کردهای شمال عراق نیز که سالیان درازی با حکومت صدام در تعارض و مبارزه بودند از سال (۱۹۹۰) همزمان با جنگ کویت و متعاقب حضور نیروهای ائتلاف خارجی در شمال و جنوب عراق فرصتی مناسب برای در اختیار گرفتن امور سیاسی و اجتماعی منطقه کردستان یافتند و با حمله آمریکا به عراق تقریباَ بصورت فدرال در قالب دولت عراق به بازسازی حکومت خود پرداختند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مطالبات ناسیونالیستی کردها در برابر دولت های ملی اگر چه در حد کسب خود مختاری مطرح می گردد ولی در سطح منطقه ای نخبگان این قوم طالب استقلال، وحدت و تأسیس دولت مستقل کردستان هستند.
شاید ظهور دولتی مستقل و کردی برای برخی کشورها که در پی تجزیه کشورهای بزرگ و یکپارچه در خاورمیانه اند چندان نامطلوب نباشد. اسرائیل علاقه مند است که نفت کرکوک از طریق شمال عراق و اردن به بندر حیفا منتقل شود و آمریکا نیز با انتشار نقشه خاورمیانه جدید علاقمندی خود را نسبت به تجزیه کشورهای بزرگ اسلامی به دولتهای قومی و تغییر آرایش سیاسی منطقه خاورمیانه در چارچوب اهداف و منافع خود را ابراز داشته است.
۳-۷- عرب ها
عرب های ایران در بخش مرکزی و جنوب غربی استان خوزستان استقرار دارند. مردم این منطقه عمدتاَ شیعه مذهبند و از حیث مذهب با بخش مرکزی ایران همگونی دارند.
اعراب خوزستان نیز همچون آذریها خود را وابسته به هویت ملی ایرانی می دانند و نیروهای همگرایی در آن بر کشش های واگرایانه برتری دارد. گرچه چالش های قومی همچون قیام شیخ خزعلی در۱۹۲۰-۱۹۲۵ میلادی همزمان با پایان جنگ جهانی اول و جنبش خلق عرب در سال ۱۹۷۹ به داعیه خودمختاری یا جدایی طلبی متاثر از تحریکات خارجی شکل گرفته اما این تحرکات نیز در برابر کنش نیروهای مرکز گرای توفیقی در بر نداشته اند.
مناطق عربی خوزستان بعلت همجواری با عراق و ارتباط مستقیم با خلیج فارس و برخوداری از منابع عظیم نفت و گاز از اهمیت اقتصادی و سیاسی ویژه ای برخودار است. تحولات عراق بعد از حمله آمریکا نیز نشان داده که اعراب تمایلات دینی و مذهبی اقوام عرب استانهای جنوبی عراق و اقبال آنان از سیاست های اصول نظام جمهوری اسلامی نقش و کارکردهای جدیدی به حرکت اعراب ایران می بخشد و تعاملات اقتصادی و فرهنگی می تواند زمینه را برای توسعه نقش منطقه ای ایران در عراق فراهم سازد.
منابع انرژی موجود در خوزستان این منطقه را برای کشورهای سلطه مهم جلوه داده و موجه مخاطراتی است که ممکن از در قالب تهدیدات قومی ظهور یابد و از سوی دیگر همین مزیتها بعلاوه تاثیر الهام بخش جمهوری اسلامی و قومی اعراب خوزستان با اعراب جنوب عراق و کشورهای حاشیه خلیج بمثابه فرصتی است که ایران اسلامی را در موقعیتی بهتر قرار می دهد.
۳-۸- بلوچ ها
قوم بلوچه در ناحیه ای مشتمل بر جنوب شرقی ایران جنوب غربی افغانستان و شرق پاکستان استقرار دارند. بلوچستان ایران، منطقه ای دور افتاده ای از کشور است که با ایالت بلوچستان در جمهوری فدرال پاکستان و ناحیه بلوچه نشین افغانستان پیوند فضایی و جغرافیایی دارد.
از نظر مذهبی اقلیت بلوچه ایران، اهل سنت هستند و از این جهت با بلوچ ها و قلمرو اهل سنت پاکستان و شبه قاره مجانست دارد و با بخش مرکزی ایران متفاوتند.
بلوچستان ایران و پاکستان در سه متغیر مذهب، زبان و قومیت با یکدیگر تجانس دارند.
موقعیت جغرافیایی بلوچستان و دوری از مرکز و فضای کویری عاری از حیات فعال و قرار گرفتن فضای گسترده و مثلثی شکل کویرها داخلی ایران میان بلوچستان و بخش مرکزی باعث شده که این منطقه از موقعیتی کاملاَ حاشیه ای برخودار گردد. به گونه ای که بلوچستان، سرزمین فقر، عقب ماندگی، اعتیاد، قاچاق مواد مخدر، گرما و کم آبی شناخته می شود.
۳-۹- ترکمن ها
ترکمن های ایران در بخش شمالی استان گلستان و ناحیه ای کوچک از شمال غربی خراسان، یعنی شهرهای گنبد، بندر ترکمن، مراوه تپه و جرگلان بجنورد استقرار دارند. قلمرو قوم ترکمن از این منطقه واقع درشرق دریای مازندران آغاز شده به سمت آسیای مرکزی گسترش و امتداد پیدا می کند. نواحی ترکمن نشین آسیای مرکزی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، در قالب دولت مستقل ترکمنستان، هویت ملی جدیدی یافت و قوم ترکمن صاحب دولت ملی خاص شد.
ترکمنها که نسبت به دیگر اقوام حاشیه ای ایرانی، قلمرو فضایی محدودتری دارند همانند اقوام کرد و بلوچ در سه خصیصه و متغیر زبان، قومیت و مذهب از بخش مرکزی ایران متمایزند و بالعکس با کشور ترکمنستان دراین سه ویژگی اشتراک و تجانس دارند.
از لحاظ قومی،ترکمنها خود را از نیای مشترک «آغوز» می دانندو احتمالا یکی از مبانی همگرایی میان ترکمنستان و ترکیه در روابط خارجی، همین انگاره مشترک نژادی– قومی است.ترکمنها خود به گروه های
مختلفی (یموت ، گوگلان و غیره ) تقسیم می شوند.
طی قرار داد « آخال» که درسال ۱۸۸۱ م میان ایران و روس منعقد شد منطقه آسیای مرکزی به روس ها واگذار شد و مرزهای شمال شرقی کشور در حدود کنونی تعیین و تثبیت شد و بدینصورت انقسام فضایی، بین قبایل و عشایر ترکمن جدایی انداخت این امر زمینه را برای اعتراضات و تحرکات سیاسی و نظامی ترکمن ها بر علیه دولت فراهم ساخت. اولین اقدام نظامی ترکمن ها در سال ۱۳۴۲ه.ق ، ۱۳۰۱ ه.ش علیه دولت شکل گرفت و بعد سرکوب شد.
پس ازانقلاب اسلامی نیز تحت تأثیرالقائات قدرت های سیاسی فرامنطقه ای جنبش سیاسی «خلق ترکمن» در سالهای ۱۹۷۹ -۱۹۸۰ شکل گرفت. این جنبش نیز که تقاضای خود مختاری نداشت و تنها بر اصلاحات ارضی و کسب برخی خود گردانیها و اعاده حقوق از دست رفته تأکید داشت با رهبری گروه های چپ به خشونت مسلحانه تبدیل و پس از مدت کوتاهی با دخالت دولت مرکزی پایان پذیرفت.
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و شکل گیری دولت مستقل ترکمنستان منافع مشترک ایران و ترکمنستان ایجاب می کرد که دو کشور روابط مسالمت آمیز مبتنی برمصالح طرفین را اتخاذ نمایند. این حسن روابط بر افت پتانسیل نارضایتی در بین ترکمن ها منجر گردید.
به نظر می رسد چنانچه مناسبات کنونی پایدار بماند تاثیرات مثبتی بر نگرش اقلیت ترکمن های ایران به دولت و بخش مرکزی خواهد داشت؛ مشروط بر این که همزمان زمینه همکاری و مشارکت جامعه ترکمن در امور ملی و منطقه ای فراهم گردد و شرایط افتصادی، اجتماعی و جغرافیایی آنها نسبت به ترکمنستان برتری داشته و اقلیت ترکمن احساس پیوند بیشتری نسبت به بدنه ملت ایران داشته باشد. (حافظ نیا، ۱۳۸۱)
۳-۱۰- تهدیدات ناشی از تنوع و تعدد قومی
۳-۱۰-۱- منازعات قومی
تعدد و تنوع قومی در ایران به گونه ای است که می توان جامعه پلی اتنیک یا کثیر الاقوام را بر آن اطلاق نمود. هر چند این اقوام در طول تاریخ در نضج و شکوفایی تمدن ایرانی سهیم بوده اند و در مقاطع تاریخی از کیان مملکت و تمامیت آن دفاع کرده اند؛ اما به رغم همزیستی و همدلی و ایثارها، در مقاطعی از تاریخ کشور، این همزیستی به چالش کشیده شده و مناسبات بین دولت و اقوام، تبدیل به منازعه و کشمکش گردیده است. موضوعی که با نگاه به تاریخ یکصد ساله اخیر شواهد متعددی میتوان بر آن یافت.
مقاطع بحرانهای عمده سیاسی درتاریخ معاصر ایران وجنبشهای دسته جمعی عمده قومی مربوط به آن:
جنبش های گروهی عمده قومی حوادث عمده دوران معاصر:
جنبش قبیله گرای و جدایی طلب سمیتقو در کردستان جنگ جهانی اول / انقلاب مشروطه ۲۵-۱۹۰۶
جنبش خیابانی در آذربایجان
خیزش کوچک خان در گیلان
خیزش منطقه ای کلنل پسیان
جنبش خداوردیخان در خراسان
جنبش قبیله گرای جدایی طلب دوست محمد خان در بلوچستان
جنبش قبیله گرای ، جدایی طلب شیخ خزعل در خوزستان
جنبش حزب دومکرات کرد، جنگ جهانی دوم، جنبش ناسیونالیست دموکراتیک ۵۳-۱۹۴۱
کومله و متعاقب آن تاسیس جمهوری کرد (به رهبری قاضی محمد)
جنبش حزب دومکرات آذربایجان و متعاقب آن تاسیس جمهوری آذربایجان (به رهبری پیشه وری)
ناآرامی سیاسی منطقه ای بویراحمد جنبش کردستان قیام اسلامی آیت الله خمینی از ۱۹۶۳ به بعد
ناآرامی سیاسی پراکنده در بلوچستان انقلاب ایران، جنگ با عراق
جنبش ملی گرایی عربی کوتاه مدت در خوزستان
ناآرامی سیاسی به رهبری شوراهای دهقانی در ترکمن صحرا
۳-۱۱- نیروهای همگرایی
۱- اشتراک در لایه های مختلف خصیصه های بخش مرکزی
۲- ریشه تاریخی مشترک
۳- فرهنگ مشترک ملی
۴- دین و مذهب
۵- مفاخر ملی
۶- آرمان سیاسی مشترک
۷- نمادهای ملی
۸- اقتدار حکومت مرکزی

