• • 1. متغیرهای مستقل

متغیرهای مستقل این تحقیق به شرح زیر است:

• • DIV: متغیر مجازی است. در صورتی که شرکت سود توزیع کرده باشد برابر با یک و در غیر این صورت برابر با صفر است.

  

• BDIV: متغیر مجازی است. در این تحقیق شرکت‌ها هر ساله بر اساس نسبت سود نقدی، به صورت صعودی مرتب شده و به چهار گروه تقسیم می‌شوند. شرکت‌هایی که در چارک اول (یعنی شرکت‌هایی که جزء ۲۵% شرکت‌های با کمترین نسبت توزیع سود هستند) قرار می‌گیرند مقدار صفر و سایرشرکت‌ها مقدار یک را اختیار می‌کنند.

۳-۵-۲ متغیرهای کنترلی

ارتباط بین سود تقسیمی و گزارشگری مالی متقلبانه ممکن است تحت تأثیر محیط اطلاعاتی و خاص هر شرکت باشد که در این تحقیق به منظور افزایش دقت و قابلیت اتکاء، نتایج متغیرهای زیر کنترل شده‌اند:

• • • SIZE=برای کنترل اثراتاندازه شرکت از لگاریتم طبیعی فروش استفاده می‌شود.

  

• ROA=بازده دارایی‌ها که از تقسیم سود عملیاتی بر میانگین کل دارایی‌ها به دست می‌آید.

OP/((TA_t-1+TA)/2)

• FIN=تأمین مالی خارجی.

متغیرمجازی است،درصورتی که شرکت در طول سال تأمین مالی خارجی(بدهی جدید یا سهام منتشره جدید) داشته باشد و میزان آن ۲۰% یا بیشتر از میزان (بدهی یا سرمایه) موجود باشد برابربایک ودرغیراینصورت برابرباصفراست.

متغیرتأمین مالی خارجی یک متغیر مجازی است برای کنترل انگیزه‌ای تأمین مالی. برخی مطالعات بیان می‌کنند که دستیابی مکرر به بازار سرمایه انگیزه مدیران را برای مدیریت سود زیادمی‌کنددرحالی‌که سایر مطالعات می‌گویند که اهرم و سرمایه می‌تواندهزینه‌های نمایندگی را بکاهد و مانع رفتارهای فرصت‌طلبانه مدیران شود(ین و میائو، ۲۰۱۱).

• LEV= اهرم مالی که از نسبت کل بدهی‏ها به کلدارایی‏های شرکت به دست می ‏آید.

ما نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام را برای کنترل اثر اهرم بر کیفیت سود به کار گرفتیم به طوری که (دیفوند و جیامبالوو^[۶۲]، ۱۹۹۴) مدارکی ارائه می‌کنند که مدیران شرکت‌هایی که دارای اهرم بالاتری هستند درآمدهای خود را دستکاری می‌کنند تا از تعهدات بدهی شانه خالی کنند. درحالی که (بارتون و وایمر^[۶۳]، ۲۰۰۴) شواهدی ارائه می‌کند که انگیزه مدیران جهت گزارشگری با کیفیت بالا با افزایش میزان بدهی‌ها زیادمی‌شود (ین و میائو، ۲۰۱۱).

• CFO_STD=انحراف معیارجریان نقد عملیاتی طی دوره پنجساله تقسیم بر مجموع دارایی‏ها.

(هریبار و نیکولز^[۶۴]، ۲۰۰۷)آزمون‌هایی از مدیریت سود را پیدا کردند که با بهره گرفتن از این آزمون‌ها، اقدامات پنهانی مدیریت سود را وقتی که کنترل‌های مؤثری روی آن نیست ارزیابی می‌کنند. از این رو ما از انحراف معیار جریانات نقدی عملیاتی به عنوان یک متغیر کنترلی استفاده می‌کنیم(ین و میائو، ۲۰۱۱).

ε_i,t=باقی‌مانده حاصل از رگرسیون.

۳-۶ نحوه طبقه‏ بندی تجدید ارائه‏ها به متقلبانه و غیر متقلبانه

بادرچروهمکاران (۲۰۱۲) به معرفی وتبیین مدلی برای شناسایی رفتارهای متقلبانه ‌در گزارشگری مالی شرکت‌هابراساس مقایسه رقم سوداولیه وسودتجدیدارایه شده نمودند،ایشان شرکت‌ها را به دودسته شرکت‌هایی که باهدف افزایش سودرفتارگزارشگری مالی متقلبانه داشته‌اندوشرکت‌هایی که باهدف کاهش سوداقدام به گزارشگری مالی متقلبانه می‌نمودند،تقسیم می‌کند.

