۲-۱۲- جمع‌بندی

در این فصل ادبیات تحقیق به صورت مشروح مورد بررسی قرار گرفت. هدف از بیان این­گونه پژوهش­ها، شناسایی متغیرها، روش­های پژوهش و درک خلأهای پژوهشی موجود در این حوزه است. توجه و بررسی در به‌کارگیری ماحصل پژوهش­های انجام شده، خود به عنوان یک مسأله پژوهشی در بسیاری از تحقیقات مورد توجه قرار گرفته، که برخی از آن­ها در ایران و برخی در خارج از آن صورت گرفته است. در این بخش به پژوهش­های انجام شده در داخل و خارج، در دو قسمت جداگانه پرداخته شد. با توجه به مطالب ذکر شده، می‌توان خلأهای پژوهشی را در بین تحقیقات صورت گرفته مشاهده کرد. لذا با توجه به اهمیت این موضوع، این حوزه نیازمند کار بیشتری ‌می‌باشد که تحقیق حاضر در راستای این هدف و مسأله شکل گرفته­است. آن­چه از بررسی این پیشینه ­ها حاصل می­ شود و همچنین با نگاهی کلی به تحقیقات صورت گرفته مشخص شد که اکثر پژوهش‌های صورت گرفته در این حوزه سبک‌های تصمیم گیری و فناوری اطلاعات را مورد بررسی قرار داده‌اند. از طرفی با تأمل در تحقیقات انجام شده، این مطلب استنباط می­ شود که پژوهش­های انجام شده در حوزه تأثیر فناوری اطلاعات بر مشارکت کتابداران پژوهشی تاکنون انجام نشده است. در فصل سوم به بررسی روش تحقیق پرداخته خواهد شد.

فصل سوم

روش شناسی پژوهش

مقدمه

انجام هر پژوهشی نیازمند بهره­جویی از روش شناسی مشخص و پویایی است که بتواند با توجه به متغیرهای مورد مطالعه، به بهترین گونه آن­ها را تجزیه و تحلیل نماید و پژوهش خود را بر مبنای استواری مستقر سازد. به نحو معمول هر پژوهشگر سعی می­ کند به یک مسئله و یک پرسش واقعی که وجود دارد، طی یک فرایند تحقیق پاسخ دهد. پس از بررسی مباحث نظری و تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع پژوهش در فصل دوم، در فصل حاضر به بررسی روش­های اجرایی و معرفی روش مورد استفاده در انجام تحقیق حاضر پرداخته می­ شود، سپس جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه توضیح داده خواهد شد. در ادامه به معرفی ابزار اندازه ­گیری و تعیین روایی و پایایی آن پرداخته می­ شود و در نهایت شیوه جمع ­آوری و روش­های آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات معرفی خواهد شد.

۳-۱- روش پژوهش

روش تحقیق مراحل و اصولی است که برای پاسخ­گویی به سؤال یا آزمون مورد نظر به­کار می­رود. هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نماید چه شیوه و روشی اتخاذ کند تا او را هر چه دقیق­تر، آسان­تر و سریع­تر در دستیابی به پاسخ یا پاسخ­هایی برای پرسش یا پرسش­های تحقیقی مورد نظر کمک کند (نادری و سیف نراقی، ۱۳۸۸، ص۳۱). محقق با انتخاب روش تحقیق مناسب، اعتبار و اعتماد پذیری یافته ­های خود را افزایش می­دهد. هدف کلی این پژوهش تعیین دیدگاه کتابداران کتابخانه‌های عمومی ‌در مورد تاثیر فناوری اطلاعات بر میزان مشارکت آن ها در فرایند تصمیم گیری در کتابخانه‌های عمومی استان یزد ‌می‌باشد. ‌بنابرین‏ با توجه به اهداف، ماهیت موضوع، جامعه آماری و شرایط زمانی و مکانی، تحقیق حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی ‌می‌باشد. توصیفی است چرا که به بررسی و وصف عینی، واقعی و منظم خصوصیات یک موضوع، بدون هیچ گونه دخالت یا استنتاج ذهنی می ­پردازد و پیمایشی است زیرا که سعی دارد با به­ کارگیری دقیق از روش­های علمی، از طریق مطالعه نمونه (نسبتاً محدود) پاسخگویان گزینش شده از گروهی بزرگ­تر، به استنتاج­هایی ‌در مورد آن گروه بزرگ نائل آید (کومار، ۱۳۸۱، ص۴۸). ‌بنابرین‏ با توجه به موارد بیان شده پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است.