-.۶۴۵^**

.۳۴۸

.۳۱۴

.۰۹۸

.۰۲۳

۱

BOD

-.۷۹۸^**

-.۲۷۷

.۳۲۲

-.۲۶۳

-.۴۴۲^*

.۹۴۱^**

-.۰۸۲

-.۰۰۱

۱

COD

-.۸۲۵^**

-.۸۰۰^**

.۵۷۹^*

.۰۳۹

-.۰۵۹

-.۸۰۹^**

.۳۰۹

.۳۸۸

.۸۹۵^**

۱

فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
۵-۱ فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب
در مطالعه‌ی حاضر بیشترین مقدار اکسیژن ۴/۷ برای قبل از لایروبی و کمترین آن ۱/۵ برای در هنگام لایروبی اندازه‌گیری شد. لایروبی ایجاد یک آشفتگی در بستر آب‌ها می‌باشد، که با افزایش کدورت و تعلیق مجدد رسوبات سبب کاهش عمق نفوذ نور به درون محیط آب می‌گردد، به دنبال این تغییر انجام عمل فتوسنتز توسط گیاهان و موجودات فتوسنتز کننده کاهش یافته و در نتیجه مقدار اکسیژن محلول نیز کاهش می‌یابد(Nightingale, B., et al.,2001) .

