۲ ـ هویت مهلت خواه ( وقفه هویت یابی )
۳ ـ هویت زود هنگام ( ضبط هویت )
۴ ـ هویت سردرگم ( پخش هویت )
۱۰ ـ ۳ ـ ۱ نظریه اریکسون :
اریکسون در سال ۱۹۶۸ در کتاب هویت جوانی و بحران یک چارچوب نظری در زمینه شکل گیری هویت و سنجش آن ارائه نمود ( آدافر ۱۹۹۹ ) .
او نوجوانی را مرحله ای از رشد می بیند که در آن احساس هویت به دست می آید به نظر وی ، نوجوانی خلائی بین کودکی و بزرگسالی است وقفه روانی لازمی است که زمان و انرژی را به نوجوان برای آزمایش نقش و تصور آن میدهد . افرادی که با احساس هویت خود نیرومندی از این مرحله بیرون می آیند برای رو به رو شدن با بزرگسالی به اطمینان و قطعیت مجهز هستند و آنهایی که در رسیدن به هویت منسجم ناکامی مانند دچار سردرگمی نقش می شوند .

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

از دیدگاه اریکسون هویت وحدتی است که بین سه سیستم زیستی ، اجتماعی و روانی به وجود می آید و بدان وسیله نوجوان می داند که کیست چه می خواهد و به جه جامعه و فرهنگی تعلق دارد اهداف آینده اش را به خوبی می شناسد در صورتی که چنین وحدتی حاصل نشود نوجوان دچار پریشانی می گردد و به اختلالات رفتاری و روانی گوناگون گرفتار می آید .
اریکسون به اهمیت متن اجتماعی به خاطر ارائه چیزی برای جستجو و چیزی که می تواند حقیقت باشد تاکید می کند و نسل والدین را مسئول ارائه یک چارچوب ایدئولوژیک به نوجوانان می داند حتی اگر این ارائه فقط به منظور فراهم ساختن در برابر نوجوانان باشد که از آن سرپیچی کنند و به ارزشهای خود ساخته روی آورند ( کروگر^[۱۵۸] ۱۹۹۶ ) .
اریسکون (۱۹۶۸)اصطلاح بحران هویت را برای فرایند فعال توصیف خود به کار برد و از نظر او بحران یک مرحله تغییر یک لحظه قطعی در هنگامی است که رشد باید از یک راه یا راهی دیگر پیش برود یکپارچگی منابع رشد برای بهبود و تمایز بخشی بیشتر است .
اریکسون معتقد است شکل گیری موفقیت آمیز هویت به خصوصیت وفاداری منجر می شود که عبارت از توانایی زیستن بر طبق وظیفه شناسی و ثبات قدم است علی رغم تضادهایی که ناگزیر در بین ارزشها اتفاق خواهد افتاد ( کاروروشی ببر ۱۹۹۶ ، به نقل از شیخ روحانی ۱۳۸۱ ) .
طبق نظر اریکسون ۱۹۶۸ رشد احساس هویت حداقل ۲ معنا در پی دارد :
۱ ـ ما یک معنا بنیادی از اینکه چه کسی هستیم داریم که در طول زمان نسبتا ثابت است .
۲ ـ بین دیدگاه ما از خودمان و نظر دیگران راجع به ما تقریبا همخوانی وجود دارد (مردیها،۱۳۸۲).
