۲-۲-۷-سایر منابع انعطاف­پذیری مالی

منابع کم اهمیت­تر که بندرت در پیشینه پژوهشات مالی مورد بحث قرار می‌گیرد سیاست و مبالغ سود تقسیمی است. همچنین تامین نقدینگی خارجی که در زمان سقوط و شکست بازارهای تامین مالی مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد نیز استراتژیک ‌می‌باشد(وانگ^[۲۱]،۲۰۰۶) پی بردند که انعطاف­پذیری مالی بالاتر برای شرکت­های که فرصت­های ترقی و پیشرفت بیشتری، اندازه کوچکتر و توزیع سود تقسیمی و نسبت سرمایه ­گذاری بیشتری دارند مطلوب ‌می‌باشد. در ضمن نتایج پژوهش آنان بر نقش سطوح پایین اهرم­ها در حفظ انعطاف­پذیری مالی می­ کند(احمدی،۱۳۸۵).

۲-۲-۷-۱-انواع تامین مالی

یکی از تصمیمات که مدیران واحد اقتصادی به منظور حداکثر ساختن ثروت سهام‌داران اتخاذ می­نمایند، تصمیمات مربوط به تامین مالی شرکت است. این نوع تصمیمات مربوط به ساختار سرمایه و همچنین تعیین و انتخاب بهترین شیوه تامین مالی و ترکیب آن ‌می‌باشد. در نتیجه یک مدیر مالی می ­تواند از طریق ایجاد تغییر در مواردی مانند سود هر سهم، خط مشی تقسیم سود، زمانبندی ریسک سودآوری و انتخاب شیوه تامین مالی بر ثروت سهام‌داران اثر بگذارد. منابع مالی هر واحد اقتصادی از منابع داخل و خارجی تشکیل شده است. منابع داخلی شامل جریانات نقدی حاصل از عملیات و وجوه حاصل از فروش دارایی­ ها و منابع خارجی شامل استقراض از بازارهای مالی و انتشار سهام ‌می‌باشد.

۲-۲-۷-۲-ظرفیت وام و انعطاف­پذیری مالی

شرکت­ها باید ظرفیت مناسبی از وام گیری را برای استفاده از منابع تامین مالی از طریق بدهی در شرایط مطلوب حفظ کند. به عنوان مثال شرکت طرحی را در بخش پژوهشات و توسعه به انجام رسانده و به توسعه آن امیدوار است و نمی­خواهد با انتشار سهام، سود خود و سهام‌داران فعلی را کاهش دهد و در نتیجه چنانچه هنوز ظرفیت وام گرفتن داشته باشد سریعا وام گرفته و محصول را تولید نموده و با افزایش قیمت سهام و سودآوری بالای محصول، وام خود را بازپرداخت می­ کند. اینکه شرکت سرمایه خود را از طریق بدهی یا انتشار سهام عادی به دست ‌می‌آورد به انعطاف­پذیری در تامین مالی بستگی دارد. مقصود از انعطاف­پذیری در تامین مالی این است که شرکت­ها تا حد معینی می ­تواند از طریق استقراض تامین مالی کنند، در غیر اینصورت بر اثر بالا رفتن نسبت بدهی، ریسک مالی شرکت به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت و شرکت دیگر قادر نخواهد بود در سال‌های بعد از طریق استقراض تامین مالی کند. ولی انتشار سهام عادی یا افزایش سرمایه از محل سود انباشته اساس و مبنایی می­ شود که شرکت می ­تواند در آینده به پشتوانه آن از طریق بدهی و استقراض از بانک­ها تامین مالی کند. شرکتی که بخواهد در امر تامین مالی انعطاف­پذیری را رعایت کند آن را در سیاست تقسیم سود می­ گنجاند و در اجرای این دستورالعمل فقط درصد نسبتا اندکی از سود شرکت را بین سهام‌داران تقسیم می­ کند(همان منبع).

علاوه بر آن پایین بودن نسبت بدهی و اهرم در ساختار سرمایه، سبب انعطاف­پذیری مالی می­ شود. بدین صورت که چنان که احتمال افزایش نرخ بهره در آینده نزدیک بالا باشد و افزایش چشمگیری بیابد ‌می‌توان با صدور اوراق قرضه، قرضه بلند مدت تا چند سال با بهره کم منابع مالی را تضمین نمود(پارسائیان،۱۳۸۲).انعطاف­پذیری مالی سبب خواهد شد که شرکت بتواند در شرایط خاص همچون تغییر سیاست‌های دولت، کسادی بازار و کاهش عرضه و تولید ناشی از کمبود سوخت و برق و گاز و ناآرامی نیروی کار، حساسیت رقابتی بالا، فوریت فرصت‌های سرمایه ­گذاری سودآور، وجوه مورد نیاز را از طریق بدهی تامین کند. اما این نباید سبب شود تا در شرایط مناسب، شرکت جهت انعطاف­پذیری مالی، سهام منتشر کند و سبب سقوط قیمت آن گردد(افشاری،۱۳۷۹).

