الف ) قلمرو زمانی : با توجه به متغیرهای مستقل استفاده شده در این تحقیق و موضوع تحقیق ، بنظر می رسد که استفاده از اطلاعات سالهای اخیر به واقعیت نزدیکتر باشد لذا اطلاعات سال مالی منتهی به ۳۰ اسفند ۱۳۹۱ انتخاب شده است .
ب ) قلمرو مکانی : با توجه به دادهای فراهم شده توسط بانک سینا اطلاعات از سطح کشور جمع آوری شده است .
ج ) قلمرو موضوعی : قلمرو موضوعی سنجش عوامل موثر بر کارائی سود در شعب بانک سینا می باشد.
۱-۹- استفاده کنندگان تحقیق

• • مدیران و کارمندان بانکها و موسسات مالی و اعتباری

• • سازمانها نظارتی و قانون گذار

• • موسسات سرمایه گذاری و رتبه بندی

• • حسابرسان در جهت انجام حسابرسی عملیاتی

۱-۱۰- واژگان کلیدی
موسسه اعتباری : شخص حقوقی است که با مجوز بانک مرکزی به انجام عملیات بانکی مبادرت می نماید . بانکها از مصادیق موسسات اعتباری می باشند ( آیین نامه ۲۱۲۷۰/۹۱ مورخ ۳۱/۰۱/۱۳۹۱ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ص ۲ ) .
سود : عبارتست از تفاوت درآمدها و هزینه ها ( رهنمای رود پشتی ، ص ۱۰۶، ۱۳۸۷).
کارایی : عبارت است از نسبت ستانده به داده ( الوانی ، ص ۱۳ ، ۱۳۸۵).
کارایی سود : عبارت است از حداکثر سود ممکن با بهره گرفتن از ترکیب منابع و محصولات معین( همان منبع ).
تسهیلات اعطایی : از دیدگاه قانون عملیات بانکی بدون ربا هر یک از طرق مختلف تامین مالی یا تضمین تعهدات واحدهای اقتصادی گونه ای از تسهیلات اعطایی محسوب می گردد بنابراین تسهیلات اعطایی را می توان یک یا ترکیبی از موارد ذیل دانست :

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

1. 1. تامین تمام یا قسمتی از هزینه های مالی (جاری و ثابت ) یک فعالیت اقتصادی .

1. 1. قبول تعهد یا تضمین آثار مالی تمام یا قسمتی از تعهدات مشتریان بانک . قبول تعهد یا تضمین آثار مالی تمام یا قسمتی از تعهدات مشتریان برخلاف تامین مستقیم مالی که در بسیاری موارد مستلزم خارج شدن وجوه نقد از صندوق بانک و به طور کلی تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر می باشد ،در شرایط عادی هیچگونه اثر در داراییها یا بدهیهای بانک ایجاد نمی کند و صرفاً به عنوان حسابهای تعهدی ذیل ترازنامه منعکس می شوند .

