فایل های مقالات و پروژه ها | ۲-۲-۲-۲ -پیشینه تاریخی گردشگر روستایی در ایران – 8 |
توریسم روستایی یک پدیده بسیار قدیمی است. در این زمینه، ترنر[۱۰] معتقد است گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت تفریحی- اجتماعی، ابتدا در نیمه دوم سدهء هجدهم در انگلستان وسپس در اروپا ظاهر شد. قبل از آن هم مناطق روستایی برای فعالیتهای تفریحی قرار گرفته بود، اما شرکت در این فعالیتهای تفریحی محدود به اقشار برتر جامعه بود. تا اوایل نیمه دوم قرن هیجدهم یعنی تا انقلاب صنعتی افراد نسبتاً کمی امکانات و یا حتی میل و تصمیم به سفر و گردشگری داشتند. مسافرت بسیار کند، سخت و اغلب یک مسئله خطرناک بود و مسافرت به روستاها یک مسئله دشوار بوده است. تا اینکه در دهه ۱۸۵۰، توسعه خطوط راه آهن، سراسر اروپا و آمریکا را به هم وصل کرده انقلاب صنعتی تحولات قابل توجهی در جوامع بشری به وجودآورد و سبب توسعهء سریع شهرها شد. ماشینهای بخار، ماشینهای خودکار، تأسیسات مربوط به دیگ بخار توأم با کورههای بلند، کارخانههای ذوب و ریختهگری در داخل شهرها ایجاد و توسعه یافت. پس از آن مرفولوژی شهری نیز در نتیجه انقلاب صنعتی و استقرار واحدهای تولیدی دگرگون شد. تقاضا برای نیروی کارگری، نه تنها در افرایش جمعیت شهرها مؤثر افتاد، بلکه الگوهای سکونتگاهی را از حالت افقی به عمودی تغییر داد (قادری: ۱۳۸۲ ص: ۱۱۴). به این ترتیب انقلاب صنعتی اگر چه سبب ایجاد برخی مسائل و مشکلات برای جوامع شهری و روستایی شد، ولی موجب گسترش راه ها و جادهها، وسایل حمل و نقل و توسعه ارتباطات هم در سطح محلی، ملی و بین الملل شد، که این خود موجب افزایش مسافرتها و تفریحات به نقاط مختلف جهان از جمله نواحی روستایی شد (رضوانی؛ ۱۳۸۷ ص: ۳۶).
همان طور که گفته شد در بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی، گردشگری روستایی در نیمه دوم سده هجدهم شکل گرفت. در این دوره گردشگری روستایی در شکلهای مختلف توسعه پیدا کرد به شکل گردشگری انبوه رسید. این توسعه، معلول عواملی نظیر، توسعه فناوری، افزایش اوقات فراغت و افزایش درآمد قابل مصرف بود. (قادری، ۱۳۸۲ ص ۱۱۴در همان منبع ص ۳۶ ).
در بریتانیا و سایر کشور های اروپایی گردشگر روستایی در نیمه دوم قرن هیجدهم شکل گرفت. در این دوره گردشگر روستایی در شکلهای مختلف توسعه پیدا کرد و به شکل «گردشگر انبوه» رسید و این توسعه معلول عواملی نظیر، توسعه فنآوری، افزایش اوقات فراغت و افزایش درآمد قابل مصرف بود. اکر چه در ابتدا، تقاضا برای مسافرت و تفریح به نواحی روستایی از طرف مبدأهای بزرگ شهری همانند شهر پراگ بود. اما بنظر میرسد گردشگر روستایی از اروپای شرقی که بیشتر حالت روستایی داشت، آغاز شده (در دورهای از مسافرت شهرنشینان با ویژگیهای اجتماعی و فرهنگی) تا از اوپای غربی ( مهدوی، ۱۳۸۳، ص۲۸ ).
در اواخر قرن هیجدهم سفرهای تفریحی که نقطه مقابل سفرهای تجارتی، مذهبی و تحصیلی بود در اروپا رایج شد و ویژگی این سفرها نیز تغییر کرد زیرا گردشگران طبقه متوسط که به سراسر اروپا سفر میکردند افزایش یافته بود و هدف از این مسافرتها تحصیل نبود بلکه به منظور بازدید از مناطق دیدنی سفر میکردند (منشی زاده و نصیری،۱۳۸۱ ، ص۵۱ در ، مهدوی، ۱۳۸۳ ص ۲۹ ).