مروری بر پیشینه تحقیق
شیخاوندی^[۱۵۹] در مقاله ای به عنوان تأخیر در تکوین هویت ایرانی در جریان تجدد “پس از طرح مسئله و مروری گذرا به مختصات هویت” و مرجع های مادی، جسمی، تاریخی، فرهنگی، اجتماعی- جامعوی به خاستگاه هویت های دهشی(محول)^[۱۶۰]، خونی، خاکی و فرهنگی بطور عام می پردازد و سرانجام در بخش یکم روی “هویت ایرانی” به عنوان “هویت ملی” یا جامعتی تأکید می کند. در بخش دوم، مسئله تحول هویت های ایلی-قبیله ای در جریان گذارد و اجتماعات فرد قوی- محلی به جامعه مدرن ملی و در نتیجه تکوین تدریجی ملت و همبستگی ملی، به عنوان یک پدیده تاریخی سیاسی جامعوی مطرح می شود که طی آن به مولفه های تکون ابعاد سرزمینی-زبانی، نهادهای دینی، دولتی، ارتباطات، اقتصاد کلان و ایران شمول و تأمین یکپارچگی سیاسی- جامعتی و اشتراکات نسخه های زمانی، زبانی، عادی و … اشاره دارد. بخش سوم شامل تجزیه و تحلیلی است از متن (شناسنامه) به عنوان یک سند(جامعوی) دو لنزه که حاوی هویت های ذهنی و کنشی (محول و محقق) پیدا و پنهان است. در بخش چهارم علل تأخر در تکون “هویت ایرانی” یا ” کشور روند” مطرح می شود که نویسنده آن را ناشی از تأخیرتاریخی- سیاسی در تشکیل نهادهای مدرن ملی از یک سو و ترویج و تعمیم رسانه های فرهنگی- آموزشی و پیوند “پیرامون” به مراکز از سوی دیگر می داند در پایان پیشنهادهایی را برای تربیت حس همبستگی ایرانی و تقویت و درونی کردن آن ارائه می دهد. ( شیخاوندی، ۱۳۷۹)
ترلسلی^[۱۶۱] وقایعی، در پژوهشی با عنوان “هویت های جمعی و جهانی شدن” به تحلیل یکی از مباحث مربوط به گفتمان هویت های جمعی فرد و مکان و ارتباط آن با جهانی شدن پرداخته و با بررسی دیدگاه های کلاسیک جامعه شناسی و گفتمان پست مدرنیسم و نیز نظریه اندیشمندان متاخر به نقایص نظری و روش شناختی کار اشاره کرده.
ارشد خرگردی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان “عوامل اجتماعی موثر در بحران هویت در بین دانشجویان کارشناس دانشگاه تبریز” بحران هویت را موضوعی می داند که مورد توجه روانشناسان و جامعه شناسان بحران هویت را در حالت گذرا از جامعه سنتی به صنعتی ریشه یابی می نماید، در این تحقیق توجه اصلی به متغیرهای اجتماعی موثر بر بحران هویت بوده لذا برخی فاکتورها همچون ضعف ارزشهای فرهنگی، ضعف ارزشهای مذهبی-ضعف ارزشهای مذهبی و ضعف عزت نفس شناسایی گردید و برای تبیین رابطه منطقی بین متغیرهای فوق و بحران هویت از نظریه های گوناگون استفاده شده است که عبارتند از نظریات جرج هربرت مید، چارلز هورتن کولی، تالکوت پارسوتر، ابن خلدون و پیتر بورک در آخر این پژوهش نتیجه می گیرد که برخی از عوامل تأثیر گذار در بحران هویت عوامل اجتماعی می باشد. (ارشد خرگردی^[۱۶۲] ۱۳۸۱)
باقری^[۱۶۳] در تحقیقی با عنوان “عناصر تشکیل دهندۀ هویت در بین دانشجویان دانشگاه تبریز” در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد. چنین بیان می دارد که هویت یک ماهیت ترکیبی دارد و نمی توان تعریفی جامع و مانع از آن ارائه کرد؛ هویت یک مفهومی است که هم زمینه های فردی و هم زمینه های روانی- اجتماعی دارد و دارای ابعاد مختلفی است که نسبت به زمان و مکان و شرایط اجتماعی-اقتصادی و سیاسی تغییر می کند. او ایران را به عنوان یک جامعه در حال گذرا دارای سه عنصر عمده هویتی دینی ( بعد اعتقادی، شناختی؛ مناسکی، پیامدی و تجربی)، هویت ملی (تاریخ مشترک، زبان مشترک، سرزمین و زادگاه مشترک، ساختار سیاسی مشترک و منافع مشترک) و هویت مدرن(با ابعاد مدرنیته حقوقی-سیاسی، مدرنیته تکنیکی-اقتصادی و مدرنیته روحی روانی) می داند. این مطالعه در بین دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز با روش پیمایش و بهره گیری از تکنیک مصاحبه و پرسشنامه صورت گرفته. روش نمونه گیری طبقه بندی به تفکیک دانشکده و جنسیت پاسخگویان بوده و در تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی استفاده شده است. و نتایج ذیل بدست آمده است.
هرقدر جامعه به سمت مدرنیته حرکت می کند، هویت مدرن جای هویت ملی و دینی را می گیرد.