سرمایه گذاری : سرمایه‌گذاری^[۱] عبارت است از تبدیل وجوه مالی به یک یا چند نوع دارایی که برای مدتی در زمان آتی نگهداری خواهد شد. بنابراین سرمایه‌گذاری مستلزم مطالعه فرایند سرمایه‌گذاری است.
قیمت نیروی کار : که عبارتست از نسبت هزینه های پرسنلی به تعداد پرسنل
قیمت سرمایه فیزیکی : که عبارتست از لگاریتم هزینه استهلاک دارایی های شعب
قیمت سرمایه مالی : که عبارتست از لگاریتم سود سپرده ها و جوائز به سپرده ها
۱-۱۱- ساختار تحقیق
ساختار و محتوی پژوهش حاضر در قالب زیر مطرح شده است :
فصل اول پژوهش ، کلیات
فصل دوم پژوهش ، مبانی نظری و پیشینه پژوهش
فصل سوم پژوهش ، روش پژوهش
فصل چهارم پژوهش ، تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش
فصل پنجم ، نتایج پژوهش و ارائه پیشنهادها
فصل دوم :
مبانی نظری و پیشینه تحقیق و مروری بر ادبیات علمی موجود
۲-۱- مقدمه
مطالعه کارایی واحدهای مختلف اقتصادی از گذشته مورد توجه سیاستگذاران اقتصادی بوده است. اهمیت این مفهوم برای جوامعی که با کمبود منابع تولیدی مواجه هستند بیشتر می باشد. بطوریکه همواره افزایش تولید با بهره گرفتن از سطح مشخصی نهاده همواره در دستور کار مسئولین قراردارد. محدودیت و پایان پذیری منابع اقتصادی باعث توجه بیشتری به این نکته گردیده است. در ابتدا معیارهای ساده ای برای اندازه گیری کارایی در مطالعات به کاربرده می شد که به تدریج روش های پیچیده تر جایگزین آنها گردید زیرا که تنوع وظایف واحدهای اقتصادی بر پیچیدگی ارزیابی کارایی آنها افزوده و استفاده از ابزارهای کارآمد علمی را اجتناب ناپذیر می نمود.
روش های مرزی برآورد کارایی ، حداکثر تولید یک بنگاه را با توجه به سطح مشخصی از نهاده های تولید و تکنولوژی موجود در جامعه اندازه گیری می نماید و مابه التفاوت عملکرد واقعی با عملکرد پیش بینی شده را تحت عنوان ناکارایی معرفی می نمایند. در این فصل ابتدا اشاره ای به بانک و تاریخچه آن در ایران و سپس به تعریف کارایی از نظر لغوی و اقتصادی پرداخته و به بیان تفاوت آنها با بهره وری و اثربخشی می پردازیم سپس ناکارایی را تعریف کرده و به علل بروز ناکارایی اشاره خواهد شد. در ادامه شیوه های اندازه گیری کارایی ، محصولات بانک ها را بیان کرده و در پایان نیز مطالعات داخلی و خارجی انجام شده در این زمینه مرور خواهد گردید.
۲-۲- سیر تکاملی بانکداری
۲-۲- ۱- سیر تکاملی بانکداری در جهان
بانک به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصادی ، در دنیای امروزی از قدمت بسیار طولانی در زندگی اقتصادی بشر برخوردار است . زمان پیدایش آن به دوران اولیه زندگی بشر ، یعنی در دوران انتقال نظام اقتصادی پایاپای به نظام اقتصادی پولی باز می گردد . به عبارت دیگر ، از دورانی که پول فلزی به عنوان وسیله ای برای تسهیل در مبادلات جامعه بشری مرسوم گشت ، بانک نیز به مفهوم اولیه جایگاه خود را در سیستم مبادلات اقتصادی باز نمود . در تمدن باستان ، معابد کم و بیش چنین نقشی را ایفا می نمودند و به نگهداری گنجینه ها و امانات قیمتی افراد می پرداختند . کاهنان در این دوران با بهره گرفتن از منابع و ثروتهای موجود در معابد ، برحسب نیاز افراد جامعه با قرض دادن اجناس موجود در خزانه برای یک دوره محدود ، سعی در کمک به نیاز مندان می نمودند و در مقابل افراد ذی نفع در زمان دیگر با پرداخت اصل و وجه بیشتری به عنوان تشکر از کاهنان مبالغ بیشتری را به معابد باز می گرداندند . بدین ترتیب معابد در بسیاری از نقاط جهان به موسسات وام دهنده تبدیل شدند ( مجتهد و حسن زاده ، ۱۳۹۰ص ۱۲۸ ).
