کیفیت زندگی کاری برنامه جامعی است که نیازهای گوناگون را مد نظر قرار می دهد و محدود به تغییر محتوای کار، یکنواخت کردن قوانین و استانداردهای کار، بهبود سازمانی و غنی سازی شغل نیست، بلکه ضمن توجه به کلیه عوامل مذکور به انسانی کردن کار و محیط کار به منظور ایجاد علاقه و انگیزه در کارکنان از طریق پاسخگویی به نیازهای آنان جلب مشارکت و همکاری و توجه به عوامل فیزیکی و روانی محیط کار نیز می پردازد. کیفیت زندگی کاری نوعی احساس مسئولیت اجتماعی در مدیران ایجاد می کند که ضمن توجه به منافع سازمان، منافع کارکنان را نیز تضمین می نماید. تأمین نیازهای مادی و معنوی کارکنان موجب ایجاد و تقویت روحیه تعلق،‌ همدلی،‌ ابداع و نوآوری خواهد گردید(شکری و همکاران،۳). عدم توجه به کیفیت زندگی کاری به طور غیر مستقیم از طریق ایجاد خستگی و نارضایتی در کار باعث کاهش روحیه کارکنان و افزایش غیبت از کار، ترک خدمت و تنیدگی روانی آنان می شود . از اینرو روحبخش کردن محیط کار از طریق کاربرد فنون کیفیت زندگی کاری خواهد توانست این نیاز اساسی را در کارکنان مرتفع سازد(مهداد و همکاران،۱۳۸۹، ۴۳)
نظریه کیفیت زندگی کاری برآیندی از اثرات تعاملی ابعاد روانی، اجتماعی، فرهنگی، ساختاری، مدیریتی و فیزیکی سازمان به شمار می آید و یک متغییر مؤثر بر عملکرد کارکنان می باشد. افزایش بازدهی و توانایی های فردی کارکنان و ایجاد شرایط مناسب کاری برای هر فرد از اهداف عمده مدیریت منابع انسانی است(کریمی و همکاران،۱۳۸۹،۳). شباهت هایی میان کیفیت زندگی کاری و عملکرد سازمانی وجود دارد، از آن جمله این که هر دو مبنایی سازمانی دارند. عملکرد، کارکردی است که هم فردی و هم سازمانی به شمار می رود .بنابراین، این دو مفهوم در بستر محیط کار، مبنای به هم پیوسته ای دارند. این بدان معناست که افراد و سازمان ها به هم وابسته اند. به همین صورت کیفیت زندگی کاری نیز می تواند به عنوان یک پیش بینی کننده محتمل عملکرد سازمانی شناخته شود(Che Rose et,2006) .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱ بخش اول: کیفیت زندگی کاری^[۱]
۲-۱-۱ تاریخچه کیفیت زندگی کاری:
کیفیت زندگی کاری ابتدا در اروپا و طی دهه پنجاه مطرح شد. اریک تریست و همکارانش در دانشکده تاویستاک در لندن، تحقیقاتی را در زمینه بعد فنی و بعد انسانی سازمانها انجام دادند و در این تحقیقات ارتباط بین این دو بعد مورد ارزیابی قرار گرفت. این مطالعات منجر به بوجود آمدن سیستمهای فنی-اجتماعی گردید که امروزه در ایالات متحده آمریکا، بیشترین اقدامات مربوط به کیفیت زندگی کاری را تحت پوشش خود قرار می دهد. متخصصان پیشگام کیفیت زندگی کاری در بریتانیا، ایرلند، نروژ و سوئد طراحی های شغل را برای هماهنگی هر چه بهتر کارکنان و تکنولوژی ایجاد کردند. فعالیت کیفیت زندگی کاری آنها عمدتاً با همکاری مشترک اتحادیه ها و مدیریت در طراحی کار تدوین شده و باعث بوجود آمدن طراحی هایی از مشاغل گردید که برای کارکنان سطوح بالاتر از منزلت (اعتبار شغلی)، تنوع شغلی و بازخور اطلاعاتی مربوط به نتایج را به ارمغان می آورد.
کیفیت زندگی کاری طی دهه شصت به ایالات متحده آمریکا رسید و بر عکس اروپا، نوع کیفیت زندگی کاری پیچیده تر و مرکب تر بوده است و به جای روش واحد از شیوه ها و نگرشهای متنوعی استفاده شده است. در این زمینه اقدامات پیشگامانه رابرت فورد درباره مشاغل غنی سازی شده منجر به ایجاد و بکارگیری فعالیتهای غنی سازی شغلی در بخش خصوصی و دولتی گردید (معدنی پور،۱۳۸۱، ۷).
توجهی که امروزه به کیفیت زندگی کاری می شود، بازتابی از تکامل اجتماعی و کاری در سازمان و جامعه می باشد. هرتزبرگ^[۲](۱۹۵۹) مطرح می کند که، تعدادی از تحقیقات انجام شده در آمریکا و بریتانیا نشان می دهد که توسعه مدل طراحی مجدد شغل که هدف آن بهبود بهره وری کارکنان و کاهش نارضایتی شغلی است، یک راه برای مقابله با عدم انعطاف تیلوریسم^[۳] می باشد. همچنین کیفیت زندگی کاری با تغییر سازمانی به معنی افزایش انعطاف در سطح افقی (توسعه شغلی) و در سطح عمومی (غنی سازی شغلی)، مرتبط است که شامل سطوح بالایی از مشارکت و انگیزش برای بهبود و جذاب کردن خود کار به جای شرایط کاری است. ریان^[۴](۱۹۹۵)، هم مطرح کرده است بیشتر تحقیقات انجام شده در مورد کیفیت زندگی کاری در دهه ۶۰ برروانشناسی فرد و ادراک آن از محیط صنعتی مبتنی بود. وی اشاره می کند اصطلاح کیفیت زندگی کاری برای اولین بار در کنفرانس بین المللی در نیویورک در سال ۱۹۷۲ مطرح شد که بر سهم دانش و شروع یک تئوری منسجم در چگونگی ایجاد شرایط بهتر برای زندگی کاری تأکید داشت.
در دهه ۷۰ بیشتر سازمانهایی که از طریق تیلوریسم سنتی طراحی شغل کرده بودند، برای آن که در مقابل سازمان های ژاپنی رقابت کنند، به دنبال بهبود شرایط محیط کاری شدند. بنابراین مفهوم کیفیت زندگی کاری عمدتاً متاثر از مدیریت منابع انسانی در کشور ژاپن می باشد، که تأکید آن بر جنبه های روانی دو پدیده، مشارکت کارکنان در تصمیم گیری های سازمان و مجهز کردن کارکنان به توانایی های علمی، اخلاقی و مشارکتی می باشد. (میرسپاسی،۱۳۸۲،۶۴)
اخیراً شیوه های بهره وری و کیفیت زندگی کاری به قدری اهمیت و محبوبیت یافته اند که آن را می توان جنبش فکری نامید. همچنین نگرش های کیفیت زندگی کاری امکانات بیشتری را برای توسعه که از طریق پیوستن نیروهایی که از نهضت کنترل کیفیت جامع به دست آورده است، ایجاد می کند. کنترل کیفیت جامع سازمان به عنوان مجموعه ای از فرایند هایی تلقی می شود که می توان آنها را با کیفیت محصولات و خدمات مرتبط ساخت و به وسیله تکنیک های آماری و بهبود مستمر مدل بندی کرد. (معدنی پور، ۱۳۸۱، ۸)
۲-۱-۲ مفهوم و تعاریف کیفیت زندگی کاری
از ابتدای نهضت کیفیت زندگی کاری در دهه ۱۹۷۰ میلادی تا کنون تعاریف متعدد و متنوعی از آن ارائه شده است. گرچه به اعتقاد دولان و شولر، کیفیت زندگی کاری به سختی تعریف و سنجیده می شود ولی با این وجود تعاریف متعدد وجود دارد. تعدادی از پژوهشگران و نظریه پردازان به توصیف مفهوم کیفیت زندگی کاری پرداخته اند و کوشیده اند عوامل و مولفه های کیفیت زندگی کاری را تعیین کنند.
توجه روز افزون به عناصر کیفیت زندگی کاری در جوامع صنعتی، ابعاد وسیع آن را بیش از پیش آشکار می سازد. کیفیت زندگی کاری را از دو منظر می توان مورد بررسی قرار داد، از یک منظر، کیفیت زندگی کاری به مجموعه شرایط عینی و واقعی در سازمان نظیر خط مشی های ارتقا از درون، رهبری آزاد منش، مشارکت کارکنان و اقدامات و شرایط کاری امن و مطلوب و یکسان تلقی می شود و از منظر دیگر کیفیت زندگی کاری با نگرش کارکنان و طرز تلقی آن ها در مورد احساس امنیت، رضایت و توان رشد و توسعه به عنوان یک انسان، فرض شده است. این دیدگاه، کیفیت زندگی کاری را به حد و میزانی که تمامی نیازهای انسان را تأمین می نماید،‌ مرتبط می داند. از این رو کیفیت زندگی کاری را می توان از لحاظ عینی (سخت افزاری) و ذهنی (نرم افزاری) مورد توجه قرار داد. از سوی دیگر کیفیت زندگی کاری مفهوم یا سازه ای چند بعدی است و تعریف واحد، مورد اتفاق نظر و جهان شمولی از آن نمی توان ارائه نمود (پرداختچی،۱۳۸۴،۲۴).