میزان عناصر هویت (ملی، دینی و مدرن) در میان هرکدام از دانشجویان دانشگاه تبریز متفاوت است. میزان هویت مدرن دانشجویان ۲۷/۸۵ نسبت به هویت ملی ۵۴/۷۵ و هویت دینی با ۹۷/۷۳ بیشتر است.
نتیجه کل تحقیق چنین است که بین هویت مدرن و مشخصات فردی دانشجویان رابطه معناداری وجود ندارد چراکه دانشجویان به سمت هویت مدرن و مدرنیته حرکت می کنند. (باقری ،۱۳۸۲).
آلمادر تحقیقی در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان “بررسی عوامل موثر بر شکل گیری هویت فرهنگی دانش آموزان سال سوم دبیرستان منطقه ۵ آموزش و پرورش تهران” اینگونه نتیجه می گیرد که:
خانواده و مدرسه بیش از سایر عوامل جامعه پذیری در شکل گیری هویت فرهنگی دانش آموزان مؤثر است.
به علت کنترل خانواده بر ارتباط دانش آموزان با دوستان و همسالان فرد در جامعه آماری، عامل همسالان تأثیر مهمی در شکل گیری هویت فرهنگی نداشته است.
موقعیت اجتماعی خانواده تأثیری در شکل گیری هویت فرهنگی دانش آموزان نداشته است.
تحلیل ها نشان داده که شخصیت فردی یا “من فاعلی” تنها عاملی است که بطور مستقیم در هویت فرهنگی این گروه موثر بوده است.
مشارکت خانواده در فعالیت های سیاسی-عبادی بیش از سایر عوامل در شکل گیری هویت فرهنگی موثر بوده است.
عوامل ذهنی و تعلقات نظری بیش از عوامل عینی و مشارکت عملی واریانس هویت فرهنگی را تشکیل می دهد.
مشارکت دانش آموزان در محیط آموزشی از عوامل مهم جامعه پذیری و ایجاد تعلیق به جامعه است.
دلفانی^[۱۶۴] در پایانه نامه کارشناسی ارشد تحت عنوان “مطالعه و بررسی عوامل موثر بر شکل گیری هویت اجتماعی جوانان شهر بابل” ابعاد مختلف هویت اجتماعی را هویت دینی، هویت ملی، و هویت خانوادگی برمی شمارد و مولفه های موثر بر هویت اجتماعی جوانان را پایگاه اقتصادی-اجتماعی، میزان رضایت از خود، توانایی عقلانی کردن امور، میزان اعتماد به نفس، گستره شبکه ارتباط می داند. دلفانی این پژوهش را به روش پیمایش و با بهره گیری از تکنیک پرسشنامه به انجام رسانده و جامعه آماری او را تمام جوانان (زن و مرد) ۲۹-۱۸ سال شهر بابل تشکیل داده اند.
در این تحقیق تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گرفتن از تکنیک آماری کای اسکوئر و گاما صورت پذیرفته نتایج تحقیق به شرح زیر بوده است. از پنج متغیر مستقل، بین پایگاه های اقتصادی اجتماعی و هویت اجتماعی و سه بعد. پیش گفته آن رابطه معنا دار و معکوس وجود دارد و بین متغیرهای توانایی عقلانی کردن امور، میزان اعتماد به نفس، گستره شبکه ارتباطی و هویت اجتماعی رابطه معنا دار و مستقیم وجود دارد و بین متغیر میزان رضایت از فرد و هویت اجتماعی و نیز سه بعد هویت خانوادگی-هویت دینی و هویت ملی رابطه معناداری وجود ندارد. (دلفانی،۱۳۸۴)
بررسی عوامل فرهنگی-اجتماعی موثر در هویت اجتماعی جوانان شهر هشتگرد به صورت مطالعه موردی می باشد که به شیوه پیمایش انجام شده است. (مهدی اصل زعیم^[۱۶۵]- زمستان ۱۳۸۶)
اطلاعات لازم این پایان نامه از طریق پرسشنامه از جمعیت نمونه ۳۷۶ نفری جوانان ۲۹-۱۵ سال هشتگرد به نسبت مساوی زن و مرد و به صورت تصادفی جمع آوری گردیده است. دراین بررسی جهت تبیین و تحلیل موضوع پژوهش از نظرات آنتونی گیدنز بهره گیری شده و متغیرها به صورت تعاملی با یکدیگر در نظر گرفته شده اند و از نظریات گیدنز متغیرهای رضایت از خود، اعتماد به نفس، اعتماد بنیادین، توانایی عقلانی کردن امور، گستره شبکه ارتباطی، پایگاه اقتصادی اجتماعی استخراج شده و متغیر هویت اجتماعی نیز در سه بعد هویت ملی، دینی و خانوادگی مورد بررسی