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

Ohimain. و همکاران در سال۲۰۰۸ مقدار اکسیژن موجود در ناحیه‌ی لایروبی شده بین ۶-۳ اندازه گیری گیری کردند. Iwuoha و Osuji در سال ۲۰۱۲ کاهش اکسیژن را در خلال لایروبی از ۱۶ به ۶/۵ تا ۶ نشان داده‌ است. این محققین علت را در افزایش مواد آلی و مواد معلق موجود در محیط آب و دسترسی لایه‌های محتوی پیریت به اکسیژن دانستند. اگر چه حلالیت اکسیژن تابعی از دما و شوری می‌باشد(Nybakken, 1993). ولی به دنبال عملیات لایروبی اکسیداسیون مواد آلی و اکسیداسیون پیریت می‌تواند دلیل اساسی کاهش در مقدار اکسیژن باشد. شناور شدن دوباره‌ی رسوبات آلوده و افزایش مواد آلی در محیط آب انجام عمل تجزیه توسط باکتری‌های هوازی و مصرف اکسیژن را به دنبال دارد (Filho et al., 2004). رها شدن یون‌های آهن و سولفید در ستون آب سبب انجام عمل اکسیداسیون و مصرف اکسیژن می‌گردد(SFEI, 2008; Eggleton, J and Thomas, K.V., 2004 ). قرار گرفتن لایه‌های زیرین در معرض هوا سبب تبدیل لایه‌ی بی هوازی رسوبات به هوازی و در نتیجه تشکیل سولفوریک اسید می‌گردد. این فرایند علاوه بر کاهش اسیدیته سبب مصرف هرچه بیشتر اکسیژن میگردد(Graca et al., 2004).
اختلاف دمای آب طی عملیات لایروبی که شروع آن در فصل سرد و آخرین نمونه برداری در فصل گرم انجام شده‌است نیز عامل تجدید کننده در تخلیه‌ی اکسیژن آب بوده‌است. در اثر دمای بالاآب و افزایش تجزیه مواد آلی، مقدارDO کاهش می یابد(Coad, 1992).
نتایج آماری نشان داد که بیشترین مقدار شوری مربوط به زمان لایروبی و دو مرحله بعد از آن بوده‌است، این در حالی‌است که کمترین میزان شوری به زمان قبل از لایروبی برمی‌گردد. نوسان شوری را می‌توان به جزر و مد آب و تأثیر آب خلیج فارس بر رودخانه اروند دانست.
Nightingaile و همکارانش در سال ۲۰۰۱ با بررسی تأثیر لایروبی بر آب رودخانه، افزایش عمق و تغییرات ایجاد شده در اختلاط آب شیرین رودخانه با آب شور دریا ، تغییر در شدت جریان و انرژی ناشی از پدیده‌ی جزر و مد و هم چنین تغییر در جنس بستر و دیگر فاکتورهای محیطی را دلیل بر تغییر در میزان شوری دانستند. آن‌ها این تغییر را یک عامل مهم بر تغییر در تراکم و تنوع موجودات آب شیرین تلقی کردند.
در مطالعه‌ی حاضر افزایش هدایت الکتریکی از زمان لایروبی و پس از آن نشان داده‌ شده است. شوری و دما دو فاکتور مهم در تغییر هدایت الکتریکی می‌باشند، ولی شوری بیشترین اثر را بر هدایت الکتریکی دارد(Kulkoyluoglu et al., 2007). به دلیل افزایش دما در زمان دو مرحله‌ی بعد از لایروبی افزایش هدایت الکتریکی می‌تواند ناشی از انجام عمل یونیزاسیون باشد.
در بررسی حاضر کاهش اسیدیته طی زمان لایروبی قابل توجه می باشد. بیشترین آن مربوط به قبل از لایروبی و کمترین مقدارها طی عملیات لایروبی و پس از آن مشاهده گردید. سایر بررسی‌ها در دنیا نیز تأثیر آشفتگی در رسوبات و به ویژه بسترهای گلی را در افزایش اسیدیته مورد تأیید قرار می‌دهند. (Ohimain 2008; Lee 2007; Stumm and Morgan 1996; Jones-Lee and Lee 2005 Eggleton and Thomas 2004;.Singh et al 2000;)