در تعریف دیگر کیفیت زندگی کاری به مفهوم داشتن نظارتی صحیح، شرایط کاری خوب، پرداخت و مزایای مطلوب و مهم تر از همه ایجاد فضای کار چالش گرانه، مشارکتی، و اقناع کننده است. زندگی کاری با کیفیت عالی از طریق توجه به فلسفه روابط کارکنان به دست می آید و عبارتست از به کارگیری کوشش هایی در استفاده از زندگی کاری با کیفیت، که خود کوشش های منظم از سوی سازمانی است که به کارکنان فرصت های بزرگ تری برای اثرگذاری بر کارشان و تشریک مساعی در اثربخشی کلی سازمان می دهد (جزنی،۱۳۷۵، ۲۸۵)
آرمسترانگ^[۵] رضایت یک کارمند از برآورده شدن نیازهایش از طریق منابع، فعالیت ها و نتایجی که از درگیری و مشارکت در محیط کار بدست می آید را به عنوان کیفیت زندگی کاری تعریف نموده است.
وینتر و همکارانش^[۶] کیفیت زندگی کاری را عاملی می دانند که از طریق آن سهام داران و مدیریت سازمان، اتحادیه ها و کارکنان می آموزند که چگونه با یکدیگر بهتر کار کرده، عملیات را برای خود تشریح کنند و بهبودهای لازم را اعمال کنند تا اهداف کیفیت زندگی و کار همزمان تحقق یابند. کیفیت زندگی کاری به عنوان ادراک کارکنان از بهداشت فیزیکی و روانی خود در کار مطرح می شود.
ستاد مرکزی آمریکایی (۱۹۷۷) بهبود کیفیت زندگی کاری را عاملی تعریف کرده است که در هر سطحی از سازمان رخ می دهد و هدف آن افزایش اثربخشی سازمانی از طریق بالابردن مقام و منزلت افراد و فراهم نمودن امکان ترقی آنان است(سبک رو و همکاران،۱۳۸۹، ۱۸۸)
داچ و شرمن^[۷] کیفیت زندگی کاری را مجموعه ای از روش ها و اقداماتی میداند که به افزایش و حفظ رضایت کارمندان کمک می کند و هدف آن بهبود شرایط کاری آنها و افزایش کارایی سازمان است. کاسیو^[۸] کیفیت زندگی کاری را در ادراک کارکنان از بهداشت فیزیکی(جسمی) و روانی (ذهنی) خود در محیط کار تعریف کرده و عوامل آنرا بدین شرح برشمرده است: مشارکت کارکنان، توسعه شغلی، حل تعارض، ارتباط، سلامت، امنیت شغلی، جبران برابر و محیط امن و افتخارآمیز(شهبازی و همکاران،۱۳۸۸، ۷۳)
ورتر و دیویس کیفیت زندگی کاری مناسب را برخورداری از حقوق و مزایای مکفی و سرپرستی خوب، شرایط کاری خوب، شغل چالش انگیز، جالب و سودمند تعریف کرده اند. و یا سیشور^[۹] بیان کرده است که رویکرد کیفیت زندگی کاری به جنبه هایی از شغل و محیط کاری که تاثیر خیلی زیادی روی رضایت، عملکرد شغلی و عمر کاری کارکنان دارد اشاره دارد. وی مهمترین محصول رویکرد کیفیت زندگی کاری را هویت بخشیدن به جنبه های شغلی و محیط کاری می داند.
۲۰۰۱, p.4)، (Wyatt & Wceh دوبرین، ایرلند ویلیامز کیفیت زندگی کاری را فرایندی می دانند که بوسیله آن تمامی کارکنان سازمان از طریق کانالهای ارتباطی که بدین منظور تعبیه شده است، در طراحی شغل خود و محیط کار خود دروندادی خواهند داشت. کیفیت زندگی کاری فرصت هایی را برای کارکنان فراهم می کند که طی آن طیف وسیعی از نیازهای آن در شغل و محیط کارشان ارضا شود. به نظر آنها کیفیت زندگی کاری شکل های گوناگونی دارد و فصل مشترک همه آنها این است که اختیار کار و محیط کار به کارکنان واگذار شود و از آن طریق تعهد، رضایت و بهره وری آنها افزایش یابد. بر اساس تعریف ارائه شده در فرهنگ جامع مدیریت، کیفیت زندگی کاری یا کیفیت شغلی شرایطی است که در آن یک کارمند از مزایایی چون سرپرستی خوب، محیط کار مطلوب، حقوق و مزایای مکفی و عادلانه، شغلی چالش انگیز و رضایت بخش بهره مند باشند. مورهد و گریفن کیفیت زندگی کاری را چنین تعریف می کند: میزانی که کارکنان می توانند مهمترین نیازهای خود را از طریق تجربیاتشان در سازمان و محیط کارشان ارضا کنند. (پرداختچی،۱۳۸۴، ۲۶)
دانا و گریفین (۱۹۹۹) کیفیت زندگی کاری را سلسله مراتبی از مفاهیمی می دانند که رضایت از زندگی (رأس سلسله مراتب)، رضایت شغلی (سلسله مراتب میانی) و رضایت از ابعاد خاصی از کار (مانند رضایت از پرداخت، رضایت از همکاران)، سرپرست و همکاران را در بر می گیرد
(sirgy et al,2001). میر کمالی زندگی کاری را به معنای دادن فرصت به کارکنان برای تصمیم گیری درباره محصولات یا خدمات در شغل و یا مکان شغلشان که می خواهند با اثربخش ترین وضعیت ارائه دهند تعریف می کند. (میر کمالی،۱۳۸۷، ۴۶) وی همچنین اشاره می کند که چنانچه کار در شرایط روانشناختی سالم و کشش ها و همکاری های متعادل انجام گیرد منجر به بالا رفتن کیفیت زندگی و رشد نوع احساس مثبت نسبت به کار و محیط آن به نام رضایت شغلی می گردد این احساس علاوه بر تأیید تأمین نیازها و تحقق اهداف فردی و سازمانی سبب سلامتی جسمی و روانی، وفاداری و بالاخره بالارفتن اثر بخشی و کارایی سازمانی می شود.
گرینبرگ و بارون (۱۹۹۷) کیفیت زندگی کاری را یکی از فنون بالندگی سازمان^[۱۰] می دانند که سعی دارد عوامل سه گانه انگیزش و رضایت، پذیرش مسئولیت و احساس تعهد نسبت به کار را توامان تامین کند. لذا در تعریف کیفیت زندگی کاری میگویند:"کیفیت زندگی کاری یکی از فنون بالندگی سازمانی است که به منظور بهبود کارکرد سازمان، از طریق انسانی تر و مردمسالارانه تر کردن محل کار و دخالت دادن کارکنان در تصمیم گیری، طراحی شده است". گرچه رز^[۱۱] و همکارانش (۲۰۰۶) کیفیت زندگی کاری را وسیعتر و متفاوت تر از توسعه سازمانی می دانند.
نیواسترام و دیویس (۲۰۰۲) معتقدند که کیفیت زندگی کاری از دیدگاه و منظر کارکنان یعنی مطلوبیت یا عدم مطلوبیت محیط شغلی. برنامه های کیفیت زندگی کاری توجه ویژه ای به گروه کاری و غنی سازی شغل دارد. (لوتانز،۲۰۰۲،۵۰۵) اشاره می کند که در ابتدا رشته رفتار سازمانی فقط به رویکرد های غنی سازی برای طراحی شغل توجه داشت اما حالا از رویکرد کیفیت زندگی کاری به عنوان یک موضوع اجتماعی مهم در سراسر جهان برای طراحی شغل استفاده می شود وی می نویسد که تاکنون بحث طراحی شغل عمدتا حول محور غنی سازی، ویژگیهای شغلی، پردازش اطلاعات چرخیده است، اما امروزه توجه به کیفیت زندگی کاری و رویکرد اجتماعی – فنی در طراحی شغل و انجام کار با عملکرد بالاتر یک دیدگاه وسیعتری را بوجود آورده است. (استون،۱۹۹۸،۱۵۳) نیز اصول غنی سازی و غنی سازی فنی اجتماعی را برای بهبود کیفیت زندگی کاری مهم می داند. به اعتقاد وی برنامه های کیفیت زندگی کاری به طور ویژه ای انسجام و یکپارچگی نیازهای کارکنان و متناسب بودن آنها با خواسته های سازمان برای بهره وری بالاتر را دنبال می کند.
به و چروز) ۲۰۰۷) معتقدند که بهبود کیفیت زندگی کاری می تواند بر بهره وری، جریان کار و سبک های مدیریت تأثیر بسزایی داشته باشد، در نتیجه کیفیت زندگی کاری می تواند به عنوان پیش بینی کننده عملکرد شغلی به شمارآید.
وزارت کار ایالات متحده آمریکا کیفیت زندگی کاری را عبارت از حفظ بهداشت حرفه ای، زمان کاری مناسب، پرداخت کافی تعریف می کند. همچنین بر محیط کار ایمن تأکید دارد و بیان می دارد که ایمنی محیط کار، پایه و اساس را برای کار لذت بخش فراهم می سازد. کار نباید ایمنی شخصی (فرد) را به خطر بیندازد(عباسی،۱۳۹۰، ۲۱)
به طور خلاصه اجزای کیفیت زندگی کاری را می توان در نمودار زیر ملاحظه نمود.
شخص :
طراحی شغل، بهبود
مسیر ترقی آموزش
کیفیت زندگی کاری
کارکنان:
رضایت شغلی، ارتقاء و
کاهش تنیدگی
کارفرمایان:
بهره وری، وفاداری،
تطابق و کاهش انتقال
جامعه:
بالا رفتن ارزش نیروی
انسانی و تولید ناخالص
ملی و رضایت از زندگی
فرایند:
تقسیم سود
برنامه ارتقاء
ساختار:
ساختارهای منعطف،
کاهش دیوانساری، اهداف گسترده
گروه:

۱۱

دروازه دولت

۱و۳

۴۳

۹۰

۱۲۰

۶۰-۱۸

۱۲

چهار سوق

۱

۳۴

۵۰

۳۰

۶۰-۳۰

۱۳

میدان امام

۳

۵۰

۸۰

۱۵۰

۳۵-۱۸

۱۴

خیابان فیض

۶

۳۳

۴۰

۷۰

۶۰-۲۰

البته می توان دوچرخه را به عنوان مد جایگزین و یا مد مکمل سایر مدهای حمل و نقل در محدوده سقف ۰ تا ۵ کیلومتر به حساب آورد. حال با یک حساب سر انگشتی ساده و با فرض این که ۶۰% افرادی که از دوچرخه استفاده می کنند، تصمیم بگیرند که از وسیله نقلیه شخصی برای سفرهای ۰ تا ۵ کیلومتری خود استفاده کنند و با فرض ضریب سرنشین ۵/۱ برای اصفهان، متوجه می شویم که روزانه حدود ۶۸۵۰ وسیله نقلیه شخصی به کل وسایل نقلیه اصفهان اضافه می گردد. در این میان از کل سفرهای انجام شده با دوچرخه حدود ۵/۱۷ درصد با هدف کار انجام می گردند و این تعداد سفر که بیشترین سهم از کل سفرهای انجام شده توسط دوچرخه را دارا می باشد سفرهای ثابت و مستمر هستند. این گونه سفرها به علاوه سفرهای تحصیلی زمینه مساعدی را برای استقبال عموم مردم اصفهان از طرح مسیرهای دوچرخه سواری شهری را فراهم آورده است .در جدول زیر مشکلات ایستگاه های دوچرخه از دیدگاه متصدیان و شهروندان استفاده کننده از دوچرخه آورده شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱۱-۱-علل گرایش مردم اصفهان به دوچرخه
بدون شک عوامل زیادی درگرایش مردم این شهر به دوچرخه موثر هستند. موقعیت خاص جغرافیایی این شهر، عوامل اجتماعی- فرهنگی و عوامل اقتصادی در این گرایش نقش بسزایی دارند. مهم ترین علل گرایش مردم شهر به دوچرخه هستند که در ادامه بررسی شده اند.
الف- عوامل فرهنگی و تاریخی:
از حدود ۹۰ سال پیش، دوچرخه در این شهر وجود داشته است و از آن موقع تا حالا فراگیرترین وسیله حمل و نقل درون شهری محسوب می شود. کمتر خانواری در این شهر می توان یافت که دوچرخه نداشته باشد. در واقع داشتن دوچرخه برای خانواده ها به سنت بدل شده است، به طوری که حتی خانواده هایی که از آن استفاده نمی کنند نیز اغلب دوچرخه دارند. وجود دوچرخه و ساخته شدن مسیرهای سبز راه برای دوچرخه سواران که کماکان ۶ کیلومتر از آن وجود دارد به طور نسبی فرهنگ استفاده از دوچرخه را در شهر اصفهان به نسبت دیگر کلان شهرهای ایران تقویت کرده ولی به سطح استاندارد نرسانیده است (همان, ۱۴).
ب- عوامل طبیعی:
از بین عوامل مختلف طبیعی، وضعیت توپوگرافی (شیب)، بارش و دما برای دوچرخه سوار اهمیت زیادی دارد و نامناسب بودن آن، دوچرخه سواری را بامشکلات مواجه خواهد ساخت. با توجه به اینکه دوچرخه وسیله ای است که با نیروی مستقیم دوچرخه سوار حرکت می کند، بنابراین در برابر شیبهای بالا بسیار حساس است. حداکثر شیبی که دوچرخه سوار می تواند تعادل را در آن حفظ کند، شیب ۱۵ درصدی است. شرایط جلگه ای شهر اصفهان این مکان را برای دوچرخه سواران فراهم آورده است، و اختلاف شیب در آن به ۵ درصد می رسد (مختاری ملک آبادی،۱۳۸۷،۱۰).
به علت معتدل بودن شهر اصفهان امکان استفاده از دوچرخه در این شهر حداقل برای ۱۰ ماه از سال وجود دارد. عامل دیگر آب و هوایی که می تواند بر دوچرخه سواری تأثیر داشته باشد، دماست (همان،۱۱).

بنابراین برای این مدل، می تواند مقادیر مثبت یا منفی به دست آید.این شاخص همچنین به معیار نسبت ارزیابی نیز مشهور است. شاخص نسبت اطلاعاتی، میزان بازده یک پرتفوی فعال، که به نسبت ریسک پذیرفته شده، یک صندوق سرمایه گذاری ایجاد میکند، را نشان میدهد. به عبارت دیگر، این معیار، بازده غیر معمول هر واحد ریسک غیر سیستماتیک را که قاعدتاً میتواند با نگهداری یک پرتفوی از شاخص بازار متنوع گردد، اندازه گیری می نماید.(بودی و کان و مارکوس^[۱۵۰]، ۱۹۹۶).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

به عبارت دیگر، این معیار می تواند به مثابه نسبت هزینه- فایده ای^[۱۵۱] تلقی شود، که کیفیت اطلاعات سرمایه گذار را که توسط ریسک غیر سیستماتیک پایین آمده، ارزیابی می کند.
۲- ۱۴ مقایسۀ معیارهای ارزیابی عملکرد تعدیل شده بر حسب ریسک
معیارهای عملکردی که بر مبنای SML تاریخی( مانند آلفای جنسن، ترینر، نسبت اطلاعاتی) می باشند، می توانند با معیارهای عملکردی که بر اساس CML تاریخی(مانند مودیلیانی و شارپ) حاصل میشوند، مقایسه شوند. از نظر تئوری، برای مثال معیار مودیلیانی که بر مبنای CML میباشد، پرتفوی ها را دقیقاً مشابه مدل شارپ ارزیابی می نماید. ولی بر همین اساس، مدل شارپ و مدل ترینر، ارزیابی های متفاوتی از عملکرد پرتفوی نسبت به بازار ارائه میدهند. به ویژه هنگامی که معیار ترینر نشان دهد که پرتفوی، بالاتر از بازار عمل کرده است.
حال سوال این است که کدام معیار برای سنجش عملکرد بهتر میباشد.پاسخ این سوال، به موارد متعددی وابسته است. اگر سرمایه گذار تنها یک پرتفوی داشته باشد، بهترین معیار برای ارزیابی عملکرد آن، مدل شارپ و مدل مودیلیانی می باشد. دلیل آن، این است که سرمایه گذار تنها در صورتی منتفع خواهد شد، که صندوق، بازده مورد انتظار به ازای هر واحد ریسک سرمایه گذار، را حداکثر سازد. اگر سرمایه گذار چندین پرتفوی را در اختیار داشته باشد و راغب باشد که صندوق سرمایه گذاری دیگری را نیز به آنها اضافه کند، بهترین روش ارزیابی برای انتخاب چنین صندوقی، معیار ترینر است. دلیل آن، این است که سرمایه گذار در این صورت زمانی منتفع خواهد شد که بازده مورد انتظارش به ازای هر واحد ریسک سیستماتیک، حداکثر شود. این معیار همچنین میتواند برای مقایسه عملکرد مدیران سرمایه گذاری نیز استفاده شود.
اما اگر سرمایه گذار، چندین پرتفوی در اختیار دارد و میخواهد عملکرد آنها را ارزیابی نماید که آیا عملکرد بهینه ای دارند یا خیر، بهترین معیار، آلفای جنسن می باشد. زیرا از این معیار میتوان تنها جهت ارزیابی عملکرد مدیران پرتفوی، استفاده کرد.
۲- ۱۵ پیشینه تحقیق
در مورد عملکرد صندوق های سرمایه گذاری در جهان، تحقیقات بسیار گسترده ای صورت گرفته است. برخی از این تحقیقات، پژوهش های پایه ای است. این پژوهش ها که عمدتآ توسط سه محقق بنام های شارپ، ترینر و جنسن انجام شد، به معرفی مدل هایی که به نام خود آنها معروف است و در مطالب فوق به آن ها اشاره شد، منجر گردید. این محققان معیارهایی که به معیارهای تعدیل شده از بابت ریسک، مشهور هستند را ابداع نمودند. بنابراین پس از آنها، محققان با بهره گرفتن از این شاخص ها عملکرد صندوق های سرمایه گذاری را بررسی نمودند که در این بین، به نتایج متفاوت و گاهاً متناقضی نیز دست یافتند که در ذیل برخی از آنها آورده خواهد شد.
به طور کلی تحقیقاتی که در زمینه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری صورت گرفته است را می توان در شش دسته طبقه بندی نمود:

1. 1. تحقیقات پایه ای که توسط سه محقق به نام های شارپ، ترینر و جنسن صورت گرفت و منجر به ابداع معیارهای ارزیابی عملکرد تعدیل شده از بابت ریسک شد.