قرار گرفته است. در پردازش اطلاعات از روش های آماری توصیفی و استنباطی بهره گیری شده از جمله برای ثبت فرضیات مبنی بر همبسته بودن متغیرها از ضریب همبستگی کندال تائو و ضریب اسپیرمن و برای آزمون معناداری تفاوت متغیرها بین دو گروه مردان و زنان از آزمون مان وایت نی استفاده شد که نتایج تحقیق نشان داد که بخش عمده ای از متغیرهای پیش گفته با یکدیگر همبسته می باشند به گونه ای که بیشترین همبستگی را متغیرهای رضایت از خود، اعتماد به نفس- توانایی عقلانی کردن امور، هویت ملی، هویت دینی و هویت خانوادگی با یکدیگر داشته اند و متغیرهای اعتماد بنیادین، گستره شبکه ارتباطی و پایگاه اقتصادی-اجتماعی کمترین همبستگی را با سایر متغیرها از خود نشان دادند و نتایج پژوهش حاکی از این مهم است که ۷۳ درصد از پاسخگویان دارای هویت ملی در حد بالا، ۷۳ درصد دارای هویت دینی درصد بالا و ۸۵ درصد دارای هویت خانوادگی در حد بالا می باشند. هویت ملی با ضریب همبستگی ۴۲۲/۰ با هویت دینی همبسته می باشد و با ضریب ۲۸۹/۰ با هویت خانوادگی همبسته است.
با توجه به اهمیت موضوع هویت و شکل گیری آن در ابعاد و انواع مختلف از سنین نوزادی و کودکی تا نوجوانی و بزرگسالی ، اساس تمرین تکلیف هر فرد آگاهی و پذیرش خود می باشد . هویت خود و کتبی خود را دریابد . از این رو ، روانشناسان علوم اجتماعی ، نظریه پردازان و بسیاری از پژوهشگران به تحقیق و بررسی در مورد هویت پرداخته اند . ازجمله تحقیقی که در این رابطه انجام شد . بررسی و مقایسه انواع هویت در ابعاد اعتقادی و روابط بین فردی در دانشجویان دختر وپسر دانشگاه شهید چمران اهواز که توسط حسین شکُرکن^[۱۶۶]…و کمتر مرتضی امیدیان^[۱۶۷] – دکتر بهمن نجاربان^[۱۶۸] دکتر جمال تحقیقی انجام شد . این پژوهش به منظور بررسی و ضیعت هویت از نظر نحوۀ توضیح افراد در چهار حالت هویت سرد رگم – زود هنگام – مهلت خواه – و کسب شده در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز از طراحی و اجرا شد . فرضیه اصلی این پژوهش یعنی تفاوت معنی دارد و فراوانی چهار نوع هویت ذکر شده در کل نمونه و دانشجویان دختر وپسر با بهره گرفتن از روش آماری مجذور مورد تحلیل قرار گرفت و فرضیه پژوهشی در کل نمونه و دانشجویان دختر وپسر تأیید گردید همچنین در ابعاد هویت – اقتصادی و روابط بین فردی در کل نمونه و دانشجویان دختر و پسر تأیید گردید نتایج با توجه به دیدگاه اریکسون و مارسیا مورد بحث قرار گرفت .
تحقیق دیگر که توسط مرتضی امیدیان و حسین شکرکن.. صورت گرفت.
مقایسه ی وضیعت هویت یابی در دانش آموزان دختر و پسر مقطع پیش دانشگاهی خوزستان می باشد .این پژوهش برای مقایسه ی وضیعت هویت یابی در دانش آموزان دختر وپسر پیش دانشگاهی استان خوزستان اجرا شد . ۵۰۰ دانش آموز دختر وپسر بصورت تصادفی انتخاب و به شکل تجدید نظر شدۀ آزمون هویت بنیون و آدفرآزمون شده اند .آزمونی ها در حالت های هویت سردرگم – زودهنگام ، مهلت خواه و کسب شده در هویت کلی و بعد اقتصادی و بعد روابط بین فردی و حوزه های فردی این دو بعد با هم مقایسه شدند از نظر هویت کلی ، تنها در هویت سردرگم تفاوت دو جنس معنا دار بود و پسرها نمرۀ بالاتر از دختران داشتند و در بعد اقتصادی در هیچ حالتی تفاوت معنا دار نبود ولی در روابط بین فردی نمرۀ هویت سردرگم نمرۀ دخترها و در هویت زودهنگام نمرۀ پسرها بیشتر بود در حوزۀ مذهب ، حالت سردرگم در پسرها بیشتر بود و درحوزۀ ملیت در دو حالت کسب شده و زود هنگام نمرۀ دخترها بیشتر بود و نتایج با توجه به دیدگاه مارسیا و اریکسون بررسی شد.