از آنجایی که ضابطین طبق قانون دارای قدرت و اختیاراتی هستند و مورد حمایت قانونگذار می باشند متهمین نیز دارای حقوقی هستند که درصورت نقض از سوی ضابطین و دیگر افراد مرتبط با آنها، ناقضان آن حقوق به مجازات قانونی محکوم خواهند شد. این ضوابط قانونی از حقوق متهم پاسداری میکند.
حقوق متهم در بازرسی و تفتیش ها
۱- درحین بازرسی نباید حرمت بازرسی شونده یا مکان مورد بازرسی شکسته شود.
۲- درحین بازرسی یا قبل از آن موارد اخلاقی، شرعی و قانونی رعایت شود.
۳- درمواقع ورود به منزل حتماً در جرائم غیر مشهود با حکم کتبی مقامات قضایی اقدام کنند.
۴- از ورود خسارتهای مالی، جانی، یا هر نوع خسارت دیگر اجتناب شود.
۵- در هنگام بازرسی از پرداختن به مواردی که با جرم ارتکابی در ارتباط نیست اجتناب گردد.
۶- بازرسی در زمانی صورت گیرد که ضرورت اقتضا کند.
۷- بازرسی حتی المقدور باید در روز انجام گیرد. اگر لازم باشد که بازرسی در شب صورت گیرد قاضی باید جهات ضرورت را در حکم قضائی قید کرده و ضابطین براساس آن اقدام به بازرسی نمایند.
۸- تفتیش و بازرسی نامهها و ضبط یا کنترل تلفن افراد حتماً باید با مجوز مقام قضایی صورت گیرد. نرساندن نامه ها، ضبط و فاش کردن مکالمات تلفنی، افشای مخابرات تلگرافی و تلکس، سانسور، عدم مخابره و نرساندن آنها، استراق سمع و هرگونه تجسس ممنوع است مگر به حکم قانون.
۹- هنگام بازرسی منزل، با کسی که در را باز می کند با احترام صحبت، نسبت به نشان دادن کارت به عنوان پلیس و ارائه حکم قضایی اقدام و علت بازرسی را بیان کند.
۱۰- با رعایت اصول حفاظتی و امنیتی به اهل خانه فرصت داده شود تا زن یا دخترانی که در خانه حضور دارند و دارای لباس و پوشش مناسبی نیستند، لباس و پوشش مناسب به تن کنند و نباید بی محابا و ناگهانی وارد خانه یا منزل متهم شوند.
مجازات های قانونی در نقض حقوق متهم در بازرسی و تفتیش ها
۱- ماده ۸۳ قانون تعزیرات در خصوص ضابطینی که بدون داشتن حکم قضایی وارد منزل متهم و یا اشخاص می شوند، اشعار می دارد: هر یک از مستخدمین و مامورین دولت و مامورین قضایی به کسی که خدمت دولت به او ارجاع شده باشد بدون ترتیب قانونی به منزل کسی بدون اجازه و رضای صاحب منزل داخل شود به حبس از یک ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.
۲- بند ۸ قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ قانون شهروندی اشعار می دارد: بازرسی ها و معاینات محلی جهت دستگیری متهمان فراری یا کشف آلات و ادوات جرم بر اساس مقررات قانونی و بدون مزاحمت و در کمال احتیاط انجام شود و از تعرض نسبت به اسناد و مدارک و اشیایی که ارتباطی به جرم نداشته و یا به متهم تعلق ندارد و افشای مضمون نامهها و نوشته ها و عکسهای فامیلی و فیلمهای خانوادگی و ضبط بی مورد آنها خودداری شود.
۳- ورود مامورین در این زمینه ها به منزله هتک حریم خصوصی افراد و دخالت در امور زندگی شخصی آنها و نقض آشکار اصل بیست و دوم قانون اساسی است که این مورد نیز باعث محکومیت متخلفین طبق ماده ۷۳ قانون تعزیرات خواهد شد.
۴- ماده ۱۵۲ قانون آ.د.ک اشعار میدارد: در مواردی که ملاحظه، تفتیش و بازرسی مراسلات پستی، مخابرات صوتی و تصویری مربوط به متهم برای کشف جرم لازم باشد مراتب برای کسب دستور لازم به اطلاع دادستان میرسد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۵- ماده ۸۵ قانون تعزیرات اشعار میدارد: هریک از مستخدمین و مامورین دولتی، مراسلات یا مخابرات یا مکالمات تلفنی اشخاص را در غیر مواردی که قانون اجازه داده حسب مورد مفتوح یا توقیف یا معدوم یا بازرسی یا ضبط یا استراق سمع نمایند یا بدون اجازه صاحبان آنها، مطالب آنها را افشا نمایند به حبس از یک تا سه سال و یا جزای نقدی از ۶ تا ۱۸ میلیون ریال محکوم خواهد شد.
۶- ضابطین دادگستری از وارد آوردن هر گونه خسارت در حین اجرای حکم خودداری کنند. اگر ضابطین در حین اجرای حکم، درب خانهای را شکسته باشند یا شیشهای را بشکنند یا هر خسارت دیگری را بدون دلایل قانونی یا قضایی انجام داده باشند، در قبال رفتار خویش مسؤلند و باید کلیه خسارتهای وارده را جبران کنند.
حقوق متهم در احضار و دستگیری ها
۱- احضار و جلب متهم باید طبق قانون صورت گیرد.
۲- برگه احضاریه بصورت صحیح تنظیم شده باشد.
۳- بلافاصله پس از حضور متهم یا جلب وی از او تحقیق شود.
۴- علت احضار یا جلب و موضوع اتهام صریحاً تفهیم شود.
۵- تحت نظر بودن متهم با دستور قاضی باشد.
۶- هنگام دستگیری از ضرب و شتم متهم خودداری شود.
۷- در جریان دستگیری از ایذای افراد نظیر بستن چشم و سایر اعضا و تحقیر و استخفاف آنان اجتناب گردد.