1. 1. تحقیقاتی که سایرین به تبعیت از سه محقق فوق، جهت ارزیابی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، از معیارهای تعدیل شده از بابت ریسک، استفاده نمودند.

1. 1. تحقیقاتی که پژوهشگران در بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، تمرکز خود را بر سنجش توانایی های مدیران به ویژه مهارتهای زمان سنجی بازار توسط مدیران این صندوقها، معطوف نمودند

1. 1. تحقیقاتی که پژوشگران عملکرد صندوق های سرمایه گذاری را از حیث تداوم عملکرد و ثبات آن، و هم چنین مقایسه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری با عملکرد بازار سرمایه، مورد بررسی قرار دادند

1. 1. تحقیقاتی که پژوهشگران به دنبال یافتن ارتباط بین عملکرد گذشته صندوقهای سرمایه گذاری با عملکرد آتی آنها بودند.

1. 1. تحقیقاتی که پژوهشگران درصدد بررسی عوامل موثر بر عملکرد صندوق های سرمایه گذاری بودند.

ویلیام شارپ در سال ۱۹۶۶ عملکرد ۳۴ صندوق سرمایه گذاری را در سالهای ۱۹۶۳- ۱۹۵۶ مورد بررسی قرار داد. نتیجه این تحقیق، نشان داد که بازار سرمایه به شدت کارآ است و مدیران به جای تمرکز بر صحت قیمت گذاری اوراق بهادار، بر ارزیابی ریسک و تنوع بخشی تمرکز دارند. وی در این تحقیق از شاخص خود، یعنی شاخص شارپ جهت رتبه بندی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری استفاده نمود.نتایج این تحقیق همچنین نشان داد که ثبات زیادی در عملکرد صندوق های سرمایه گذاری وجود ندارد و عملکرد گذشته را نمی توان بهترین برآورد کننده برای عملکرد آتی دانست.
جک ترینر در سال ۱۹۶۵ مدل خود را با عنوان پاداش به تغییر پذیری بازده، معرفی نمود. مدل وی شباهت زیادی به مدل شارپ داشت با این تفاوت که معیار ریسک در مدل ترینر، ضریب بتا یا شاخص ریسک سیستماتیک بود. وی با بهره گرفتن از این مدل، همان ۳۴ صندوق سرمایه گذاری که در پژوهش شارپ مورد بررسی قرار گرفته بودند را در همان دورۀ ۱۹۶۳- ۱۹۵۶ مورد بررسی قرار داد. وی دوره مورد بررسی را به دو دوره مساوی تقسیم نمود. نتایج این تحقیق نشان داد که با به کارگیری مدل ترینر، ثبات بیشتری در عملکرد صندوق ها، در دوره مورد بررسی به چشم می خورد. از ۱۷ شرکت برتر در دوره اول، ۱۵ شرکت در دوره دوم نیز جز بهترین ها بودند. همچنین پژوهش وی نشان داد که بین نسبت پایین هزینه ها و عملکرد صندوق، رابطه مثبتی وجود دارد.
میشل جنسن در سال ۱۹۶۸ پژوهشی را بر روی ۱۱۵ صندوق سرمایه گذاری در سال های ۱۹۶۴- ۱۹۵۵ انجام داد. تحقیق وی نشان داد که به طور متوسط صندوق های سرمایه گذاری قادر به پیشبینی قیمت ها برای دستیابی به بازده های فراتر از بازارهای منفعل (بازار بورس)، نیستند. به عبارت دیگر وی بیان کرد که صندوق های سرمایه گذاری مورد بررسی قادر نبودند تا ادعای خود مبنی بر خرید سهام زیر قیمت و منتفع شدن از مهارت و تجربه خود در انتخاب چنین اوراقی، را ثابت نمایند.
شاوکلا و تریزینکا^[۱۵۲] با بهره گرفتن از مدل جنسن، عملکرد ۲۵۷ صندوق سرمایه گذاری را از سال ۱۹۸۹- ۱۹۷۹ بررسی کردند. نتایج این تحقیق نشان داد که صندوق های سرمایه گذاری نتوانسته اند بازده اضافی مناسبی برای سرمایه گذاران خود کسب نمایند.
پژوهش دیگری در سال ۱۹۹۵ توسط پژوهشگری به نام مالیکل^[۱۵۳] انجام شد. تحقیق وی فقط بر صندوقهای سرمایه گذاری که پرتفوی آنها از سهام تشکیل شده بود، تمرکز داشت. دوره بررسی این تحقیق از سال ۱۹۹۱- ۱۹۷۱ بود. وی از مدل جنسن برای بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری استفاده نمود. نتایج این تحقیق مبیّن آن بود که این صندوق ها نتوانسته اند بازده اضافی بعد از کسر هزینه های مدیریتی و عملیاتی، برای سرمایه گذاران خود فراهم نمایند. بعلاوه این تحقیق نشان داد که برای دهه ۷۰ ممکن بود بازده اضافی مثبتی به دست آید اما در دهه ۸۰ شواهدی دال بر این موضوع، مشاهده نشد.
پژوهشگر دیگری به نام شاوکی^[۱۵۴] که در پژوهش خود عملکرد صندوق های سرمایه گذاری را مورد بررسی قرار داد، از مدل جنسن در تحقیق خود استفاده نمود. وی ۷۰ صندوق سرمایه گذاری را در دوره ۱۹۶۴- ۱۹۵۵ مورد بررسی قرار داد. نتایج تحقیق وی نشان داد که پارامتر آلفای ۷۰ شرکت فوق، بر اساس بازده ماهیانه، به طور متوسط ۰۹/۰% در سال بوده است.که این مقدار تقریباً با بازار برابر بوده است. از این ۷۰ شرکت، آلفای۴۰ شرکت مثبت و ۳۰ شرکت منفی بود. وی دریافت که عامل زمان، نتایج را تغییر میدهد. وی بازده ماهیانه ۱۲۵ صندوق سرمایه گذاری را برای دوره ۱۹۶۹- ۱۹۶۰ بررسی قرار داد و دریافت که متوسط آلفا در سال ۶/.% شد.
برخی از پژوشگران در بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، تمرکز خود را بر سنجش مهارت زمان سنجی توسط مدیران این صندوق ها، معطوف نمودند.
ترینر و مازوی^[۱۵۵] در سال ۱۹۶۶ تحقیقی را بر روی ۵۷ صندوق سرمایه گذاری که دارای مدیریت فعال( حرفه ای) بودند، در دوره های بین ۱۹۶۲- ۱۹۵۳ انجام دادند.این محققان به دنبال یافتن بازده اضافی برای صندوق های سرمایه گذاری از طریق عامل زمان سنجی بازار که خود مبیّن مهارت و تخصص مدیریت در شناسایی بازار و اوضاع و احوال اقتصاد است، بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که یک سرمایه گذار در یک صندوق سرمایه گذاری، کاملاً به نوسانات عمومی بازار وابسته است. آنها عنوان کردند که افزایش نرخ بازده یک صندوق سرمایه گذاری بیشتر به دلیل توانایی های مدیران در شناسایی اوراق بهاداری است که کمتر از قیمت واقعی خود ارزش گذاری شده اند و به حدس و گمان در خصوص روند بازار بستگی ندارد.نتایج این تحقیق همچنین نشان داد که از بین ۵۷ صندوق مورد بررسی، فقط یک صندوق توانایی زمان سنجی بازار را داشته است.
هنریکسن و مرتون^[۱۵۶] در سال ۱۹۸۱ از یک آزمون زمان سنجی بازار که مبتنی بر مفهوم CAPM بود، جهت ارزیابی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری استفاده کردند. این آزمون یک تفاوت اصلی با مدل جنسن داشت. آزمون پارامتریک هنریکسن و مرتون نه تنها قادر به شناسایی قابلیت‌های پیشبینی برای بازده پرتفوی بود، بلکه قادر بود اطلاعاتی در خصوص بازده اضافی پرتفوی نسبت به بازار را نیز ارائه دهد. هنریکسن و مرتون در سال ۱۹۸۴ عملکرد ۱۱۶ صندوق سرمایه گذاری را از حیث مهارت زمان سنجی بازار از سال ۱۹۸۰- ۱۹۶۸ مورد بررسی قرار دادند.آنها این تحقیق را بر روی صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه متغیر انجام دادند و نشان دادند که هیچ مدرکی دال بر این فرضیه که مدیران صندوق های سرمایه گذاری از یک استراتژی خاص استفاده می کنند که آنها را قادر به زمان سنجی بازار میکند، وجود ندارد.
التون و گروبر و بلیک^[۱۵۷] در سال ۱۹۹۶ تحقیقی را در خصوص بررسی توانایی های مدیران صندوق های سرمایه گذاری انجام دادند. نتایج تحقیق آنها نشان داد که هیچ مدرکی دال بر این که مدیران دارای توانایی های ویژه ای در انتخاب پرتفوی ها هستند، وجود ندارد.
برخی دیگر از پژوشگران عملکرد صندوق های سرمایه گذاری را از حیث تداوم عملکرد و ثبات آن، مورد بررسی قرار دادند.
ویلیام گواتزمن و راجر ایبوستون^[۱۵۸] در سال ۱۹۹۴ با بهره گرفتن از مدل جنسن، ثبات در عملکرد ۲۵۸ صندوق سرمایه گذاری را در دوره ۱۹۸۸- ۱۹۷۶ بررسی کردند. آنها صندوق های سرمایه گذاری مورد بررسی را بر اساس ضریب آلفای به دست آمده، رتبه بندی کردند. نتایج تحقیق آنها نشان داد که صندوق های سرمایه گذاری در دوره مورد بررسی ثبات در عملکرد داشته اند.
گرینبات و تیتمن^[۱۵۹] تحقیق دیگری را در سال ۱۹۹۲ بر روی ۲۷۹ صندوق سرمایه گذاری انجام دادند.آنها در این تحقیق به دنبال بررسی ثبات در عملکرد صندوق های سرمایه گذاری بودند. در این تحقیق از بازده های ماهیانه برای ارزیابی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری استفاده شد. آنها در این تحقیق با بهره گرفتن از یک مدل چند عاملی نشان دادند که چگونه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری با عملکرد گذشته صندوق در ارتباط است. همچنین نتایج تحقیق حاکی از وجود مدارکی دال بر این واقیعیت بود که تداوم عملکرد صندوق سرمایه گذاری، به توانایی مدیران در کسب بازده های غیر نرمال وابسته است. آنها در تحقیق دیگری در سال ۱۹۹۴ به یافتۀ دیگری دست یافتند. آنها اظهار داشتند که اگر بازده صندوق های سرمایه گذاری و بازده بازار، نرمال نباشد، یعنی غیر خطی باشد، معیار جنسن نتایج گمراه کننده ای را ارائه خواهد نمود.