تحقیق دیگری بررسی تأثیر انسجام و انعطاف پذیری خانواده بر شکل گیری هویت در نوجوانان بوسیله محمد رضا رزمی برای اخذ کارشناسی ارشد در رشته روانشناسی تربیتی از دانشگاه شیراز این تحقیق به هویت یابی فرایندی خودکار و غیر ارادی نبست بلکه تحت تأثیر عوامل بیرونی جو خانواده قرار دارد . پژوهش حاضر نیز با هدف تعیین تأثیر سطوح با لا و پایین انجام و انعطاف پذیری در خانواده بر شکل گیری هویت در ابعاد «تعهد»و «اکتشافت »و حیطه های«ایدئولژیک»و «بین فردی » . در ارتباط با شغلی ، مذهبی ، سیاسی ، ارزش یابی ، دوستی ، خانواده ، روابط دختر وپسر ، نقش های جنسی انجام شد.
نمونه ی مورد مطالعه ۵۵۱ نفر از دانش آموزان سال سوم دبیرستان شیراز و دانشجویان سال اول دانشگاه شیراز ۱۲۹ نفر دانشجو پسر و ۱۳۳ دانشجو دختر ۱۵۰ دانش آموز پسر و ۱۳۹ دانش آموز دختر بود . ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه های «انسجام خانواده » «انعطاف پذیری مثبت»و«فرایند هویت خود»(EIPQ) نتایج بدست آمده حکایت از آن داشتند که سطوح بالا و پائین انسجام خانواده ، تأثیر معنی داری بر نمرات بعُد «اکتشاف» افراد دارند.(F(44901) = ε۱۹، P=%2 و غیر ……..
و به طور کلی این پژوهش نشان می دهد که انسجام و انعطاف پذیری خانواده ،به گونه ای معنی دار ، شکل گیری هویت نوجوانان دختر و پسر را تحت تأثیر قرار می دهد .
تحقیق خانمها گودرزی^[۱۶۹] و نیک فرجام ( دانشجوی کارشناس ارشد ) دانشگاه فردوسی مشهد در رابطه با پایگاه هویت و ویژگی های شخصیتی در دانشجویان دانشکده علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد در این تحقیق به بررسی رابطه پایگاه هویت و ویژگیهای شخصیتی و تعیین اثر احتمالی ویژگیهای شخصیتی بر چگونگی شکل گیری هویت طرح ریزی و انجام شده است .
جامعه پژوهش دانشجویان علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد بودند به منظور بررسی فرضیه اصلی بر اساس فرمول مورگان برای جامعه ای به حجم ۱۲۰۰ نفر و با توجه به امکانات و یکسری محدودیتها ، آزمونها بر روی نمونه ای با حجم ۱۲۰ نفر اجرا شد پایگاه هویت به وسیله آزمون گسترش یافته عینی پایگاه هویت تجدید نظر دوم سنجیده شده و هر یک از آزمودنی ها در یکی از پایگاه های دستیابی تعلیق ممانعت و پراکندگی قرار گرفتند ویژگی های شخصیتی به وسیله آزمون شخصیتی ۱۶ عاملی کتل سنجیده و آزمودنی ها در هر یک از عوامل کتل از عوامل کتل در دو گروه بالا ( کسب نمرات ۱۰ ـ ۹ ـ ۸ ) و گروه پایین ( کسب نمرات ۳ ـ ۲ ـ ۱ ) قرار گرفتند نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که همبستگی معناداری بین برخی از ویژگی های شخصیتی و پایگاه های هویت وجود دارد و افراد گروه بالا و پایین عوامل شخصیتی کتل تفاوت معناداری در نمرات پایگاه های هویت نشان دادند در این تحقیق همچنین بین پایگاه های هویت و متغیرهای ترتیب تولد وضعیت تاهل و رشته تحصیلی معنادار به دست آمد .