۸- احضار متهم یا جلب وی به جزء موارد خاصی که قانون مشخص میکند، (اصولا در جرایم غیر مشهود ) با دستور مقام قضایی از طریق برگه احضاریه یا برگه جلب صورت میگیرد . علاوه بر این عمل باید با مجوز کتبی مقام قضایی باشد و در برگه احضاریه یا برگه جلب مواردی که قانون برای تنظیم آن برگهها مشخص کرده است رعایت شود. در احضارنامه، اسم، شهرت، تاریخ و علت احضار، محل حضور و نتیجه عدم حضور باید قید شود. رعایت نکردن هر یک از این موارد ششگانه در تنظیم برگهی احضاریه یا برگه جلب عملی خلاف قانون است ولی برای آن مسئولیت جزایی مقرر نشده اما حداقل می تواند برای ضابط متخلف، تنبیه انضباطی در پی داشته باشد.
مجازات نقض حقوق متهم در احضار و دستگیری ها
۱- ماده ۷۸ قانون تعزیرات اشعار میدارد: هرگاه مقامات قضایی یا دیگر مامورین ذیصلاح بر خلاف قانون توقیف یا دستور بازداشت کسی را صادر نمایند به انفصال دائم از سمت قضایی و محرومیت از مشاغل دولتی به مدت ۵ سال محکوم می شوند. در این ماده ضابطین در ترکیب دیگر مامورین ذیصلاح قرار میگیرند که برای آن ها ۵ سال محرومیت از مشاغل دولتی پیش بینی شده است.
۲- ماده ۸۶ قانون مذکور اشعار میدارد: هر کس از مقامات یا مامورین دولتی یا نیروهای مسلح یا غیر آنها بدون حکمی از مقامات صلاحیت دار در غیر مواردی که قانون جلب یا توقیف اشخاص را تجویز نموده شخصی را توقیف یا حبس کند یا عنفاً در محلی مخفی نماید به یک تا سه سال حبس یا جزای نقدی از شش تا ۱۸میلیون ریال محکوم خواهد شد.
۳- اصل ۳۲قانون اساسی اشعار میدارد:
هیچ کس را نمیتوان دستگیر کرد مگر به حکم و ترتیبی که قانون معین میکند. در صورت بازداشت، موضوع اتهام باید با ذکر دلایل بلافاصله کتباً به متهم ابلاغ و تفهیم شود و حداکثر ظرف ۲۴ساعت پرونده مقدماتی به مراجع صالحه قضایی ارسال و مقدمات محاکمه در اسرع وقت فراهم گردد. متخلف از این اصل طبق قانون مجازات میشود.
۴- اصل ۳۹ قانون اساسی اشعار میدارد: هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت، زندانی یا تبعید شده به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است.
ضابطین از بستن چشم، دست و پا، دهان و دیگر اعضای بدن متهمین که باعث ایذای آنها میشود باید خودداری کنند. هنمچنین از استخفاف و تحقیر آنها باید اجتناب کنند .
۵- بند۶ قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی در این خصوص اعلام می‌دارد: در جریان دستگیری و بازجویی یا استطلاع و تحقیق ،از ایذای افراد نظیر بستن چشم و سایر اعضا ، تحقیر و استخفاف آنان اجتناب گردد.
حقوق متهم در حین بازجویی وتحقیق
۱- از تغییر و تحریف پاسخ های متهم خودداری شود و پاسخ های وی بصورت کامل نوشته شود.
۲- به متهم حق نوشتن پاسخ سوالات داده شود.
۳- از پرسیدن سوالات تلقینی از متهم خودداری شود.
۴- از اجبار و اکراه متهم به دادن پاسخ های خاص خودداری شود.
۵- از بستن چشم های متهم در زمان بازجویی خودداری شود.
۶- در زمان تحقیق از آزار و اذیت متهم خودداری شود.
۷- بازجویی در غیر حالت بی خوابی متهم انجام شود.
۸- از تهدید به هتک حرمت و افشای اسرار وی خودداری شود.
۹- از اجبار و اکراه متهم به امضاء اوراق صورت جلسه خودداری شود.
۱۰- از شکنجه متهم جهت گرفتن اقرار و اعتراف خودداری شود.
مجازات نقض حقوق متهم در حین بازجویی وتحقیق
۱- یکی از فرآیندهای اساسی در بازجویی، پرسش و پاسخهایی است که بین ضابط و متهم رد و بدل می شود. اصولاً یا پرسشها بصورت شفاهی از متهم پرسیده می شود یا بصورت کتبی در اختیار وی قرار میگیرد به هر حال متهمینی که سواد داشته باشند می توانند شخصاً پاسخ سوالات را بنویسند و ضابطین حق ندارند آنان را ا ز این حق محروم کنند.
ماده ۷۳ قانون تعزیرات اشعار میدارد: هرگاه مقامات و مامورین وابسته به نهادها و دستگاه های حکومتی که برخلاف قانون، آزادیهای شخصی افراد ملت را سلب کند یا آنان را … . در اینجا قانون گذار آزادی شخصی افراد ملت را مورد حمایت قرار داده است. از آنجایی که طبق قانون اساسی، همه در حمایت قانون هستند، لذا این آزادیهای شخصی نیز شامل حال متهم میشود و متهم به استناد این قسمت از ماده میتواند مواردی را که این قانون به وی اختیار داده انجام دهد و اگر ضابطین این نوع از آزادیها را از متهمین سلب کنند به مجازات مقرر در همان ماده محکوم می شوند.
آزادی شخصی افراد ملت میتواند به آزادیهایی که قانون آنرا منع نکرده باشد مثل: آزادی بیان، آزادی عقیده، آزادی انتخاب شغل، آزادی سکونت در مکان دلخواه و… دیگر آزادیهایی که قانون به افراد اعطا کرده است را نیز در برگیرد.
۲- اگر متهمی سواد نداشت و یا نخواست پاسخ سئوالات را خودش بنویسد در این حالت این وظیفه ضابطین است که در کمال امانت و صداقت جوابهای اظهاری متهم را بنویسند. طبق قانون پاسخ سوالات همانطوری که بیان میشود باید بدون تغییر و تبدیل یا تحریف نوشته شود. ماده ۳۷ قانون تعزیرات اشعار میدارد:

علاوه بر عواملی که در نتیجه خصوصیات ذاتی اوراق بهادار قابل انتشار بر روی شیوه‌های تامین مالی و ترکیب ساختار سرمایه شرکت اثر می‌گذارند، عوامل دیگری نیز وجود دارد که با وجود اینکه اندازه‌گیری آنها تا حدودی دشوار است اما به دلیل اینکه بر روی ساختار سرمایه بهینه تاثیر مهمی می‌‌گذارند، در تصمیمات تامین مالی مورد توجه قرار می‌گیرند. در ادامه به بررسی مهمترین این عوامل می‌پردازیم.
قابلیت سودآوری
یکی از مهم‌ترین ملاحظاتی که در انتخاب شیوه‌های ممکن تأمین مالی در شرکتها بیاد مورد توجه به اثرات اهرم مالی، بر بازده حقوق سهامداران و نیز التزام طرحهای تأمین مالی بر سود هر سهم است. وقتی که سطح سود بیش از بهره و مالیات پایین باشد، از دید سود هر سهم تأمین مالی از راه حقوق سهامداران مطلوبتر از تأمین مالی از محل بدهی است. از سوی دیگر، وقتی که سطح سود بیش از بهره و مالیات بالا است. از دید سود هر سهم، تأمین مالی از راه بدهی اقتصادی‌تر از تأمین مالی از راه سهام عادی است.
هنگامی که نرخ بازده سرمایه‌گذاری که به صورت حاصل تقسیم سود بیش از بهره و مالیات بر کل دارایی ها تعریف می‌شود، کمتر ازمتوسط هزینه بدهی باشد، اهرم مالی سبب فشار بر بازده حقوق سهامداران می‌گردد. از سویی هنگامی که بازده سرمایه‌گذاری بزرگتر از متوسط هزینه بدهی باشد. اهرم مالی به بازده حقوق صاحبان سهام، بی‌افزایش میزان سرمایه‌گذاری از سوی صاحبان واحد تجاری مربوط به میزان استفاده از بدهی در ترکیب ساختار سرمایه شرکت و اهرم مالی به کار رفته در تأمین شرکت است. (احمدپور و سلیمی، ۱۳۸۶، ص۳)
درجه ریسک
تصمیمات مربوط به ساختار سرمایه در شرایطی گرفته می‌شود که مدیران باید آثار روش های تأمین را بر میزان ریسک و بازده شرکت بسنجند تا اثر ساختارهای مالی را بر ثروت سهامداران ارزیابی کنند. هنگامی که اشخاص خارج از شرکت در مالکیت سهام مشارکت می‌کنند، موسسان اولیه نگران خواهند شد که سهمشان از مالکیت سهام مشارکت کاهش یابد و نتوانند مانند گذشته بر امور شرکت کنترل داشته باشند. از سویی دیگر، ایجاد بدهی به جای سهام، بر موقعیت کنترل مدیریت، ممکن است ساختار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد اگر مدیریت شرکت هم اکنون کنترل آرامی سهام را در دست داشته باشد ولی موقعیت خرید سهام بیشتری را نداشته باشد، احتمال دارد که برای تأمین مالی جدید، از بدهی استفاده کنند. اگر وضعیت مالی شرکت چنان ضعیف باشد که استفاده از بدهی، آن را در معرض ریسک عدم پرداخت قرار دهد، در این صورت شرکت ممکن است از حقوق سهامداران به جای بدهی استفاده کند. (احمدپور، سلیمی، ۱۳۸۶،ص۴).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در تجزیه و تحلیل ساختار سرمایه، عمدتاً به دو نوع ریسک توجه می‌شود:
الف) ریسک تجاری: میزان ریسکی است که در صورت عدم استفاده از بدهی مربوط به داراییهای شرکت می‌شود. هر مقدار ریسک تجاری شرکتی بیشتر باشد، نسبت بدهی بهینه آن کمتر خواهد شد. ریسک تجاری در واقع به بی اعتمادی در برآوردهای آتی بازده داراییها یا عدم اطمینان به بازده حقوق صاحبان سهام برمی‌‌گردد و در صورتی که شرکت برای تامین مالی خود از بدهی استفاده نکرده باشد، از این ریسک تنها عامل بسیار مهم در تعیین ساختار سرمایه شرکت است.
ب) ریسک مالی: معرف ریسک ناشی از «اهرم مالی» است و اهرم مالی به استفاده از اوراق بهادار دارای درآمد ثابت (بدهی و سهام ممتاز) اطلاق می‌‌گردد. این نوع ریسک، ریسک اضافی است که سهامداران عادی به دلیل استفاده شرکت از بدهی در ساختار سرمایه‌اش، متحمل می‌گردند. وقتی شرکتی نسبت بالایی از بدهی را در ساختار سرمایه خود به کار می‌گردد یعنی درجه اهرم مالی بالایی دارد و در نتیجه بار بالاتری از تعهدات مالی ثابت را تحمل می کند.
* کنترل
به طور کلی، ورود افراد خارج از شرکت به عنوان مالکان جدید، بیشتر حامل مساله های روانشناسانه است. چنانچه شرکت بخواهد وجوه عمدهای را از طریق بازار سرمایه و از محل فروش سهام عادی به افراد بیرونی تحصیل نماید، ناگزیر است بپذیرد که این راه تامین مالی ممکن است از جنبه روان شناسانه برای سهامداران اولیه خوشایند نباشد. هنگامی که اشخاص خارج از شرکت در مالکیت سهام مشارکت می‌کنند، موسسین اولیه نگران خواهند شد که سهمشان از مالکیت شرکت نسبت به قبل کاهش یابد و نتوانند مانند سابق بر امور شرکت کنترل داشته باشند. از طرف دیگر، ایجاد بدهی به جای سهام، بر روی موقعیت کنترل مدیریت، ممکن است ساختار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد. اگر مدیریت شرکت در حال حاضر کنترل آراء سهام (در مجامع عمومی) را در دست داشته باشد ولی موقعیت خرید سهام بیشتری را نداشته باشد، احتمال دارد که برای تامین مالی جدید از بدهی استفاده کنند. اگر وضعیت مالی شرکت چنان ضعیف باشد که استفاده از بدهی آن را در معرض عدم پرداخت قرار دهد، در این صورت شرکت ممکن است از حقوق صاحبان سهام به جای بدهی استفاده نماید.
انعطاف‌پذیری
انعطاف‌پذیری بر قابلیت شرکت برای به دست آوردن سرمایه از هر منبعی که بخواهد بهره‌برداری کند، اشاره دارد. انعطاف‌پذیری سبب فراهم آوردن قابلیت تدبیر برای مدیر مالی می‌شود. تا اگر نرخ بازده به دست آمده نسبت به حقوق صاحبان رضایت‌بخش باشد. شرکت بتواند سرمایه‌ی بیشتری از محل سهام به دست ‌آورد تا جایی که نسبت بدهی به سرمایه از سطح معینی، که قابل اندازه‌گیری است، مجاز نیست، شرکت نمی‌تواند با این فرض که می‌تواند سرمایه‌ی بیشتررا از راه صدور اوراق بدهی به دست آورد. از این رو انعطاف‌پذیری برای مقاصد عملی می‌تواند به معنای آن باشد که شرکت نمی‌تواند به طو ر کامل ظرفیت بدهی خود را خالی کند. به عبارت دیگر، انعطاف‌پذیری بر آن دلالت دارد که شرکت قدرت استقراض خود را ذخیره می‌کند تا توانا باشد در موارد غیر قابل پیش‌بینی که ممکن است به د لیل عوامل بیرون از کنترل بوجود آیند، وجوه مورد نیاز خود را از بدهی به دست آورد. (احمدپور، سلیمی، ۱۳۸۶، ص۴)
سایر عوامل
علاوه بر عوامل یاد شده، تصمیمات ساختار سرمایه مانند هر نوع تصمیم دیگر در شرکت متاثر از عوامل بسیار زیادی هستند. عواملی همچون میزان رشد شرکت، سطح کلی فعالیتهای تجاری، سطوح نرخهای بهره، قیمتهای سهام، قابلیت دسترسی به وجوه در بازارهای سرمایه، سیاستهای مالیاتی، رابطه بین سهامداران و مدیران و سایر عوامل بر روی تصمیمات ساختار سرمایه موثر می‌باشد.

