فصل سوم

روش پژوهش

۳-۱- روش پژوهش

پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی و شیوه اجراء از نوع مطالعه همبستگی است.

۳-۲- متغیرهای پژوهش

متغیرهای پژوهش حاضر شامل:

متغیر هوش هیجانی : متغیر پیش بین

متغیرهای سبک های مقابله ای: متغیر پیش بین

دوشواریهای تنظیم هیجانی : متغیر ملاک

جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه

جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد شهر کرمانشاه در سال تحصیلی ۹۳ -۹۴ بود

نمونه آماری: نمونه های این پژوهش ‌بر اساس فرمول کوکران برای جامعه آماری نامشخص بود که تعداد ۱۳۹ تعیین گردید.

روش نمونه گیری: نمونه های پژوهش با بهره گرفتن از نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردید بدین صورت که از کلیه رشته‌های واحد های آموزشی مختلف کلاس های انتخاب شدند و از بین کلاس افراد به صورت انتخاب تصادفی ساده انتخاب شدند.

۳-۳ ابزار پژوهش

پرسشنامه هوش هیجانی بار- آن (EQ-i)

اولین مقیاس هوش هیجانی بار- آن در سال ۱۹۸۰ با طرح این سوال که چرا بعضی مردم نسبت به بعضی دیگر در زندگی موفق ترند آغاز گردید. در این سال مؤلف مفهوم تعریف و اندازه ای از هوش غیر شناختی (بار- آن، ۱۹۸۸، ۱۹۹۲،a 1996، c19996،a1997، b 1997) ارائه فرد و پس از ۱۷ سال تحقیق اولین مقیاس هوش هیجانی ساخته شد. مقیاس هوش هیجانی او دارای پنج مقیاس یا جنبه (مهارت های درون فردی، مقابله با فشار، سازگاری و خلق کار) و پانزده خرده مقیاس است.

پاسخ های آزمون نیز در روی یک مقیاس ۵ درجه ای در ردیف لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، تا حدودی، مخالفم و کاملا مخالفم) تنظیم شده است مقیاس های آزمون عبارتند از:

خود آگاهی هیجانی توانایی آگاه بودن و فهم احساس خود.

خود ابزاری : توانایی ابراز احساسات، باورها و افکار صریح و دفاع از مهارت های سازنده و بر حق خود عزت نفس : توانایی آگاه بودن از ادراک خود، پذیرش خود و احترام به خود.

خودشکوفایی : توانایی درک ظرفیت های بالقوه و انجام چیزی که ی توان انجام داد، تلاش برای انجام دادن و لذت بردن.

استقلال : توانایی هدایت افکار و اعمال خود و آزاد بودن از تمایلات اجتماعی.

همدلی : توانایی آگاه بودن و درک احساسات دیگران و ارزش دادن به آن.

مسئولیت پذیری اجتماعی : توانایی بروز خود به عنوان یک عضو دارای حس همکاری، مؤثر و سازنده در گروه.

روابط بین فردی : توانایی ایجاد و حفظ روابط رضایت بخش متقابل که به وسیله نزدیکی عاطفی، صمیمیت، محبت کردن و محبت گرفتن توصیه می شود.

واقع گرایی : توانایی سنجش و هماهنگی، بین چیزی که به طور هیجانی تجربه شده و چیزی که به طور واقعی وجود دارد.

انعطاف پذیری : توانایی سازگار بودن افکار و رفتار با تغییرات محیط و موقعیت ها.

حل مسئله : توانایی تشخیص و تعریف مشکلات، به همان خوبی خلق کردن و تحقق بخشیدن راه حل های مؤثر و بالقوه.

تحمل فشار روانی : توانایی مقاومت کردن در برابر رویدادها، موقعیت های فشار آوردن هیجانات قوی، بدون جادادن و یا رویارویی فعال و مثبت با فشار.

کنترل تکانش : توانایی مقاومت در برابر یک تکانش، سایق یا فعالیت های آزمایشی و یا کاهش آن ها، بدون جا زدن و یا رویاروی فعال و ثبت با فشار.

خوش بینی : توانایی زیرکانه نگاه کردن به زندگی و تقویت نگرشهای مثبت، حتی در صورت بروز بدبختی و احساسات منفی.

شادمانی : توانایی احساس خوشبختی کردن با زندگی خود، لذت بردن از خود و دیگران، داشتن احساسات مثبت، صریح، مفرح و شوخ.

مقیاس مهارت های درون فردی شامل خود و مقیاس های آگاهی هیجانی خودابرازی احترام به خود خودشکوفایی و استقلال است. مقیاس مهارت های بین فردی شامل خود مقیاس های همدلی، مسئولیت پذیری اجتماعی و روابط بین فردی است. مقیاس مقابله با فشار(کنترل استرس) شامل خرده مقیاس‌های تحمل استرس و کنترل تکانه است. مقیاس سازگاری شامل خرده مقیاس های انعطاف پذیری، حل مسئله و واقعیت سنجی است و مقیاس خلق کلی شامل خرده مقیاس های شادی و خوش بینی است (کیانی ۱۳۸۱).

این پرسشنامه دارای ۹۰ سوال است که نخستین پرسشنامه فرا فرهنگی ارزیابی هوش هیجانی است. این آزمون در سه مرحله در ایران اجرا شده و پس از انجام برخی تغییرات در متن اصلی پرسشنامه، حذف یا تغییر بعضی سوالات و تنظیم مجدد سوالات هر مقیاس، پرسشنامه از ۱۱۷ سوال به ۹۰ سوال تقلیل یافت. و ‌در مورد کیفیت روان سنجی آن نیز اقدامات لازم به عمل آمد که در سومین مرحله اجرا، تحلیل اطلاعات در حیطه های زیر انجام گرفت. (راحله سموعی و همکاران مؤسسه‌ تحقیقاتی علوم رفتاری سینا، ۱۳۸۴).

۳-۴- پایایی

پایایی نشان دهنده ی این است که تا چه اندازه تفاوت‌های فردی در نمرات آزمون به تفاوت‌های واقعی در ویژگی های مورد نظر، قابل استناد است (آنا ستاری ۱۳۷۱) دو نوع اساسی از مطالعات پایایی روی (EQ-i) انجام شده است، همسانی درونی و پایایی بازآزمایی (بار- آن و پارکر، ۲۰۰۰)

– همسانی درونی.

همسانی درونی به میزانی که همه سوالات یک مقیاس سازه یکسانی را اندازه می گیرند اشاره دارد این شیوه پایایی را با یک بار اجرای پرسشنامه را اندازه گیری همسانی محتوای مقیاس اجرا شده برآورد می‌کند(آنا ستاری ۱۳۷۱)

میزان های P حاکی از رابطه مستقیم و معنی دار بین سوالات هر مقیاس با نمره کلی آن مقیاس دارد بدین معنی که سوال مورد نظر همان چیزی را می سنجد که مقیاس مربوط در نظر دارد.

پایایی آزمون