۳-۲- جامعه آماری

هدف اساسی هر تحقیق، کشف قوانین و اصول کلی حاکم بر یک جامعه آماری است. جامعه عبارت است از تعدادی عناصر مطلوب مورد نظر که حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند. صفت مشخصه، صفتی است که میان همه عناصر جامعه آماری مشترک و متمایز کننده جامعه آماری از سایر جوامع ­باشد (شعبانی و سعادت، ۱۳۸۸). جامعه آماری در این پژوهش کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه‌های عمومی استان یزد می‌باشند که بالغ بر ۱۳۲ نفر هستند، و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی ۹۶ کتابدار از حجم نمونه که مبادرت به پر نمودن پاسخنامه نموده‌اند در جدول ۳-۱ درج شده است.

جدول ۳-۱٫ ویژگی‌های جمعیت‌شناختی جامعه آماری کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان یزد

ویژگی‌های جمعیت شناختی
فراوانی
درصد

جنسیت

زن

۶۲

۵۸/۶۴

مرد

۳۴

۳۵/۴۲

رشته تحصیلی

کتابداری

۶۱

۵۴/۶۳

غیر کتابداری

۳۵

۴۶/۳۶

میزان تحصیلات

دیپلم

۳

۱۳/۳

کاردانی

۱۵

۶۲/۱۵

کارشناسی

۷۰

۹۲/۷۲

کارشناسی ارشد و بالاتر

۸

۳۳/۸

سابقه خدمت

۱-۶ سال

۴۵

۸۸/۴۶

۷-۱۲سال

۲۷

۱۲/۲۸

۱۳-۱۸سال

۱۷

۷۰/۱۷

۱۹-۲۴ سال

۴

۱۷/۴

۲۵ سال به بالا

۳

۱۳/۳

سمت

مدیر کتابخانه

۴۶

۹۲/۴۷

مسئول بخش

۱۳

۵۴/۱۳

کتابدار

۳۷

۵۴/۳۸

۳-۳- روش و طرح نمونه گیری

در این پژوهش، از روش نمونه گیری تصادفی ساده و متناسب با حجم نمونه استفاده شده است. در این نوع نمونه گیری به هر یک از افراد جامعه احتمال مساوی داده می‌شود تا در نمونه انتخاب شوند (شعبانی و سعادت، ۱۳۸۸، ص ۶۷).

۳-۴- حجم نمونه و روش محاسبه

در این پژوهش به دلیل مشخص نبودن واریانس جامعه آماری، پیش برآورد واریانس نمونه از طریق یک مطالعه مقدماتی، ضرورت داشت. لذا یک نمونه ۳۰ نفری از کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان یزد به صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه بین آنان توزیع گردید. پس از استخراج داده های مربوط به پاسخ‌های گروه مذبور و پیش برآورد واریانس، با در نظر گرفتن دقت احتمالی مطلوب و ضریب اطمینان ۹۵/۰، حجم نمونه با بهره گرفتن از فرمول نمونه گیری عمومی کوکران^[۸۱] برآورد شد (نادری و سیف نراقی، ۱۳۸۸، ص۱۱۵).

= حجم نمونه؛

= حجم جامعه؛

= ۹۶/۱ در سطح اطمینان ۹۵ درصد؛

= برآورد واریانس؛

= دقت احتمالی مطلوب.

با جایگذاری اعداد مربوطه در فرمول مذبور حجم نمونه به صورت زیر محاسبه شد.

۳-۵- ابزار گردآوری داده ­ها