برخی از پژوهشگران به دنبال یافتن ارتباط بین عملکرد گذشته صندوقهای سرمایه گذاری با عملکرد آتی آنها بودند.
در سال ۱۹۹۶ تحقیقی توسط التون و گروبر و بلیک برای بررسی این که آیا عملکرد گذشته بر عملکرد آتی صندوق های سرمایه گذاری ئأثیر دارد یا خیر، صورت گرفت. آنها در این تحقیق با بهره گرفتن از بازده تعدیل شده از بابت ریسک، قابلیت پیشبینی قیمت سهام صندوق های سرمایه گذاری را نیز بررسی کردند. نتایج این تحقیق حاکی از این بود که با بهره گرفتن از عملکرد گذشته صندوق سرمایه گذاری، قادر به پیشبینی عملکرد آن خواهیم بود.
برخی از پژوهشگران عملکرد صندوق های سرمایه گذاری را با عملکرد بازار سرمایه یا با صندوق های سرمایه گذاری با مدیریت منفعل و نه فعال(حرفه ای)، بررسی کردند.
نیتسچه و کاتبرتسن و اوسالیوان^[۱۶۰] در سال ۲۰۰۶ تحقیقی را در خصوص مقایسه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری با بازار انجام دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که در صندوق های سرمایه گذاری انگلستان و آمریکا تنها ۵/۲ درصد احتمال دارد که صندوق های سرمایه گذاری با مدیریت منفعل، بازدهی بالاتر از بازار را کسب نمایند و ۲۰ تا ۴۰ درصد چنین صندوق هایی بازدهی کمتر از بازار کسب میکنند.
کرسن و کود و لیمپسکمب^[۱۶۱] در سال ۲۰۰۲ نشان دادند که عملکرد صندوق های سرمایه گذاری در کوتاه مدت، بالاتر از شاخص بازار بوده است. اما در بلند مدت، شاخص بازار عملکرد بهتری در مقایسه با صندوقهای سرمایه گذاری داشته است.
لهمن و موداست^[۱۶۲] در سال ۱۹۸۷ و دانیل ایت ال^[۱۶۳] در سال ۱۹۹۷ تحقیقی را بر روی صندوق های سرمایه گذاری انجام دادند که نشان داد عملکرد صندوق های سرمایه گذاری از عملکرد شاخص بازار مالی آمریکا کمتر است. همچنین در سال ۱۹۹۸ پرسون^[۱۶۴] نشان داد که صندوق های سرمایه گذاری در سوئد دارای عملکرد ضعیف تری نسبت به بازار هستند. در مقابل، تحقیقی که توسط آرتکیس^[۱۶۵] در سال ۲۰۰۲ انجام گرفت، نشان داد که عملکرد صندوق های سرمایه گذاری در یونان بالاتر از شاخص بازار بوده است.
برخی از تحقیقات درصدد بررسی عوامل موثر بر عملکرد صندوق های سرمایه گذاری هستند.اوتن و بامز^[۱۶۶] در سال ۲۰۰۲ تحقیقی را بر روی ۵۰۶ صندوق سرمایه گذاری در پنج کشور فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند و انگلستان انجام دادند. دوره بررسی این تحقیق از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۸ را در بر میگرفت. هدف این تحقیق بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری بر پایۀ مدل ۴ عاملی کارهارت^[۱۶۷](۱۹۹۷) بود. نتیجه این تحقیق نشان داد که نسبت هزینه و سن صندوق با عملکرد صندوق های سرمایه گذاری رابطه منفی دارد، اما میزان دارایی های صندوق با عملکرد صندوق رابطه مثبت دارد.
فریرا و میگوئل و راموس^[۱۶۸] در سال ۲۰۰۶ تحقیقی را بر روی ۱۰۵۶۸ صندوق سرمایه گذاری با مدیریت فعال در ۱۹ کشور جهان از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۵ انجام دادند. آنها در این تحقیق از یک مدل ۴ عاملی که پارامترهای سن، اندازه، کارمزد و ساختار مدیریت صندوق را مد نظر قرار می داد، استفاده نمودند. تحقیق آنها نتایج گسترده ای در پی داشت. آنها دریافتند که عملکرد صندوق های سرمایه گذاری در کشورهایی که نهادهای قانونی قوی تری دارند، بهتر است. یکی دیگر از نتایج تحقیقات آنها نشان داد که در زمان وجود سرمایه گذاری خارجی، صندوق هایی که دارای سن کمتری هستند عملکرد بهتری برای سرمایه گذاران خود فراهم می کنند. همچنین نتایج تحقیق آنها نشان داد که صندوق های با کارمزد بالاتر، عملکرد بهتری دارند. برخی دیگر از محققان نیز تحقیقات گسترده ای در این زمینه ها انجام داده اند که در جدول شماره (۲- ۲)، قسمتی از تحقیقات آنها نشان داده شده است.
۲- ۱۵- ۱ پیشینه تحقیق در ایران
در خصوص بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری در ایران هنوز هیچ تحقیق خاصی صورت نگرفته است. اما در خصوص عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری که به نحوی میتوان آنها را به عنوان صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت فرض کرد، چند تحقیق صورت گرفته است.
یکی از این تحقیقات با عنوان ارزیابی عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری مادر بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی، در سال ۱۳۷۸ توسط هیبتی صورت گرفت. وی از روش سلسله مراتبی استفاده کرد. این روش برای تعیین ضرایب عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری به کار می رود. محقق در ابتدا ۱۳ معیار جهت سنجش عملکرد مدیرت شرکتهای سرمایه گذاری انتخاب نمود.این معیارها عبارت بودند از: نسبت گردش مجموع دارایی ها، نسبت بدهی، بازدهی مجموع داراییها، بازدهی ارزش ویژه، میزان تحقق سود هر سهم پیشبینی شده در ابتدای هر دوره، تغییرات سود هر سهم، نسبت سهام داران جزء پایان سال جاری به سال قبل، حاشیه سود، تعداد سهام مبادله شده به کل سهام شرکت و برخی نسبتهای دیگر.
وی شش شرکت سرمایه گذاری را برای تحقیق خود مورد بررسی قرار داد و با بررسی ۱۳ معیار اولیه مشخص شد که شش متغیر اساسی در قالب چهار گروه مستقل برای مدل تحلیل سلسله مراتبی وجود دارد که این موارد شامل: بازده داراییها، نسبت بدهی، تغییرات ارزش بازار در فاصله دو مجمع، تغییرات سود هر سهم، نسبت تعداد سهام معامله شده در سال به کل سهام، نسبت سرمایه گذاری بلند مدت طی آخرین سال مالی به سال قبل،می شدند. در نهایت محقق شش شرکت سرمایه گذاری را بر اساس شش معیار فوق، ارزیابی و رتبه بندی کرد.
در تحقیق دیگری که توسط همین محقق در سال ۱۳۷۵ انجام شد، وی از مدل تک شاخصی شارپ جهت ارزیابی عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری استفاده نمود. فرضیه اصلی این تحقیق این بود که ارتباط خطی معناداری بین بازدهی مورد انتظار پرتفوی و بازدهی بازار وجود دارد. این فرضیه در سطح اطمینان ۹۵ درصد، توسط محقق مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق، کاربرد مدل تک شاخص شارپ را برای پرتفوی های بازار بورس ایران تأیید میکرد.
تحقیق دیگری در سال ۱۳۸۲ توسط عرب مازار یزدی و مشایخ، با عنوان «بررسی عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس تهران در دوره ۱۳۸۰- ۱۳۷۴ »صورت گرفت. در این تحقیق تنها از شرکتهای سرمایه گذاری استفاده شد که حجم پرتفوی بورسی آنها حداقل ۵۰ درصد کل پرتفوی مربوط به آنها باشد. در این تحقیق جهت ارزیابی عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری از معیار جنسن استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بر مبنای معیار فوق، شرکتهای مورد بررسی، بازده اضافی ناخالصی معادل ۹/ ۲۶ درصد که رقمی قابل توجه است، کسب کرده اند و این نشان از عملکرد خوب شرکتها در مقایسه با متوسط بازار دارد. همچنین در این تحقیق از معیارهای جنسن و ترینر جهت ارزیابی ثبات در عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری استفاده شد که نتایج تحقیق، ثبات قابل ملاحظه ای را در عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری نشان نداد.
در تحقیق دیگری که در سال ۱۳۸۵ انجام شد، شیخ و صفر پور تحقیقی را در زمینه عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری با عنوان «بررسی تأثیر دوره سرمایه گذاری بر عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران » انجام دادند. دوره مورد بررسی این تحقیق ۱۳۸۵- ۱۳۸۱ را در بر می گرفت. در این تحقیق ، براساس میانگین سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلندمدت ترازنامه، شرکت های سرمایه گذاری به دو گروه شرکت های سرمایه گذاری با دوره سرمایه گذاری بلندمدت و شرکت های سرمایه گذاری با دوره سرمایه گذاری کوتاه مدت تقسیم شدند.