بررسی لغوی بانک نشان می دهد که این کلمه از واژه آلمانی بانک به معنای شرکت و یا از واژه ای تحت عنوان بانکو در زبان ایتالیایی اخذ شده است که در زمان های گذشته به معنای دکه و محل کسب صرافان در ایتالیا بوده است . بررسی مطالعات تاریخی نیز حاکی از وجود معاملات بانکی به صورت ابتدایی در امپراتوری قدیم بابل ، چین ، ایران ، یونان و روم بوده است( همان منبع ص ۱۲۹) .
در منشور حمورابی ، که توسط حمورابی ششمین پادشاه بابل وضع گردیده است ، قوانین و مقرراتی برای دادن وام و قبول سپرده های تجاری درج گردیده است . در این منشور ، عنوان شده که کلیه فعالیت های مربوط به دادن وام ، می بایست زیر نظر ماموران منصوب به پادشاه انجام گیرد ( همان منبع ص ۱۲۹ ).
در یونان باستان نیز بانکداری رواج داشته است . در قرن ششم قبل از میلاد مسیح ، در مراکز بازرگانی و معابد یونانی ضرب سکه توسط صرافان رایج بوده است . اما صرفان در این دوران با اعطای وام ، جمع آوری سپرده ها و نگه داری اشیاء قیمتی و همچنین انجام فعالیت های مربوط به مبادله و تبدیل پول ، نمودی از فعالیتهای بانکی را انجام می داده اند ( همان منبع ص ۱۲۹).
در چین باستان یعنی حدود شش قرن قبل از میلاد مسیح نیز همانند سایر امپراطوری های بزرگ دنیای قدیم بانکداری امری متداول در گستره فعالیتهای اقتصادی بود. اختراع کاغذ در چین در حدود قرن دوم میلادی نیز تاثیر به سزایی در گسترش این فعالیت داشت . چرا که این امر به نحوی قابل توجه با تسهیل امور مزبور به تهیه اسناد بانکی و نگه داری حساب ها منجر گردید ( همان منبع ص ۱۲۹ ).
در امپراطوری روم نیز فعالیت بانکداری مرسوم بود ، با گسترش نفوذ یونانیان در روم و رونق تجارت ، بانکداری نیز رواج یافت . در آن زمان بانکداران رومی به قبول سپرده ، دادن وام و تبدیل پول های خارجی به پول های داخلی مبادرت می کردند ( همان منبع ص ۱۳۰ ).
در قرون وسطی با گسترش حیطه نفوذ کلیسا در اروپا ، فعالیتهای بانکداری به شدت مورد تهدید قرار گرفت ، تحریم ربا در آیین مسیحیت باعث شد که فعالیتهای بانکداری در اروپا در انحصار یهودیان قرار گیرد . اما با آغاز رنسانس و تضعیف نفوذ کلیسا بر فعالیتهای اقتصادی و سیاسی در اروپا ، مسیحیان نیز بر اساس دلایل هایی بانکداری پولی را پذیرفته و بدین ترتیب بانکداری در اروپا از گسترش و و رونق چشمگیری برخوردار شد و در سراسر اروپا از جمله ایتالیا ، آلمان ، انگلستان و فرانسه بانکها و موسسات بزرگ پولی تاسیس گردید ( همان منبع ص ۱۳۰).
با وجود پیدایش تشکل های جدید بانکی به شکل امروزی در سراسر اروپا ، بانک سلطنتی فرانسه نقش و اهمیت به سزایی را در تحول نظام بانکداری مدرن جهان صنعتی داشته است . به طور خلاصه اولین بانکها در اروپا به شرح ذیل تشکیل شدند :
بانک آمستردام در سال ۱۶۰۹
بانک هامبورگ در سال ۱۶۱۹
بانک نورنبرگ در سال ۱۶۲۰
بانک ونیز در سال ۱۶۳۷
بانک استکهلم در سال ۱۶۵۶
بانک انگلیس در سال ۱۶۹۴
بانک سلطنتی فرانسه در سال ۱۷۱۵
بانک ژنرال فرانسه در سال ۱۷۱۶
۲-۲- ۲- سیر تکامل بانکداری در ایران
عملیات محدود بانکی در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در بابل جریان داشته و اسناد اعتباری با بهره گرفتن از لوحه های گلی در حدود هشت قرن پیش از میلاد مسیح در این منطقه ، در امور تجاری مورد استفاده قرار می گرفته است . متاسفانه اطلاعات معتبر و دقیقی از وجود بانک در ایران باستان در دست نیست ولی شواهد حکایت از این دارند که عملیات بانکی و اعتباری بیشتر توسط صراف ها و موسسات صرافی صورت می گرفته است . خصوصا پس از فتح لیدیه و ضرب سکه دریک در ایران در زمان داریوش کبیر ، عملیات صرافی و بانکی گسترش یافته است ( همان منبع ص ۱۳۲).