تجزیه خوشه‌ای بر اساس ضریب تشابه تطابق ساده و روش دورترین همسایه به علت گروه‌بندی مناسب و ضریب کوفنتیک قابل قبول ۵۹/، در فاصله ۵۶/۰ شباهت اینبردلاین‌های مورد مطالعه به ۳ گروه تقسیم نمود(شکل ۴-۴). که این گروه‌ها به ترتیب شامل گروه‌های A، B و C می‌باشند. بطوریکه ژنوتیپ B73 به تنهایی در گروهA قرار گرفته با توجه به گروه‌بندی حاصله لاین B73 می‌تواند به عنوان کاندید مناسبی(به دلیل فاصه ژنتیکی زیاد با سایر اینبردلاین‌ها) برای تلاقی با لاین‌های این مرکز جهت ایجاد هیبرید موفق استفاده گردد. بنابراین با توجه به تجزیه کلاستر مشاهده می‌شود هیچ یک از اینبردلاین‌های این مرکز در گروه A قرار نگرفته‌اند و تنها اینبردلاینB73 که شاهد می‌باشد در این گروه قرار گرفته است. اینبردلاین‌B73 یک اینبردلاین تجاری می‌باشد که متعلق به گروه هتروتیک ریدیلودنت است. بنابراین احتمالا این مرکز دارای این گروه‌هتروتیک نمی‌باشد. بیشترین فاصله ژنتیکی بین MO17 از گروه B و اینبردلاین ۲۷ از گروهC در فاصله ژنتیکی ۵۴/۰ درصد و کمترین فاصله ژنتیکی(۷۶/۰) بین اینبردلاین MO17 و اینبردلاین ۷ از گروهC می‌باشد. در این گروه‌بندی کمترین فاصله ژنتیکی(۸۵/۰) بین اینبردلاین‌های ۲۲ و ۲۳ در گروه B، و اینبردلاین ۳ و ۴ در گروه Cمی‌باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