مقاله ای در رابطه با مولفه های هویت ملی با رویکرد پژوهشی توسط سید رحیم ابوالحسنی در سال ۱۳۸۶انجام گرفته ولی در مورد هویت ملی از عوامل اصلی پایداری نظام های سیاسی و اجتماعی است لذا یکی از اهداف و حوزه های اصلی جامعه پذیری سیاسی در همه نظام های سیاسی را تقویت و باز تولید هویت ملی تشکیل می دهد اما این امر مستلزم شناخت و ارزیابی دقیق وضعیت هویت ملی در هر نظام اجتماعی است ولی برای این سنجش لازم است ابعاد عناصر و مولفه ها وشاخص های هویت ملی تعیین تا امکان اندازه گیری علمی به وجود آید .
هویت ملی ابعاد جامعه ای ، تاریخی ، جغرافیایی ، فرهنگی و سیاسی است که هر یک از ابعاد دارای مولفه ها و شاخص های خاصی می باشند .
مقاله ای در رابطه با نقش دانشگاه در حل بحرانهای فرهنگی و اجتماعی جامعه توسط سید مرتضی مردیها^[۱۷۰]پژوهش شد که ایشان به جایگاه آموزش و پرورش علمی دانشگاه و مسئولیتهایی که دانشگاه در رابطه با بحرانهای فرهنگی و اجتماعی که در دانشجویان به وجود می آید پرداخته است.
مردیها دانشگاه را به عنوان متصدی علم و فرهنگ تعریف کرد و بخشی از مسئولیت جامعه پذیری و فرهنگ مداری شهروندان را بر عهده ی آن گذاشته و انتظار می رود که در تصحیح انحرافات ایفای نقش کند . یا اینکه فرهنگ را به صورت مشخص و مستقیم در حوزه ی کارکرد دانشگاه بدانیم یا نه به این سوال بپردازیم که تا چه حد مجموعه یی به نام آموزش عالی می تواند بیرون از بحران های اجتماعی و فرهنگی برای آنها به تدوین راه حل بپردازد و اگر بنا به ماهیت و ضرورت چنین امکانی برای آن فراهم نیست تاثیر آن بر فرهنگ و اجتماع از طریق چه ساختاری صورت می گیرد .
اکبر راهنما ، صابر عبدالملکی درمورد نقش دانشگاه جنسیت ، هیجانات و شناخت در شکل گیری هویت جوانان درسال ۱۳۸۷درغالب مقاله پژوهشی انجام دادند، هدف مقاله به بررسی مبانی نظری هویت به منظور تعیین نقش دانشگاه ، جنسیت ، هیجانات و شناخت در شکل گیری هویت جوانان است لذا ابتدا به ارائه تعاریف و دیدگاه های مدنظر درباب هویت و تقسیم بندی های موجود در آنها پرداخته شد و طرح مفاهیمی از قبیل خود و دیگری خود و فرهنگ اقدام شده سپس با بررسی نظریات و مطالعات به تبیین نقش متغیرهای دانشگاه ، جنسیت ، هیجانات و شناخت در شکل گیری هویت پرداخته شده و در نهایت پیشنهاداتی نیز در این باب ارائه شده است .
در مورد هویت یابی عقیدتی و بین فردی دانش آموزان شاهد در مقاطع تحصیلی سوم دبیرستان و پیش دانشگاهی شاهرخ مکوند حسینی ، طیبه طبری برای اخذ کارشناسی ارشد، به این منظور تعداد ۲۰۵ = N نفر از نوجوانان دختر و پسر شاهد در مقاطع تحصیلی ذکر شده از نظر هویت یابی عقیدتی و بین فردی با بهره گرفتن از پرسشنامه ی هویت یابی آدافر بررسی و با همتایان عادی شان مقایسه شدند . نتایح حاکی از این است که نوجوانان شاهد بدون در نظر گرفتن مقطع تحصیلی شان هم از لحاظ عقیدتی و هم از لحاظ بین فردی در منزلت هویتی بحران زده به گونه ی معنادار تجمع بیشتری یافته اند در حالی که بررسی مقاطع تحصیلی به طور مجزا فراوانی یکسان نوجوانان شاهد پسر مقطع تحصیلی سوم دبیرستان را در منزلتهای چهار گانه منعکس ساخت . بررسی های دیگر نیز نشان داد که نوجوانان پسر و دختر شاهد در هر دو مقطع تحصیلی هیچ تفاوتی با همتایان عادی خود ندارند و همگی در مرحله سوم هویت یابی از درصد فراوانی بالاتری نسبت به منزلت های دیگر برخوردارند .