شرکت‌هایی که باهدف افزایش سودرفتارگزارشگری مالی متقلبانه ‌داشته‌اند درصورتی ‌در طبقه شرکت‌های دارای رفتارمتقلبانه قرار می‌‌گیرند که ارائه رقم اولیه ‌سود توسطایشان منجربه دستیابی آن‌هابه پیش‌بینی‌های انجام شده در رابطه باسودشان شده باشداماارایه رقم تجدیدارایه شده ‌سود توسطایشان ‌نشانگر آن باشدکه مبالغ پیش‌بینی شده قابل حصول نبوده اند. به زبان ریاضی اگررقم سوداولیه (OI)یک شرکت از رقم ‌سود تجدید ارائه شده (RI) آن بیشترباشد،آنگاه چنانچه سوداولیه بیشترازسودپیشبینی شده (MF) وسودتجدیدارایه شده کمترازسودپیشبینی شده (MF) ‌باشد آن شرکت درزمره شرکت‌هایی قرارمی‌گیردکه ‌در گزارشگری مالی خویش رفتارمتقلبانه بروزداده‌اند.

OI_it≥FI_it>RI_it

آنچه گفته شددرمجموع بهای معنی است که شرکت توانسته است بابروزرفتارهای متقلبانه واعمال اختیاردرفرآیندگزارشگریاز طریق انتخاب اقلام تعهدی اختیاری که منجر به افزایش سود شده باشد، ‌در دوره زمانیt به تحقق پیش‌بینی خوددرخصوص سودحسابداری بپردازد در حالی که ارقام تجدید ارائه شده نتوانسته باشد در سال tیا سال t+1 به پیش‌بینی‌های مدیران دست‏یابد (که ‌در دوره بعدگزارش شده وتحت تاثیرانگیزه‌های متقلبانه مدیران شرکت نیستند) و اقلام تجدید ارائه شده نشان دهنده آن باشدکه چنین پیش‌بینی دست یافتنی نبوده است.

برای شرکت‌هایی که باانگیزه افزایش سوداقدام به سو استفاده ازانعطافپذیری که گزارشگری مالی دراختیارایشان قرارمی‌دهد،کرده‌اندمی‌تواندوحالت دیگرنیزدرنظرگرفت که درهردوی این حالت‌ها باوجودبیشتربودن مبلغ سوداولیه ازسودتجدیدارایه شده،شرکت به عنوان عضوی ازمجموعه شرکت‌هایی که رفتارمتقلبانه ازخودبروزداده‌اندطبقه بندی نمی‌شود.

1. MF_jt≤OI_jt> RI_jt یا ۲) MF_jt> OI_jt> RI_jt

درهردوی این حالت‌هاباوجودی که رقم سوداولیه ازرقم ‌سود تجدید ارائه شده بیشتر است اماتلاش شرکت برای سو استفاده ازانعطافپذیری وقدرت انتخابی که برای گزارشگری مالی دردسترس بوده،ازمنظرحصول پیش‌بینی‌هابی تاثیرباقیمانده است. رابطه(۱)‌نشانگر آن است که هم سوداولیه وهم ‌سود تجدید ارائه شده،هردو،بیشترازرقم سودپیشبینی شده بوده‌اندورابطه(۲)‌نشانگر آن است که هم سوداولیه وهم ‌سود تجدید ارائه شده،هردو،کمترازرقم سودپیشبینی شده بوده‌اند.

شرکت‌هایی که باهدف کاهش سود رفتارگزارشگری مالی متقلبانه بروزداده‌اند رانیزمی‌توان همانندشرکت‌های زیرمجموعه اول موردبررسی قرارداده، ومشخص نمودآیاایشان ‌در گزارشگری مالی خویش رفتارمتقلبانه داشته‌اندیا خیر.ازدیدگاه بادرچروهمکاران (۲۰۱۲) شرکتی درزمره شرکت‌های برخورداراز رفتارفرصت‌طلبانه قرارمی‌گیردکه همزمان شرایط زیردررابطه باآن مصداق داشته باشد:

RI_jt<OI_jt≥MF_jt ۳)

Adj_IBES_Actual_jt+1≥MF^t_t+1<IBES_Actual_jt+1 ۴)

در روابط بالاMF^t_t+1آخرین پیش‌بینی سود توسط مدیران برای سال t+1 است که قبل از انتشار صورت‌های مالی سالtاست،IBES_Actual_jt+1سود واقعی مربوط به سالt+1 و همچنینAdj_IBES_Actual_jt+1برابر با سود واقعی سالt+1که با توجه به مدیریت سود در سالtتعدیل شده است (یعنی سود واقعی سالt+1به اضافه سود تجدید ارائه شده سالt،منهای سود اولیه سال‏‏ t‏).با بهره گرفتن از این تعدیل، سودهایی محاسبه می‌شوند، که می‌بایست در سالtگزارش می‌شد ولی شرکت آن‌ ها را گزارش نکرده و مدیریت سود وارونه (کاهشی) شده است.