در قرن نوزدهم گسترش خطوط راه آهن، دسترسی به مناطق روستایی را برای افراد زیادی فرآهم کرد و شروع توسعه صنعت گردشگر سبب گسترش گردشگر روستایی شد. در قرن بیستم، نه تنها تقاضا برای گردشگر روستایی رشد سریعی پیدا کرد، بلکه محدوده فعالیت آن نیز متنوع شد. در فاصله بین جنگهای جهانی دوم، بسیاری از مردم برای اولین بار از تعطیلاتی بهره مند شدند که هزینه آن پرداخت میشد و به دلیل توسعه حمل و نقل و سهولت جابجایی راهیابی به روستا آسان شد. در این دوره طبقه متوسط جامعه در گردشگر روستایی کشور خودشان شرکت میکردند، در حالی که ثروتمندان از گردشگر خارج از کشور بهره میبردند (رضوانی، ۱۳۸۷، ص ۳۷).
شاید بیشترین تقاضای گردشگر روستایی از سال ۱۹۴۵ اتفاق افتاد که به طور کلی باعث رشد تقاضا در کلیه زمینه های گردشگری شد و به تبع آن تقاضا گردشگر روستایی نیز افزایش یافت. و به طور کلی مهمترین عامل موثردر زمینه توسعه گردشگر روستایی، افزایش سریع مالکیت خودرو بود. در بریتانیا سال ۱۹۳۹ تنها دو میلیون اتومبیل در جادهها رفتوآمد میکرد که این میزان در دهه ۱۹۹۰ به ۲۲ میلیون دستگاه افزایش یافت، و حجم زیادی از مردم براحتی میتوانستند از حومههای شهری بازدید کنند. برای مثال تعداد مسافرتهای روزانه به حومههای شهری (روستاهای نزدیک شهر) در تعطیلات پایان هفته فصل تابستان در بریتانیا بین سال های ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۷ تقریبا دو برابر شد (قادری، ۱۳۸۲، ص ۱۱۶ در مهدوی،۱۳۸۲، ص۳۰).
امروزه در بسیاری از کشورهای جهان توریسم روستایی توجه تعداد زیادی از گردشگران را به خود جلب کردهاست و به عنوان یکی از مردمیترین اشکال توریسم به شمار میآید. چنان که بر اساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)[11] در ایالت متحده آمریکا در سال ۱۹۹۳ بیشتر از ۷۰ درصد جمعیت این کشور از انواع تفریحات روستایی برخوردار گردیدهاند و در بیشتر کشورهای صنعتی جهان نیز چنین وضعیتی وجود دارد. بر اساس بررسیهای شبکه تفریحی روستا (CRN)[12] سال ۱۹۹۴ در انگلستان، تعداد افرادی که به طور روزانه در سال ۱۹۹۳ از مناطق روستایی بازدید کرده بودند بیش از ۹۰۰ میلیون نفر بالغ گردیده است (منشیزاده و نصیری: ۱۳۸۱ ص۱، همان منبع ص ۳۰).
۲-۲-۲-۲ -پیشینه تاریخی گردشگر روستایی در ایران
ایران یکی از ده کانون مهم شکلگیری تمدن بشری در جهان بوده است و نخستین آثار مدنیت که در این سرزمین کشف شده به هزاره پنجم پیش ازمیلاد مسیح تعلق دارد (WTO در محلاتی، ۱۳۸۰ص: ۲۷۰ در مهدوی، ۱۳۸۲ ص۳۰).
سرزمین ایران با آثار تاریخی، هنری و میراثهای فرهنگی خود به طور قطعی برای جهانگردان عهد قدیم بهترین مقصد محسوب میشد (رضوانی، ۱۳۸۲، ص ۱۸۹).
چنانچه ورود آریاییها در هزاره دوم پیش از میلاد به این کشور و حکومت عیلامیها، مادها، هخامنشیان، ساسانیان و … حکایت از ایجاد تمدن پربار و دیرینه در این سرزمین دارد. در عین حال این کشور در طی دورههای مختلف مورد توجه بسیاری از افراد بوده که به منظورهای خاصی از جمله تجارت و دادوسند، تفریحی، فرهنگی و … به آن مسافرت میکردهاند و همینطور وجود رسومهای مختلف در این کشور از جمله پناه بردن به طبیعت در ایام مختلف سال به صورت دسته جمعی و گروهی نشان از وجود روحیه گردش و تفریح را در بین مردم این سرزمین داشته است (مهدوی، ۱۳۸۲، صص ۳۰ و۳۱).
در ایران پس از اسلام بر اساس توصیه و تأکید قرآن کریم، نهج البلاغه، روایات و احادیث ائمه (ع) و بزرگان دین، مسلمانان به گردشگری و جهانگردی تشویق و ترغیب شدهاند. به همین دلیل میتوان گفت که اسلام تأثیر به سزایی در گردشگری و نحوه مسافرت در ایران داشته است. در این دوره سیاحان زیادی به ایران سفر کرده و از مناطق از جمله نواحی روستایی و عشایری این سرزمین دیدن کرده اند، که در کتب تاریخی و سفر نامه های مختلف به آن اشاره شده است.
فرم در حال بارگذاری ...
[پنجشنبه 1401-09-24] [ 11:41:00 ق.ظ ]
|