۲-۲-۹- برخی مصادیق یادگیری الکترونیکی

• • مطالعه یک مطلب در صفحات وب.

• • استفاده از شبکه جهانی وب، کتابخانه‌های دیجیتالی و پایگاه های اطلاعاتی به منظور پژوهش.

  

• • بهره گیری از مواد یادگیری تعاملی و چند رسانه ای در قالب لوح فشرده.

• • کار گروهی از طریق امکاناتی مانند کنفرانس الکترونیکی و گفتگوی اینترنتی.

• انجام دادن یک پروژه با بهره گرفتن از سیستم مدیریت یادگیری(نوروزی؛ رضوی،۱۳۹۰، ص۳۲۲).

۲-۲-۱۰ – عوامل مؤثر در توسعه یادگیری الکترونیکی

عوامل مختلفی باعث ظهور محیط های الکترونیکی شده است. برخی از نیروهای محرک رشد و توسعه یادگیری الکترونیکی عبارتند از :

• • دسترسی فزاینده به فناوری اطلاعات و ارتباطات و کاهش هزینه استفاده از این فناوری.

• • • ظرفیت وتوانمندی فناوری اطلاعات و ارتباطات برای پشتیبانی و غنی سازی فعالیت های آموزشی با بهره گرفتن از یادگیری مبتنی بر منابع و ارتباط همزمان و ناهمزمان.

  

• • ضرورت دسترسی به فرصت های یادگیری در مکان های مختلفی مانند خانه، محل کار و غیره

• • تقاضای یادگیری مستقل و دسترسی کامل به خدمات و فرصت های آموزشی.

• • درک توانمندی محیط های الکترونیکی در ارائه آموزش با کیفیت بالا از سوی مراکز آموزشی.

• • نیاز مؤسسات آموزشی برای « به روز بودن » با بهره گرفتن از فناوری های نوین به منظور جلب توجه والدین، دانش آموزان و سرمایه گذاران.

• توانمندی فناوری های جدید در کاهش هزینه های آموزشی و افزایش بهره وری(همان منبع).

۲-۲-۱۱- ویژگی های محیط یادگیری الکترونیکی

فرصت هایی که دیدگاه ها و فناوری های جدید برای آموزش به وجود می آورد، متخصصان آموزش را به باز اندیشی در باره ماهیت یادگیری و باز مهندسی فعالیت های آموزشی وادار می‌کند . محصول این باز مهندسی، تغییر نقش معلمان از « عرضه کننده اطلاعات » به « تسهیل کننده یادگیری »در خلال رویکرد محوریت یادگیرنده در آموزش است. گودیر (۲۰۰۱، به نقل از: آرمیتاژ و الری^[۲۴] ، ۲۰۰۳)، اظهار داشته است که نقش معلمان در محیط های یادگیری جدید، دستخوش تغییرات متعددی شده است. مربیان در این گونه محیط های یادگیری:

• • به جای سخنرانی وارائه اطلاعات، به راهنمایی یادگیرندگان و مدیریت منابع می پردازند.

• • به جای آنکه به سؤالات پاسخ دهند، یادگیرندگان را برای یافتن پاسخ هدایت می‌کنند.

• • به جای آنکه صرفاً محتوا را تهیه کنند، به طراحی تجارب یادگیری برای یادگیرندگان می پردازند.

• • ساختار اصلی و چهارچوب کار را برای یادگیرندگان تدارک می بینند و آنان را تشویق می‌کنند که خود فرایند یادگیری را هدایت کنند.

• • چشم انداز های متفاوت یک موضوع را ارائه و بر مهمترین دیدگاه ها تأکید می‌کنند.

• • به جای آنکه شخصاً و به طور کامل بر محیط تدریس تسلط داشته باشند، با مشارکت یادگیرندگان این کار را انجام می‌دهند.

• به سبک های یادگیری یادگیرندگان حساسیت بیشتری نشان می‌دهند.

به موازات تغییرات فوق، به سبب ظهور دیدگاه های نوین در یادگیری، نقش یادگیرندگان نیز تغییر ‌کرده‌است. یادگیرندگان در محیط های جدید:

• • به جای آنکه منفعل و پذیرای دانش باشند، فعال اند و به تولید دانش می پردازند.

• • به جای حفظ کردن اطلاعات و حقایق، به حل مسایل پیچیده می پردازند.

• • موضوع آموزشی را از چشم انداز های گوناگون ملاحظه می‌کنند.

• • سوالات خود را بررسی می‌کنند و برای یافتن پاسخ های مناسب به جستجو می پردازند.

• • به صورت گروهی با هم کار می‌کنند و با انجام دادن فعالیت های مشارکتی، مسئولیت هدایت یادگیری خویش را به عهده می گیرند.

• • می کوشند فعالیت هایی را انجام دهند که با زندگی حرفه ای آنان مرتبط است.

• • می کوشند مستقل، خودکار و خودانگیخته باشند و زمان و سرعت یادگیری را تنظیم کنند.

• • به جای آنکه به گذراندن امتحان بیندیشند، در اندیشه کاربرد آموخته های خود هستند.

• به جستجوی راهبردهای یادگیری مناسب برای خود می پردازند و می کوشند بر این اساس یادگیری خود را بهینه سازند(نوروزی و رضوی، ۱۳۹۰، ص۳۲۳).

۲-۲-۱۲- انواع یادگیری الکترونیکی

فلاش^[۲۵] چهار نوع دسته بندی برای یادگیری الکترونیکی ارائه می‌دهد این ۴ دسته، شامل موارد زیر می‌باشد:

۱٫ یادگیری الکترونیکی بدون حضور و بدون ارتباط الکترونیکی

۲٫ یادگیری الکترونیکی بدون حضور اما با ارتباط الکترونیکی

۳٫ یادگیری الکترونیکی ترکیب شده با حضور گاهگاهی

۴٫ یادگیری الکترونیکی که به عنوان یک ابزار آموزشی در کلاس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نگاش^[۲۶] و همکاران با الهام از دیدگاه فلاش، در یک مقاله ای شش دسته بندی برای یادگیری الکترونیکی ارائه کرده و تفاوت ها و شباهت های آن ها را مورد بررسی قرار می‌دهند. این شش دسته یادگیری الکترونیکی به قرار زیر می‌باشد:

۱٫ یادگیری الکترونیکی با حضور فیزیکی و بدون ارتباطات الکترونیکی(از نوع چهره به چهره)

۲٫ یادگیری الکترونیکی بدون حضور و بدون ارتباطات الکترونیکی(از نوع خودآموزی)

۳٫ یادگیری الکترونیکی بدون حضور و با ارتباطات الکترونیکی(از نوع غیر همزمان)

۴٫ یادگیری الکترونیکی با حضور مجازی و با ارتباطات الکترونیکی(از نوع همزمان)

۵٫ یادگیری الکترونیکی با حضور گاهگاهی و با ارتباطات الکترونیکی(ترکیبی/دوگانه،ازنوع غیر همزمان)

۶٫ یادگیری الکترونیکی با حضور و با ارتباطات الکترونیکی (ترکیبی/ دوگانه، ازنوع همزمان) (ابراهیم زاده، ۱۳۸۹).

۲-۲-۱۳- یادگیری الکترونیکی با حضور فیزیکی و بدون ارتباط الکترونیکی(از نوع چهره به چهره)