معمولا در زمان تدوین سیاست تقسیم سود شرکت، میزان و درصد اجزاء تشکیل دهنده سرمایه شرکت تعیین می­ شود و در این رابطه به دو عامل باید توجه خاص شود:

• • انعطاف­پذیری در تامین مالی.

• سیاست تقسیم باقیمانده سود.

۲-۲-۸- مفاهیم نظری گزارشگری مالی و انعطاف پذیری مالی

در مفاهیم نظری استانداردهای حسابداری ایران در خصوص صورت‌های مالی و نیازهای استفاده­کنندگان در باره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انععطاف­پذیری مالی واحد تجاری نیز موارد زیر ذکر شده است:

• • بند ۱-۱ هدف صورت‌های مالی عبارت از ارائه اطلاعاتی تلخیص وطبقه بندی شده درباره وضعیت مالی،‌عملکرد مالی وانعطاف پذیری مالی واحدتجاری که برای طیفی گسترده از استفاده­کنندگان صورت‌های مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید واقع گردد.

• بند ۲-۱ صورت‌های مالی همچنین نتایج وظیفه مباشرت مدیریت یاحسابدهی آنهارادرقبال منابعی که دراختیارشان قرارگرفته است منعکس می­ کند. استفاده کنندگان صورت‌های مالی برای اتخاذ تصمیمات اقتصادی، غالبا خواهان ارزیابی وظیفه مباشرت یا حسابدهی مدیریت می­باشند. تصمیمات اقتصادی مذبور به عنوان نمونه شامل مواردی از قبیل فروش یا حفظ سرمایه ­گذاری در واحد تجاری و انتخاب مجدد یا جایگزین مدیران ‌می‌باشد.

بند ۵-۱ استفاده کنندگان صورت‌های مالی به اشخاصی اطلاق می­ شود که جهت رفع نیازهای اطلاعاتی متفاوت خود از صورت‌های مالی استفاده ‌می‌کنند. تامین نیازهای اطلاعاتی تمام استفاده کنندگان توسط صورت‌های مالی امکان­ پذیر نیست ولی نیازهایی وجود دارد که برای استفاده کنندگان مشترک است بالاخص همه استفاده­کنندگان به نوعی به وضعیت مالی، عملکرد مالی و انععطاف­پذیری مالی واحد تجاری علاقمند هستند.

• • بند ۶-۱ مدیریت واحد تجاری مسئول تهیه و ارائه صورت‌های مالی ‌می‌باشد. مدیریت به شکل و محتوای صورت‌های مالی علاقمند است زیرا این صورت‌های مالی ابزار اصلی انتقال اطلاعات مالی ‌در مورد واحد تجاری به اشخاص خارج از آن است. مدیریت از اطلاعات کافی در انجام وظایف برنامه­ ریزی، تصمیم ­گیری و کنترل کمک ‌می‌گیرد و قادر است شکل و محتوای چنین اطلاعات اضافی را در راستای رفع نیازهای خود تعیین کنند. گزارش چنین اطلاعاتی خارج از دامنه کاربرد این مجموعه است. معهذا اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی منتشره بایستی با اطلاعات مورد استفاده مدیریت جهت ارزیابی وضعیت مالی عملکرد مالی انعطاف پذیری مالی واحد تجاری در تضاد نباشد.

• • بند ۷-۱ اتخاذ تصمیمات اقتصادی توسط استفاده­کنندگان صورت‌های مالی مستلزم ارزیابی توان واحد تجاری جهت ایجاد وجه نقد و زمان و قطعیت ایجاد آن است. این توان در نهایت تعیین کننده ظرفیت واحد تجاری جهت انجام پرداختهایی از قبیل پرداخت حقوق و مزایا به کارکنان، پرداخت به تامین کنندگان کالا و خدمات، پرداخت مخارج مالی، انجام سرمایه ­گذاری بازپرداخت تسهیلات دریافتی و توزیع سود بین صاحبان سرمایه است. ارزیابی توان ایجاد وجه نقد از طریق تمرکز بر وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریان‌های نقدی واحد تجاری و استفاده از آن ها در پیش‌بینی جریان‌های نقدی مورد انتظار و سنجش انعطاف پذیری مالی، تسهیل می­گردد.