینه‌های اعتیاد و تهدید فیس بوکی از آن یاد می‌شود. شبکه‌ اجتماعی فیس بوک آقای زاکربری، در اوایل سال ۲۰۰۴ میلادی به عنوان یک پروژه‌ دانشگاهی در دانشگاه هاروارد امریکا متولد شد. اما بعد از آنکه میلیون‌ها دانشجوی امریکایی وارد این شبکه شدند، خالق جوان آن به فکر بین‌المللی کردن این شبکه افتاد. افزایش کارایی و توسعه‌ خلاقیت دیجیتالی آقای زاکربری و تیمش، به پدیدار شدن موثرترین و محبوب‌ترین شبکه‌ اجتماعی اینترنت منجر شد، به گونه‌ای که تا اواسط سال ۲۰۱۲ میلادی، شمار کاربران این شبکه از نهصد میلیون نفر در بیش از یکصد و شصت کشور جهان فراتر رفت و ارزش دلاری این تجارت فعال و موفق، مرز هشتاد میلیارد دلار را نیز در نوردید، موفقیتی که پیش‌تر برای سایت‌های موفقی چون آمازون (بنیان‌گذار: پی‌یر امیدیار) حاصل شده بود. چت متنی و صوتی و این اواخر چت تصویری در کنار پروفایل سازی، انجمن سازی، گروه سازی، اشتراک گذاری متن و عکس، و مسائلی از این دست با حضور صدها میلیون کاربر اینترنت، سبب شد فیس بوک امروزه جزء لاینفک زندگی یک ششم جمعیت کره‌ی زمین باشد.