در رابطه با تاثیر رسانه بر شکل گیری هویت امیرفخرایی^[۱۷۱] در مقاله ای رابطه میان هویت و زبان رسانه ها در جریان جامعه پذیری افراد می پردازد و نقش رسانه ها را به عنوان یکی از عوامل جامعه پذیری در زمینه ی هویت بخشی به گروه های مختلف مخاطبان بیان می کند یکی از جلوه های زبان رسانه ها ، رسانه های دیداری و شنیداری است رسانه جهت واقع نمایی و ارتباط عمیق تر شخصیت هایش با مخاطبان زبانهای مختلف با آنها ارتباط برقرار می کند در این مقاله به نظریه های مختلف هویتی پرداخته و نقش رسانه را بر هویت افراد و گروه های مختلف اجتماعی و همچنین فضاهای گوناگون در محدوده ی فرهنگهای متفاوت و حفظ استقلال فرهنگی پرداخته شده .
رساله ی دکتری در رابطه با تعیین وضعیتهای هویتی و ارتباط آن با سبکهای هویتی و افسردگی در نوجوانان تهرانی انجام شد که ابتدا وضعیت هویت ایدئولوژیکی و بین فردی و همچنین سبک های هویتی نوجوانان پسر و دختر افسرده و غیر افسرده در وضعیتهای مختلف هویتی مقایسه گردید . این پژوهش پس رویدادی از نوع مقطعی توصیفی بوده که ابتدا ۴۶۷ نوجوان تهرانی ۲۳۵ دختر و ۲۳۲ پسر از چهار منطقه آموزش و پرورش تهران در مقاطع پیش دانشگاهی به طور خوشه ای انتخاب گردیده و یافته های این پژوهش نشان میدهد که نوجوانان تهرانی از لحاظ وضعیت هویت ایدئولوژیکی و بین فردی بیشتر در وضعیت هویت ایدئولوژیکی دختران و پسران تفاوت معنادار وجود داشت به طوری که دختران بیشتر در وضعیت مهلت خواه و پسران به طور مساوی در وضعیت هویت سردرگم و مهلت خواه قرار داشتند نتیجه این بررسی نشان داده نوجوانان تهرانی کمتردر وضعیت کسب شده بود و همچنین بین سبک ها و وضعیتهای هویتی ارتباط وجود دارد .
هنجارهای اجتماعی ، ارزشها ، عزت نفس و هویت :
به منظور برسی بی هویتی اجتماعی به عنوان عاملی برای گرایش به غرب ، اشراقی^[۱۷۲] ، ابوالفضل (۱۳۷۷ ) در رساله ی کارشناسی ارشد خود در دانشگاه تربیت مدرس به مقایسه ی نوجوانان متظاهر به الگوهای غربی و رپ و هوی متال و نوجوانان غیر متظاهر در میزان احساس بی هویت اجتماعی و هویت یابی در الگوهای غربی پرداخت . به این منظور یک نمونه ۱۹۲ نفری از نوجوانان دختر و پسر متظاهر و غیر متظاهر انتخاب گردیدند . این نمونه از سه منطقه ی شهر تهران ( بالا ، متوسط و پایین ) انتخاب گردیدند . نتایج موید این فرضیه بود که هر چه احساس هویت اجتماعی در افراد پایین تر باشد گرایش آنها به الگوهای غربی بیشتر است راه حل پیشنهادی توسط محقق ، ایجاد محقق ، ایجاد عوامل زمینه ساز احساس هویت اجتماعی و ایفای نقش آنها متناسب با الگوها و هنجارهای جامعه ی خودی است برای تجزیه و تحلیل این موضوع از ترکیب دید گاه های جامعه شناسی ، روان شناسی اجتماعی ، روان شناسی و نظریه های هویت اجتماعی استفاده شد از مباحث نظری این نتیجه ی کلی که حاصل شد که ضعف و ناکامی نظام اجتماعی ( نهاد خانواده ، مدرسه ، رسانه های گروهی ، دولت و . . . ) در احساس بی هویتی اجتماعی و در نتیجه گرایش ساختاری و کنشی به الگوی غرب موثر است .