۲-۲-۱۱)ساختار سرمایه و هزینه سرمایه

هزینه سرمایه
هزینه سرمایه به نرخ بازده مورد انتظار کسانی اشاره می‌کند که در ساختار تأمین مالی شرکت، مشارکت دارند، یعنی دارندگان سهام ممتاز و عادی و نیز بستانکاران، این هزینه نشان‌دهنده هزینه وجوهی است که برای تهیه و خرید مجموع داراییهای شرکت به کار رفته است. بنابراین، عموما «به صورت میانگین موزون هزینه‌های مربوط به هر یک از انواع سرمایه‌‌ای است که در ساختار بدهی یا تأمین مالی شرکت مورد استفاده قرار می‌‌گیرد. البته در ساختار بدهی عواملی هستند که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
۱ ـ‌هزینه سرمایه که نرخ بازده نیز نامیده می‌شود، از دو قسمت تشکیل شده است، یک قسمت نرخ بازده بدون خطر است و قسمت دیگر صرف خطر. صرف خطر پوشش‌دهنده ی خطر تجاری و خطر مالی است که مربوط به سرمایه‌گذاریهای مختلف می‌باشد. از آنجا که نرخ بدون خطر برای تمام شرکتها یکسان می‌باشد لذا اختلافات موجود درهزینه سرمایه شرکتها از خطرپذیری آنها سرچشمه می‌گیرد.
۲ ـ از آنجا که هزینه سرمایه‌ی شرکت درآمد دارندگان اوراق بهادار است، لذا بیان‌کننده نرخ بازده‌ای که ارزش بازار اوراق بهادار منتشره را در حرکتهای کلی بازار نشان می‌دهد.
۳ ـ هزینه سرمایه عبارت از نرخی است که شرکت را قادر می‌سازد که اوراق بهادار جدیدش را به قیمتی حدود قیمت جاری آن بفروشد. (علاء، ۱۳۸۹، ص ۶۲۳ و ۶۲۴)
۲-۲-۱۱-۱)مفهوم هزینه سرمایه
مفهوم هزینه سرمایه آن است که نرخ بازده واقعی شرکت از هزینه سرمایه‌اش بیشتر باشد، بطوری که این نرخ بازده مشخصه‌‌های خطر شرکت را افزایش ندهد، و بر ثروت سهامداران بیافزاید و این افزایش بیش از هدف به حداکثر رساندن ثروت سهامداران شرکت باشد. این مفهوم به این معنی است که هنگامی که نرخ بازده شرکت از هزینه سرمایه‌اش افزون باشد، پس از این که دارندگان اوراق قرضه و سهام ممتاز نرخ بازده ثابت خود را دریافت می‌دارند، مازادی که برای سهامداران عادی باقی می‌ماند، نرخ بازده مورد نیاز آنان را افزایش می‌دهد. آنگاه ممکن است با درآمد اضافی حاصل به روش های مختلف برخورد کرد:
۱ ـ آن را میان دارندگان سهام عادی به صورت سود تقسیم کرد.
۲ ـ آن را مجدداً سرمایه‌گذاری کرد تا این که نرخ بازده بعدی بیشتر افزایش یابد.
۳ ـ آن را به دو قسمت تقسیم نمود، قسمتی را به عنوان سود سهام میان سهامداران توزیع و قسمت دیگر با به صورت سود تقسیم نشده در شرکت نگاه داشت و در سرمایه‌گذاریهای بعدی از آن استفاده کرد.
در نتیجه، سهام عادی برای سرمایه‌گذاران مطلوبتر است و تقاضای اضافی برای خرید سهام عادی قیمت آن را افزایش می‌دهد. به این طریق ثروت سهامداران اضافه و شرکت نیز به اهداف خود می‌رسد. (علاء،۱۳۸۹، ص ۶۲۴ و ۶۲۵).
۲-۲-۱۱-۲) محاسبه هزینه‌های اجزای سرمایه:
هر نوع سرمایه‌ای که در ساختار سرمایه شرکت وجود دارد مثل هزینه بدهی (اوراق قرضه)، هزینه سهام ممتاز، هزینه سهام عادی و سودهای تقسیم نشده حداقل نرخ بازده مورد نیاز خاص خود، یعنی هزینه مخصوص به خود را دارد.
اندازه‌گیری هزینه‌های خاص سرمایه فرایند دشواری است،‌و باید به هزینه به دست آمده به دیده‌ی تقریب نگاه کرد. دشواری از این جا بر می‌خیزد که ارزش بازار شرکت پیوسته در حال تغییر است، و مقدار زیادی از این نوسانات به وسیله عوامل خارجی نظیر چرخه‌های تجاری و تورم که شرکت نظارت و کنترل بر آنها بوجود می‌آید. بدین لحاظ تقریب نسبتا «ساده‌ای از هزینه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. (علاء؛ ۱۳۸۹، ص ۶۲۶)
هزینه بدهی (هزینه اوراق قرضه)
هزینه بدهی، هزینه‌ای است که شرکت بابت وجوه تأمین شده از طریق اخذ وام یا انتشار اوراق قرضه بلندمدت متحمل می‌شود. هزینه بدهی قبل از مالیات را می‌توان از طریق تعیین نرخ بازده داخلی یا بازده تا سررسید جریانهای نقدی اوراق قرضه بدست آورد. هزینه بهره، هزینه قابل قبول مالیاتی است و مالیات را کاهش می‌دهد. بنابراین هزینه موثر بدهی با توجه به نرخ مالیات کاهش می‌ِیابد. (عبدالله‌زاده، مدرس، ۱۳۸۸؛ ص ۹۳).
هزینه سهام ممتاز
وقتی شرکتی سهام ممتاز می‌فروشد انتظار می‌رود که به سرمایه‌گذاران در ازای پولی که در شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند، سود سهام پرداخت شود، سود سهام پرداختی به دارندگان سهام ممتاز برای شرکت، هزینه تلقی می‌شود. برای بیان هزینه سود ممتاز بر حسب سالانه، شرکت از عواید خالص دریافتی پس از کسر کلیه هزینه‌هایی که بابت فروش سهام ممتاز صادره متحمل می‌شود استفاده می‌کند. پس از هزینه خالص سرمایه از سهام ممتاز از تقسیم سود سهام سالانه پرداختی به هر سهم بر عواید خالص هر سهم محاسبه می‌شود. (علاء، ۱۳۸۹، ص ۶۲۹)
هزینه سهام عادی
هزینه سهام عادی نیز همانند سایر منابع تأمین مالی، هزینه تأمین شده از محل فروش سهام است (عبدالله‌زاده، مدرس، ۱۳۸۸،ص ۹۵ و ۹۶)
هزینه سود انباشته (عدم تقسیم سود)
برای محاسبه هزینه سود انباشته دو مشکل وجود دارد و هر دو مشکل از آنجا ناشی می‌شود که سود تقسیم نشده یک منبع داخلی وجود می‌باشد. اولین مشکل این است که سودهای تقسیم نشده نظیر سهام عادی و اوراق قرضه، اوراق بهادار نیستند و لذا قیمت بازاری ندارند که بتوان از آن برای محاسبه هزینه سرمایه استفاده کرد. دومین مشکل از آنجا سرچشمه می‌گیرد که چون سودهای تقسیم نشده وجوهی نیستند که توسط سرمایه‌گذاران فراهم می‌شود، در نتیجه ممکن است گرایش به این باشد که هزینه خاص سرمایه حاصل از آن را مساوی صفر قرار دهند. (علاء،۱۳۸۸، ص۶۳۲).
هزینه سود انباشته  در واقع همان هزینه سهام عادی موجود است زیرا انتظار سرمایه‌گذاران از یک شرکت تا حدود زیادی تابع حقوق صاحبان سهام آن است. بدیهی است هر چه میزان صاحبان سهام (سود انباشته) بیشتر باشد، سود مورد توقع سرمایه‌گذاران بیشتر و برعکس هر چه کمتر باشد، انتظار آنها کمتر خواهد بود. تغییر انتظار افراد به دلیل تاثیری است که این مبالغ در قیمت سهام می‌گذارد. سود انباشته اثر خود را بر قیمت سهام به صورت نرخ رشد (g) که حاصلضرب نرخ بازده سرمایه‌گذاری در میزان سود انداخته شده در طی یک سال است می‌گذارد. بدیهی است هر چه میزان سود انباشته بیشتر باشد، نتیجه فرمول نرخ رشد بیشتر و قیمت سهام بالاتر خواهد بود. (عبدالله‌زاده، مدرس، ۱۳۸۸، ص ۹۷)