6. 6. ایا بین فضای کلی زندگی کارکنان و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد ؟

6. 6. ایا بین یکپارچگی و انسجام در سازمان و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد ؟

۸ . ایا بین امکان توسعه و بکارگیری قابلیت ها و مهارت های انسانی و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد ؟
۱-۶- فرضیه های تحقیق
فرضیه های تحقیق با توجه به مدل تحقیق به شرح ذیل می باشد:
پرداخت منصفانه
محیط کار ایمن و بهداشتی
فرصت رشد و امنیت
یکپارچگی و انسجام سازمانی
توسعه قابلیت های انسانی
وابستگی اجتماعی کارکنان
فضای کلی زندگی کارکنان
قانون گرایی در سازمان
شکل ۱-۱ مدل مفهومی تحقیق (محقق ساخته)
۱-۶-۱ فرضیه اصلی
بین کیفیت زندگی کاری و مشتری مداری ارتباط معنی داری وجود دارد .
۱-۶-۲ فرضیه فرعی
۱ . بین پرداخت منصفانه و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد .
۲ . بین محیط کاری ایمن و بهداشتی و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد .

3. 3. بین فرصت رشد وامنیت مداوم در سازمان و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد .

3. 3. بین میزان قانون گرایی در سازمان و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد .

3. 3. بین وابستگی اجتماعی کارکنان و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد .

3. 3. بین فضای کلی زندگی کارکنان و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد .

3. 3. بین یکپارچگی و انسجام در سازمان و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد .

۸ . بین امکان توسعه و بکارگیری قابلیت ها و مهارت های انسانی و مشتری مداری رابطه معناداری وجود دارد .
۱-۷- استفاده کنندگان از تحقیق

1. 1. شرکت ها و موسسات خدماتی : به ویژه ان دسته از شرکت ها که فعالیت ان ها مستلزم ارتباط مستمر و وسیع با مشتریان می باشد .

1. 1. نتایج این تحقیق می تواند از سوی سایر محققان و جامعه علمی کشور مورد استفاده قرار گیرد. ۱-۸-قلمرو تحقیق

این پژوهش دارای سه قلمرو زمانی، مکانی و موضوعی به شرح زیر می باشد:
۱-۸-۱- قلمرو زمانی
دوره زمانی این تحقیق از مهر ماه سال ۱۳۹۳ تا اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۴ است که این بازه زمانی صرف مطالعات مقدماتی و اکتشافی ،مطالعات نظری ،جمع اوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات و جمع بندی و نگارش تحقیق شده است .
۱-۸-۲- قلمرو مکانی
قلمرو مکانی تحقیق شعب بانک ملت در سطح شهر کرج می باشد. ۱-۸-۳- قلمرو موضوعی
با توجه به گستردگی و وسعت حوزه و فضای موضوع مورد مطالعه و نیز پارامترها و عوامل مختلف و متعددی که بر این موضوع تاثیر گذارند ،در این پژوهش سعی شده است تا ضمن بررسی و تجزیه و تحلیل کیفیت زندگی کاری و نیز مشتری مداری ،رابطه بین کیفیت زندگی کاری و مشتری مداری کارکنان مورد بررسی قرار گیرد .
۱-۹- جامعه و نمونه آماری
جامعه اماری این پژوهش به منظور سنجش کیفیت زندگی کاری کارکنان شعبات بانک ملت در سطح شهر کرج و جامعه اماری سنجش مشتری مداری ، مشتریان واحد ذکر شده می باشند . بدین ترتیب که از بین ۲۷۰ نفر از کارکنان شعب بانک ملت در شهر کرج ، ۱۶۰ کارمند با بهره گرفتن از فرمول کوکران تعیین گردیده که پرسشنامه های تهیه شده بین ان ها توزیع گردید .
۱-۱۰- روش پژوهش
این پژوهش از حیث هدف کاربردی می باشد زیرا به بررسی ساختار نظری در بافت ها و موقعیت های عملی و واقعی می پردازد .با توجه به اینکه هدف اصلی ان پیدا کردن رابطه بین چند متغیر است که به طور طبیعی رخ می دهند و هیچ دستکاری ازمایشی صورت نمی گیرد این تحقیق از حیث روش توصیفی و از ان جا که ابزار اصلی تحقیق (( پرسشنامه )) را در جامعه و بین نمونه ها توزیع و جمع اوری می کنیم از نوع پیمایشی و از ان جائیکه روابط بین متغیرها بررسی می گردد از نوع همبستگی می باشد.
۱-۱۱- روش و ابزار گردآوری اطلاعات
در این تحقیق برای گرداوری داده ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده می شود . در بخش کتابخانه ای مبانی نظری تحقیق از کتب و مجلات تخصصی فارسی و لاتین و مقالات متعدد استخراج شده از اینترنت استفاده می شود که تحقیقات کتابخانه ای جهت استخراج مبانی نظری و تئوری بوده است و بخش میدانی تحقیق از طریق جمع اوری اطلاعات از طریق پرسشنامه انجام می شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱-۱۲- تعریف مفاهیم و واژه ها

Zekki and Gauthier ,1996)) به این نتیجه رسیدند دریک سیستم باز با چرخش محلول غذایی افزایش ECباتوجه به تجمع سطوح بالای برخی یون ها مانند بیکربنات ها وسولفات ها وکلریدها مشاهده شد.بررسی پاسخ به غنی سازی اکسیژن محلول غذایی درپاییزوزمستان برای فلفل شیرین ودر بهار برای خربزه درکشت کیسه ای پشم سنگ وپرلیت آزمایش شد. نتایج نشان داد که استفاده از پراکسید پتاسیم درغلظت ۱۵ و ۲۰ درصد افزایش می دهد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