چوکان و همکاران(۲۰۰۶) در گروه‌بندی ۵۶ لاین‌خالص ذرت ایران را به با ۴۶ نشانگر SSR انجام دادند. اینبردلاین‌های ایران را در فاصله ژنتیکی ۴۶ درصد به ۴ گروه هتروتیک تقسیم نمودند. کنتاتی و همکاران(۱۹۹۵) به منظور بررسی توانایی نشانگر ISSR در بررسی چندشکلی، تنوع ژنتیکی نوزده رقم ذرت آجیلی و هشت رقم دندانه‌اسبی را مورد مطالعه قرار دادند در نهایت در فاصله ژنتیکی۴۰%، ۵ گروه هتروتیک بدست آمد که شامل ریدیلودنت، لنکسترشورکراپ، سوپرگولد، امریکای شمالی و امبرپیرل بودند.
شکل۴-۴ دندروگرام حاصل از ماتریس تشابه تطابق ساده و الگوریتم دورترین همسایه با نرم‌افزار NTSYS. لاین شماره یک و دو به ترتیب عبارتند از B73 و Mo17
در نتیجه در بررسی انجام گرفته با توجه به شکل ۴-۴ اینبردلاین‌های این مرکز را حداکثر می‌توان به دو گروه هتروتیک مختلف طبقه‌بندی نمود که شامل گروه هتروتیک Bو C می‌باشد که هر کدام از آنها ۱۴ اینبردلاین را در خود جا داده‌اند. با توجه به اینکه اینبردلاین MO17 که در گروهB قرار گرفته می‌توان نتیجه‌گیری نمود این گروه به گروه هتروتیک لنکسترشورکراپ تعلق دارد. علاوه بر این احتمالا گروه C یک گروه هتروتیک جدید(ناشناخته) می‌باشد. به منظور اطمینان از این کلاستر‌بندی ایجاد شده اطلاعاتی از مرکز تحقیقات صفی‌آباد دزفول در مورد تلاقی بین اینبردلاین‌های این مرکز بدست آمد که تایید کننده نتایج این پژوهش بود به طور مثال مشخص شد که از تلاقی بین لاین شماره ۲(MO17) با اینبردلاین شماره ۱۰ یعنی (۴۵/۱/۲-۱× MO17 ) هیبرید تجاری سینگل کراس کارون ۷۰۱ ایجاد شده. این هیبرید برخوردار از خصوصیات مورفولوژیک مورد نظر از جمله تحمل نسبی به تنش خشکی، ۷-۵ زودرس‌تر از رقم SC704 بود. در برخی آزمایشات عملکرد این هیبرید در سطح رقم SC704 و در برخی دیگر ۱۵۰۰- ۱۰۰۰ کیلوگرم بیشتر از آن بود. مزیت دیگر این هیبرید پتانسیل تولید بذر آن در مناطق گرمسیری است. که بر اساس بررسی انجام شده ۳۵۰۰ کیلو گرم بذر هیبرید در هکتار است تحمل به تنش‌های خشکی برای مناطق گرمسیری که گاها“ بصورت غیر قابل پیش بینی تبخیر شدید عامل تنش خشکی است اهمیت زیادی دارد. همینطور امکان کاهش مصرف نهاده با ارزش آب در مورد این هیبرید اهمیت زیادی دارد. علاوه بر این از تلاقی بین اینبردلاین شماره۱۰ با اینبردلاین شماره ۱۵ هیبرید مبین بوجود آمده است که خصوصیات مطلوب هیبرید ذرت مبین عبارتنداز ۱- این هیبرید نسبت به SC704، ۱۲ روز زودرس تر است این ویژگی برای مناطق گرمسیری کشور بسیار اهمیت دارد ۲- تحمل به تنش گرما بدلیل برخی خصوصیات مورفولوژیک همانند فاصله زمانی کوتاه ظهور اندام‌های زایشی و تعداد دانه گرده بیشتر خصوصیت دیگر این هیبرید است. در نهایت توصیه می‌شود که برای اطمینان از وجود دو گروه هتروتیک در این مرکز باید از آزمایشات تکمیلی استفاده نمود . گروه‌بندی افراد در خوشه‌های مختلف سبب جلوگیری از تشکیل هیبریدهای بیهوده می‌شود و ترکیب افراد در گروه‌های هتروتیک مختلف(با فاصله ژنتیکی مناسب) احتمال موفقیت در تلاقی را افزایش می‌دهد)پیری‌کشتیبان و همکاران،۱۳۹۰). در جدول ۴-۴ نیز برخی از ترکیبات امید بخش این مرکز ذکر شده.
جدول ۴-۴ ترکیبات امید‌ بخش حاصل از اینبردلاین‌های مورد بررسی

ردیف
لاین والد پدری
لاین والد مادری
پتانسیل عملکرد
گروه رسیدگی

۱
۱۱
۱۲
دانه‌ای
متوسط‌رس

۲
۱۸
۱۹
علوفه‌ای
دیررس

۳
۲۰
۲۱
علوفه‌ای
دیررس

۴
۳
۴
دانه‌ای
متوسط

شکل۴-۵ هیبرید سینگل کراس کارون ۷۰۱(نگارنده)
شکل۴-۶ هیبرید مبین (نگارنده)
برای عمل دورگ‌گیری لاین‌هایی را که دارای تفاوت زیادتری هستند باید به کار گرفت. بدیهی است که تلاقی بین ژنوتیپ‌های یک گروه‌ تفرق مطلوبی ار نظر صفات و عملکرد نشان نمی‌دهد، لذا جهت تنظیم برنامه تلاقی باید والدین مشهوری را از گروه‌های مختلف انتخاب نمود. هر چه والدین مناسب از یکدیگر دورتر باشند، هتروزیس بیشتری در نتایج قابل مشاهده است. در چنین شرایطی تنوع بیشتر شده و قادر خواهیم بود که صفات مطلوب( از جمله مقاومت به بیماری‌ها، آفات و تنش‌های غیرزیستی) را از منابع مختلف در یک رقم جمع نمائیم و پایه ژنتیکی ارقام حاصل از نتایج آنها را قویتر و زمینه آسیب‌پذیری ژنتیکی کاهش داد.

لاین