۲-۲-۱۲) نحوه اندازه‌گیری ساختار سرمایه

چون ساختار سرمایه ترکیبی از بدهیهای کوتاه‌مدت، بدهیهای بلندمدت و حقوق صاحبان سهام می‌باشد، لذا برای اندازه‌گیری آن باید تک تک این نسبتها اندازه‌گیری شود و در کل ساختار سرمایه اندازه‌گیری شود.
نسبت بدهی کوتاه‌مدت:
این نسبت از تقسیم بدهیهای کوتاه‌مدت به کل داراییها اندازه‌گیری می‌شود (نوو، ۱۳۷۳)

Short-term dept = بدهی کوتاه‌مدت

این بهترین فرصت برای ایران است که بازار خود را به شیوه مطلوبی در افغانستان گسترش دهد. به ویژه کنترل دولت بر کیفیت کالاهای صادراتی ایران به افغانستان، توانمندی رقابت کالاهای مشابه صادره از سایر کشورها را افزایش خواهد داد. آزاد سازی انواع کالاها جهت صادرات به افغانستان به شرط کنترل کیفی بر آن موجب رشد اقتصادی ایرانیان به ویژه در نقاط محروم خراسان و سیستان و بلوچستان خواهد شد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در گذشته، نفت، گاز و بنزین ایران نظر به نبود قراردادهای تجاری مطلوب بین دو کشور به صورت قاچاق به افغانستان منتقل می شد. این کار در کنار سوء استفاده قاچاقچیان از تسهیلات دولتی و سوبسید ارائه شده برای مصرف داخلی این مواد سوختنی، موجب طرح برخی پرونده های فساد مالی و قاچاق در شعبات توزیع عمده مواد سوختنی ایران شده بود. حالا بهترین فرصتی است که ایران جهت فروش قانونی نفت سفید و گاز به قسمت جهانی آن با دولت افغانستان و شرکت های خصوصی این کشور وارد معاملات بزرگ شود.
بازگشت کارگران فنی مهاجر که با تجهیزات صنعتی و فنی ایرانی آشنایی دارند، موجب شد تا خطوط تولید ایجاد شده توسط این کارگران در افغانستان مشابهت زیادی با خط تولید در ایران داشته باشد. این امر میزان وابستگی خط تولید در افغانستان را به تجهیزات صنعتی، ماشین آلات سبک و سنگین و تکنسین های ایرانی افزایش خواهد داد و حضور موثر ایران در اقتصاد افغانستان را در پی خواهد داشت.
ثبات در افغانستان، زمینه بازگشت مهاجرین افغان به کشورشان را فراهم خواهد ساخت. هم اکنون طبق آمار وزارت کشور حدود یک میلیون مهاجر قانونی و کمتر از یک میلیون مهاجر غیر قانونی افغان در ایران حضور دارند بازگشت تدریجی این تعداد مهاجر، روند بازسازی افغانستان را تسریع خواهد بخشید( همان ، ۲۳ – ۲۲).
۴-۵-۳- فرصتهای فرهنگی – اجتماعی
در میان تمام کشورهای جهان افغانستان تنها کشوری است که قوی ترین مولفه های قرابت فرهنگی و زبانی را با ایران داراست. از این رو فرصت های ایجاد شده در عرصه های فرهنگی – اجتماعی برای ایران که موجب پایایی و ماندگاری تمدن و فرهنگ مشترک خواهد شد، میتواند میراث گرانبهای دانش، عرفان و مدنیت مورد توجه مسئولین فرهنگی جمهوری اسلامی ایران را غنا بخشد. (احمدی پور، ۱۳۹۰)
در حال حاضر بیش از ۳۰۰۰ دانشجو و بیشتر از ۷۰۰۰ طلبه افغان در سطوح مختلف تحصیلات تا مقطع دکتری در ایران مشغول به تحصیلند. بازگشت این گروه با توجه به نیاز جامعه افغانستان به نیروهای متخصص و نقش گرفتن آنها در ساختار سیاسی – اجتماعی کشورشان یک فرصت راهبردی برای ایران در افغانستان است و هیچ کشور دیگری در جهان در این فاکتور توان رقابت با ایران را در افغانستان ندارد.
گسترش شبکه های رادیویی و تلویزیونی خصوصی فارسی زبان در افغانستان به تقویت هر چه بیشتر زبان و ارزشهای مشترک فرهنگی منجر خواهد شد هم اینک فناوری رسانه ای افغانستان (رادیو ،تلویزیون،روزنامه ،تئاتر وسینما) به میزان قابل توجهی با زبان فارسی دری پیوند دارد.
حمایت از این رسانه ها و تقویت آنها بدون در نظر داشتن ملحوظات ایدئولوژیک به گسترده شدن فرهنگ و نگرش تمدنی مشترک مبتنی بر حفظ و گسترش زبان فارسی دری در افغانستان می انجامد. همکاری جداگانه با شبکه های دینی و مذهبی افغانستان نیز هیچ مغایرتی با این امر ندارد. این گونه فرصت های فرهنگی در افغانستان هیچ گاه بدین گستردگی برای ایران مساعد نبوده است.
به دلیل فقدان تجهیزات مدرن چاپ کتاب درافغانستان،‌ این فرصت مساعدی برای اصحاب فرهنگ و ناشران ایرانی است که کتب و تالیفات نویسندگان افغان و همچنین برخی از کتب تاریخی موجود در کتابخانه های افغانستان را تجدید چاپ نمایند.
این امر از این جهت برای غنای فرهنگ مشترک اهمیت دارد که اکثر متفکرین،عرفا ،دانشمندان و شاعران فارسی زبان، در محدوده جغرافیایی افغانستان امروز می زیسته و آثار خود را در این حوزه نگاشته اند.
تصحیح برخی متون و کتیبه های کهن تاریخی موجود در کتابخانه های افغانستان و موزه های این کشور فراهم آوری زمینه دسترسی دانشمندان و نویسندگان ایرانی به این آثار برای تقویت مطالعات فرهنگی - ادبی در ایران مفید خواهد بود. (احمدی پور، ۱۳۹۰)
تدریس در اکثر دانشگاه های افغانستان به زبان فارسی دری است و کتب مطالعاتی دانشجویان نیز به این زبان می باشد. این کتب بیشتر چاپ ایران و تالیف نویسندگان ایرانی است.
این مولفه می تواند به تقویت جایگاه علمی ایران در عرصه های دانشگاهی افغانستان و مراکز علمی محدود
در کشورهایی همچون افغانستان توانمندی جذب فراورده های علمی و فناوری برای ایران را دارند، این فرصت می تواند در دراز مدت همبستگی علمی دانشگاهی افغانستان و نهادهای علمی این کشور را با نهاد های مشابه علمی در ایران در پی داشته باشد.
بازار کتاب افغانستان مملو از کتب ایرانی است. این امر به عنوان یک واقعیت مثبت، منافع بزرگی برای ایران دارد (نشر و حفظ بدون پرداخت هزینه).
لذا نباید این فرصت خداداد با تصمیم گیریهای نادرست برخی از دستگاه های دولتی مبنی بر ارسال کتب
مذهبی و ایدئولوژیک به این کشور پایمال گردد. مردم افغانستان شدیداً تعصب قومی – مذهبی دارند و از هر آنچه تصور نمایند در راستای القای تفکراتی مغایر با باورهای مذهبی و فرهنگی شان به آنهاست به شدت
دوری می گزینند.
در صورت بروز جو بی اعتمادی در مورد فعالیتهای فرهنگی ایران در افغانستان صدمات جبران ناپذیری در عرصه فرهنگ متوجه ایران خواهد شد. اگر هدف تعامل و ارتقای روابط فرهنگی و حفظ گسترش فرهنگ مدنیت ایرانی – آریایی و زبان فارسی باشد.
افغانستان بهترین بسترها را دارد می بایست به این موقعیت ممتاز و بی نظیر ارج نهاد، برگزاری نمایشگاههای محصولات فرهنگی ایران با در نظر داشتن حساسیت های مذهبی و فرهنگی مردمان سنتی افغانستان و جو سیاسی حاکم بر این کشور می تواند در این راستا مفید و کار آمد باشد ( همان، ۲۶-۲۳).
به­ طور خلاصه فرصت­های به دست آمده در ژئوپولتیک ایران و افغانستان به­واسطه حضور آمریکا بدین­شرح­است:
۱ . گره خوردن سرنوشت سیاسی پاکستان به عدم نفوذ کامل در افغانستان که می تواند به منزله شکل گیری یک توازن قدرت در شرق ایران، آن هم در راستای منافع ایران باشد
۲ . فشار آمریکا به پاکستان جهت کنترل گروه های بنیاد گرا که اغلب مخالف شیعیان و ایران هستند و وهابی گری را تبلیغ میکنند
۳ . شکل گیری یک دولت در افغانستان که حتی با حداقل میزان پایبندی به حقوق بین الملل می تواند موجب قاعده مند شدن روابط ایران و افغانستان شود. استفاده ایران از آب رودخانه هیرمند را می توان یکی از نتایج این امر دانست
۴ . کنترل و حتی کاهش میزان کشت مواد مخدر در افغانستان که همواره به عنوان یک معضل امنیتی برای ایران مطرح بوده است
۵ . کاهش فشار بر شیعیان افغانستان به واسطه شکل گیری یک دولت موقت
۶ . کاهش نفوذ امارات و عربستان در افغانستان
۷ . بازگشت شمار قابل توجهی از مهاجران افغانی به کشورشان و کاسته شدن از هزینه هایی که در این مورد بر ایران تحمیل می شد
۸ . امن شدن مرزهای شمال شرق کشور و کاسته شدن از میزان غارتگری و تهاجم در مناطق مرزی ایران
۹ . شکست خوردن طالبان به عنوان اصلی ترین رقیب ایدئولوژیک ایران در منطقه که می توانست موقعیت ایران را در جهان اسلام به شدت تضعیف کند
۱۰ . کاستن از فشارهای واره به ایران در مورد حمایت از گروه های داخلی در افغانستان
۱۱ . افزایش فرصت حضور اقتصادی ایران در افغانستان و کمک به اقتصاد ایران و نیز تقویت بخش خصوصی
۱۲ . ظهور نوع جدیدی از اسلام گرایی به رهبری القاعده که فضای نظام بین الملل را برای حضور ایران
مساعد تر می کند
۱۳ . قدرت قابل توجه تاجیک ها در دولت افغانستان که در عمل می تواند به تداوم فرهنگ حوزه تمدن
ایرانی کمک کند
۱۴ . بازگشت نخبگان افغانی ساکن در ایران که می تواند در نظام سیاسی آینده افغانستان به مثابه یک لابی برای ایران عمل کند
۱۵ . افزایش همکاری ایران و ترکیه در افغانستان که می تواند زمینه بهبود روابط میان دو کشور را در آینده فراهم کند
شکی نیست که بهره برداری از این فرصتها مستلزم داشتن یک برنامه کاری مشخص از سوی ایران است. اگر نظام تصمیم گیری ایران بتواند از افغانستان به عنوان سکوی اعمال واقع گرایی در سیاست خارجی استفاده کند، میتوان امیدوار بود که بحران های بعدی را نیز پشت سر بگذراند و حتی بتواند از آنها فرصت نیز بسازد.
(احمدی پور، ۱۳۹۰)
فصل پنجم : نتیجه گیری
فصل پنجم
نتیجه گیری
۵-۱- جمع بندی