(Hancock, 1999) سه رقم توت فرنگی کامین ورئال وانگلیس کشت شدند وبرای محاسبه عملکرد دو بار درهفته میوه ها برداشت می شدند.نتایج حاصل ازاین آزمایش:رشته های پوشش تاج یک بار درماه با دوربین مادون قرمز اندازه گیری وثبت شد. وزن میوه ها درتمامی بسترها به غیر از خزه عمکرد بالایی داشتند. گیاهان بزرگتر دربستر کوکوپیت + پوسته برنج و کوکوپیت خالص بدست آمد. عملکرد رقم انگلیس نسبت به دو رقم دیگر بیشترین عملکرد را داشته است. وزن میوه ها ومیزان توده ریشه آن از دو رقم دیگر نیز بیشتر شد.
ساریخانی وهمکاران(۱۳۹۰): آزمایشی درمورد جایگزین کوکوپیت به عنوان بستر برای تولید توت فرنگی انجام شد. این آزمایش درگلخانه شکل گرفت. طرح آن بلوک کاملا تصادفی بود. نتایج بدست آمده نشان داد که استفاده ازمواد آلی درترکیب پرلیت افزایش عملکرد میوه را دارد.نتایج نشان داد که کوکوپیت وذغال سنگ نارس (تورب) بیشترین سطح تولیدات را داشته است. پرلیت نیز به عنوان یک ماده موثر برای بهبود تخلخل نقش مهمی دربهبود بسترها نشان داد .برخی صفات کمی وکیفی نیز مورد مطالعه قرار گرفت.درآزمایشی ظروف تخصصی درحال رشد مانند پلی وینیل کلرید (pvc) برای کشت توت فرنگی مورد استفاده قرار گرفت. درارتفاع کم افزایش عملکرد درواحد سطح مشاهده شد. برداشت محصول به راحتی وهزینه کارگری درسطح پایین قرارگرفت وازلحاظ اقتصادی مقرون به صرفه شد.
(Paranjpe,2003) مطالعه ای به منظور بررسی اثر سه سیستم درحال رشد درکشت هیدروپونیک ودونوع پیوند پلاگین برعملکرد توت فرنگی رقم چارلی انجام داد.درسازه های حفاظتی کیسه های پلی اتیلن ۴ فوت بالاتراز سطح زمین ودرسطح زمین وحلق آویز(polygal) مورداستفاده قرارگرفت. بسترها هم شامل پوسته درخت کاج وپرلیت بود به شرط ۹ساعت فتوپریود بمدت ۲هفته .پیوند پلاگین قدیمی دریک پد تبخیری سرد گلخانه ای درارتفاع بالا عملکرد بیشتر نشان داد.گیاهان رشد کرده درپرلیت درمقایسه با بسترمخلوط پرلیت وپوسته کاج بیشترین عملکرد راازنظر وزن وتعداد میوه ها نشان داد. درزمان پیوند توت فرنگی به آب زیاد نیازنیست. سرعت پیوند بالاست وخطرحمله افات وبیماریها درآن وجود ندارد. همچنین عملکرد گیاهان ازنظر تراکم بوته در بسترپوسته کاج ودرارتفاع ۶ فوتی بعد ازپیوند بیشترین تولید را داشت.
طبق گزارش هایی از آزمایش (Morishita,1997) اثرخنک کننده ها درکشت گلدانی توت فرنگی بررسی شد. دراین تحقیق دو رقم ananassa dach و Fragaria بررسی شد. وقتی دراواخر تابستان پیوند صورت گرفت. وجود این فن خنک کننده باعث ظهور جوانه گل طی ۱۰ روزشد. گیاهان درتاریکی به مدت ۱۶ ساعت دردمای ۱۵ درجه سانتی گراد نگهداری شدند. زنبورعسل برای گرده افشانی استفاده شد. تولیدکنندگان ژاپنی شروع به برداشت توت فرنگی دراواخر تابستان کردند. جوانه های گل پس ازپیوند رشد بیشتری کردند اما دردرجه حرارت کم میوه ها پس ازپیوند دراواخر تابستان با سیستم خنک کننده با کیفیت بیشتری تولید شدند.
(Kumakura and Shishido,1995) درپژوهشی اثر مدیریت آبیاری برعملکرد گوجه فرنگی دربسترهای پرلیت وتورب ومخلوط این دو صورت گرفت. بالاترین عملکرد دانه میوه ازمخلوط تورب وپرلیت با دوبار درروزآبیاری بدست آمد. مواد جامد محلول گوجه فرنگی با افزایش آب ابیاری کاهش یافت. (۳بار درروز)بهره وری وکیفیت بالای محصولات به مدیریت مناسب منابع آب آبیاری بستگی دارد. زمان دقیق ومیزان مناسب آن عواملی است که به طور قطع درعملکرد محصولات اثرگذاری مستقیم دارد.
دربررسی دیگری که توسط (Tüzel, 1994) درمورد مقایسه فواصل آبیاری وعملکرد ورشد بوته گوجه فرنگی انجام شد. نتایج زیر بدست امد:
آبیاری درفواصل ۱ تا ۳ روز برنامه ریزی شد ودر۴ ضریب ۶۰/۰ و۸۰/۰ و۱و۲۰/۱ مورد بررسی قرارگرفت. تفاوت معنی داری بین فواصل آبیاری و ضریب ۲۰/۱ برعملکرد اولیه وکل محصول وجود نداشت.با کاهش آب آبیاری کیفیت میوه های گوجه فرنگی نیزکاهش یافت. آبیاری هرچه بیشتر وتعداد دفعات آن بیشتر شد برعملکرد گوجه فرنگی ازنظر کمی وکیفی بیشترین تاثیر رادارد.
درآزمایش دیگر که توسط Grasopoulos and Maloupa ,1997))انجام شد.اثرمخلوط پرلیت وزئولیت وتاثیران برعملکرد کیفی توت فرنگی درکشت بدون خاک بررسی شد. نتایج ازاین قراراست:
بالاترین عملکرد ازنسبت ۳به۱ پرلیت به زئولیت ودرحجم۱:۱ بدست آمد. درحالیکه تعداد گل ها ومیوه ها وکاهش وزن میوه وعملکرد کم ازنسبت ۳به۱ پرلیت وزئولیت درحجم۱:۱ بدست آمد. افزایش تعداد تاج گیاه ازنسبت ۱به۳ پرلیت به زئولیت بدست آمد.میزان مواد جامد محلول درپرلیت ومخلوط پرلیت وزئولیت به نسبت ۳به ۱ اختلاف معنی داری نشان داد. مقادیر متوسط عناصر غذایی درمیوه بطور معنی داری درپرلیت وجود داشت. به جزفسفر مقدار نیتروژن وپتاسیم درپرلیت به میزان زیاد ودرزئولیت به میزان کم یافت شد. میوه ها در بسترزئولیت کلسیم ومنیزیم بالاتری نسبت به بسترهای دیگر نشان داد. اندازه میوه ها به مقدارآب آبیاری بستگی دارد.میوه بعنوان عضو فعال درجذب آب وموادغذایی است.سطح پایین آب ومیزان کربوهیدرات ها پایین برتعداد وسطح برگ واندازه ووزن میوه ها تاثیردارد.
(۱۹۹۶Locascio,)طبق آزمایشی اثر بسترهای مختلف برتوسعه تولید گوجه فرنگی درسیستم هیدروپونیک بررسی شد بسترها شامل۱۰۰% مغزنخل، ۱۰۰%پرلیت ، ۱۰۰% ورمی کولیت ، %۱۰۰خاک اره ، ۵۰% مغزنخل ، پرلیت ۷۰% مغزپالم۳۰%، پرلیت۵۰% و۵۰% خاک اره درسیستم گلدانی کشت شد. درپوشش عالی گلخانه ای درمعرض نور روی پوشش ورقه پلاستیکی قرارگرفت که باعث افزایش فتوسنتز در گیاه وانعکاس نور درسطح کف تونل میشود. بیشترین تولید دربسترها به ترتیب زیربود:
نهال یک روزه ابتدا ازبسترپرلیت بعد ورمی کولیت ومخلوط پرلیت وخاک اره بدست آمد. مابقی بسترها کمترین رشد را داشتند.درمطالعه ای دیگر کشت درکیسه scs وگلخانه های گرم وسیستم مخلوط خاک(sms) ازنظراقتصادی ارزیابی شد. بالاترین نرخ سود وبالاترین بازده ازسیستم (scs) کشت کیسه ای بدست آمد. تولیدات گلخانه ای طی سال های متوالی کاهش پیدا کرد وبازده بسیارپایین داشت.
(Djdidi,2007)آزمایشی را بر روی عملکرد توت فرنگی با سطوح مختلف نیتروژن دربسترکوکوالیاف سخت وزبر وپوسته درخت کاج درسال ۲۰۰۷ انجام شد. دو رقم Ananassa وFragarie با ۴ سطح نیتروژن درمحلول (۴۰، ۸۰، ۱۲۰، ۱۶۰، میلی گرم) درطرح فاکتوریل انجام شد. با افزایش سطح N مواد جامد محلول کاهش پیدا می کند. دردرجه حرارت بالا نیز موادجامد محلول کاهش می یابد. سطح ۴۰ و۸۰ میلی گرم N درسیستم کودآبیاری در دوبستر کوکوپیت وپوسته درخت کاج بیشترین عملکرد را نشان داد. درمطالعه دیگری درسال ۲۰۰۳ و۲۰۰۴ از۵ درجه حرارت حداکثر(۳۲، ۲۸، ۲۹، ۳۵، ۳۶)درجه سانتی گراد و۵ درجه حرارت حداقل(۱۵، ۹، ۹، ۱۳، ۱۳) طی دو هفته بررسی شد.
( Chandler and Legard, 2000) نتایج این طور نشان داد که تولید شاخه های جدید ورشد بیشتر دردمای ۱۵ درجه درشب و۹ ساعت فتوپریود در روز ازپوسته درخت کاج بدست آمد. دردرجه حرارت بالا به شرط تهویه مناسب گلخانه ای بیشترین عملکرد ازهر دوبستر کوکوپیت وپوسته کاج بدست آمد. درسطح ۱۲۰ میلی گرمN کمترین عملکرد بدست آمد ومحصول کاهش یافت.
محمدی(۱۳۸۹) اثربسترهای ذغال سنگ نارس و کوکوپیت وپرلیت بر روی برخی شاخص های رشد مواد مغذی جذب عناصردرگوجه فرنگی گلخانه ای بررسی کرد ونتایج زیربدست آمد:
گیاهان درکیسه هایی کشت شدند وبسترهایی شامل ۱۰۰% کوکوپیت، ۱۰۰%تورب، ۱۰۰%پرلیت وبسترهای دیگرمانند ۵۰%پرلیت وتورب ۵۰%، پرلیت وکوکوپیت بررسی شد.بالاترین مقدارتخلخل ونسبتN/C دربستر تورب مشاهده شد. اما پرلیت کمترین مقدار این نسبت را نشان داد. غلظت زیادN وهمچنین P وk به این بستر تعلق داشت. درمقابل کمترین میزان غلظت این سه عنصر دربستر پرلیت دیده شد. بالاترین میزان عملکرد ازپرلیت وکمترین آن ازمخلوط تورب وپرلیت بدست آمد. بالاترین وپایین ترین غلظت نیتروژن میوه مربوط به مخلوط پرلیت وتورب وغلظت پتاسیم میوه دربسترپرلیت ازهمه کمتربود. بالاترین مقدار ویتامینC مربوط به تورب وکمترین آن دربسترمخلوط تورب وپرلیت مشاهده شد.
(Jackson,1957 ) در آزمایشی اثرات تغذیه منگنز بر رشد، ترکیب مواد معدنی، کربوهیدرات و متابولیسم نیتروژن از گیاهان توت فرنگی گزارش شده است. رشد و واکنش ترکیب مواد معدنی در کشت شن و ماسه مورد بررسی قرار گرفت و محلول هوگلند ۲ بار شامل با سطوح منگنز ۰٫۰، ۰٫۵، ۲٫۵، ۱۲٫۵ و ۲۵٫۰ ppm در یک سیستم هیدروپونیک انجام شد. در کشت شن و ماسه، علائم سمیت منگنز برای اولین بار پس از سه هفته از ۱۲۵و۰ ppm در برگ های قدیمی دیده شد، پس از پنج هفته در غلظت ppm2.5 و پس از ۱۳ هفته در ۲۵٫۰ پی پی ام. علائم مسمومیت به عنوان لکه های نکروتیک در امتداد حاشیه برگ ظاهر شد، این نقاط تا حد زیادی در عرض چند روز بزرگ و در نهایت منجر به کشته شدن تمامی برگ شد. تمام گیاهان با ۲٫۵ و ۱۲۵و۰ ppm منگنز در عرض ۷ و ۱۱ هفته ازبین رفتند. برگ های جوان با ۰٫۰ پی پی ام منگنز به کلروز رفته و پس از ۱۲ هفته از بین رفتند. وزن بوته و مساحت کل برگ گیاهان برداشت شده پس از ۲۰ هفته با ۲٫۵ درمان منگنز پی پی ام در بستر کاهش یافت. بسیاری از برگ در ۲۵٫۰ درمان پی پی ام تولید شد،نتایح نشان می دهد که تحمل گیاه توت فرنگی به علت جذب منگنز بالا کم نیست. در گیاهان کمبود منگنز، تفاوت در غلظت های آن در بافت های مختلف ، نشان می دهد. ارتباط معکوس قوی بین آهن و منگنز بستر شد. کمبود بیش از حد منگنز منجر به کاهش در غلظت منیزیم و فسفر در برگ شد. بالاترین سطح از این عناصر با ۲٫۵ پی پی ام منگنز مشاهده شد. در سیستم هیدروپونیک، کمبود و سمیت منگنز در کاهش قند و همچنین مقدار نشاسته در برگ موثر است در حالی که افزایش نیترات با افزایش منگنز در بستر کاهش می یابد. پایین ترین سطح N در منگنز ۲٫۵ و ۰٫۵ پی پی ام، به دست آمد.بالاترین غلظت نیترات و کمترین غلظت ازت نامحلول در گیاهان دچار کمبود منگنز شد.
(( Claudia Kiferle,2009 ریحان شیرین رقم Genovese در کشت هیدروپونیک (سیستم قایق شناور) برای استخراج اسید رزمارینیک کاشته شد. به منظور بررسی تاثیرتغذیه نیتروژن (N) در تولید زیست توده و RA دو آزمایش انجام شد. نهال ریحان شیرین به مدت هفت هفته از آوریل تا ژوئیه سال ۲۰۰۹، تحت شرایط گلخانه ای از مناطق مدیترانه کشت شدند. محلول غذایی حاوی مواد مغذی شامل NO3 وغلظت های مختلف (۰٫۵، ۵٫۰ و ۱۰٫۰ مول) و NO3 وNH4 به نسبت مولار (۱:۰۰، ۱:۱ و ۰۰:۰۱، غلظت کل نیتروژن ۱۰٫۰ مول بود.غلظت سایر مواد مغذی به شرح زیر است: ۱٫۰ مول PH2PO4، ۱۰٫۰ مول۳ K +؛ ۳٫۰ مول CA2 و ۱٫۵ مول MG2 به همراه عناصر کمیاب مورد استفاده قرار گرفت. گیاهان در تمام گل برداشت شدند و RA توسط HPLC در ریشه، ساقه، گل آذین و برگ اندازه گیری شد. در هر دو آزمایش، ریحان شیرین مقدار زیادی از زیست توده را با غلظت نسبتا بالای RA ، که در بافت برگ از ۱۰ تا ۹۷ گرم در کیلوگرم ، بسته به سن برگ و تغذیه N از دست می دهد. استفاده ازمحلول NO3با غلظت ۵٫۰ مول در رشد گیاه تاثیرمطلوب دارد. این نشان می دهد که غلظت ۱۰٫۰ نیتروژن بالاتر از حد استاندارد مورد استفاده در کشت هیدروپونیک به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد.
(EssamMohamed,2006)هیدروپونیک کشت محصولات زراعی در محلول غذایی و یا بسترهای بدون خاک است. برخی از مشکلات در ارتباط با کشت بدون خاک،ساختار خاک فقیر، زهکشی ضعیف، شوری، کمبود خاک حاصلخیز و کمبود آب می باشد.هیدروپونیک، بدون نیازبه خاک است و تنها در حدود یک بیست و پنجم آب به همان اندازه که در کشاورزی مرسوم مورد نیاز است. در مناطقی که آب شیرین در دسترس نیست مانند بیابان هیدروپونیک ممکن است تنها سیستمی است که می تواند مورد استفاده قرار گیرد. بسیاری از طبقه بندی سیستم هیدروپونیک وجود دارد. در مطالعه حاضر، سیستم باز و بسته مورد استفاده قرار گرفت. بسترهای مورد آزمایش پرلیت، شن و ماسه، پرلیت + ذغال سنگ نارس (تورب) (۴:۱ V / V)، شن و ماسه + ذغال سنگ نارس (تورب) (۴:۱ V / V) و شن و ماسه + ذغال سنگ نارس (تورب) + پرلیت (۰۳:۰۱:۰۱، V / V / V) و بر روی کاهوی لاکتوکا انجام شد. عملکرد کل درسیستم بسته در مقایسه با سیستم باز بالاتر بود. مخلوط پرلیت و ذغال سنگ نارس (تورب) بالاترین عملکرد را در میان بسترهای مورد آزمایش نشان داد. بالاترین مصرف مواد مغذی به دست آمده از پرلیت + ذغال سنگ نارس (تورب) (۴:۱ V / V)نتیجه شد. نتایج به دست آمده نشان داد که سیستم بسته می تواند باعث صرفه جویی درمصرف آب و مواد مغذی شود.
((Fozia Noureen,2010آزمایش در کشت هیدروپونیک از سه ژنوتیپ ترکیبی گوجه فرنگی انجام شد. در شرایط آزمایشگاهی این آزمایش در طرح کامل تصادفی درقالب طرح بلوک های کاملا تصادفی در سه رقم گوجه فرنگی به عنوان فاکتور A مورد آزمایش قرار گرفت، در حالی که دو نوع محلول غذایی به عنوان عامل B تفاوت هایی بین محلول مواد غذایی در کانال ۱ و کانال ۲ وجود داشت.مکمل هایی از ۷MgSO4. H2O در مرحله اولیه و K2HPO4 در مرحله نهایی به کانال ۲ اضافه شد. پارامترهای موجود در این مطالعه عبارت بودند از: ارتفاع بوته (سانتی متر)، تعداد گره در بوته، تعداد میوه در هر بوته، عملکرد میوه در بوته (گرم)، وزن تازه و خشک ساقه (گرم) و وزن تازه و خشک ریشه (گرم). در میان ارقام جشن و رم آماری به طور یکسان برای ارتفاع بوته (۷۲٫۸ و ۶۹٫۶ سانتی متر)، تعداد گره در بوته (۱۷٫۶۰ و ۱۷٫۰۰)، تعداد میوه در هر بوته (۲۸٫۸ و ۳۴٫۴)، وزن تر ساقه، ۲۱۶٫۰ و ۲۱۹٫۶ گرم و خشک ساقه توده (۶۱٫۵۲ و ۶۳٫۱۳ گرم)بدست آمد.. با این حال، هیبرید رم تمام ژنوتیپ های هیبرید برای میوه حاصل در عملکرد دانه در بوته (۴۵۱٫۳ گرم)، توده ریشه تازه (۱۴۲٫۷ گرم) و جرم ریشه خشک شده (۱۶٫۶۵ گرم). برای محلول های مواد غذایی، این طور نشان داد که محلول مواد مغذی در کانال۲ در تمام پارامتر مورد مطالعه تاثیر بهتری داشت.
(Kieko Saito,2014) اثرات مفید چای سبز به خوبی مستند شده است. با این حال، بیشتر تحقیقات اثرات چای سبز تنها از برگ و یا عصاره دمبرگ شده گزارش شده است. در این تحقیق اثر ریشه های چای در سیستم هیدروپونیک مورد برسی قرار گرفت. یکی از کمیاب ترین اسید آمینه های کاربردی تیانین است. سطح تیانین در ریشه های چای بسیار بالاتر از برگ است . علاوه بر این، سطح بالاتری از تیانین در ریشه های نابجا مشاهده شد. بنابراین، ریشه های چای در کشت هیدروپونیک در یک محیط کنترل شده ممکن است به اثرات سینرژیک با دیگر مواد تشکیل دهنده منجر شود ریشه این مواد دارویی در علم پزشکی بطور قابل توجهی در برگ های توسعه یافته و مقاومت زیستی تاثیرگذار است.
(صمدی،۱۳۹۰) به منظور انتخاب بستر مناسب برای کشت خیار در محیط هیدروپونیک آزمایشی در بسترهای در حال رشد انجام شد که شامل پرلیت در حجم های مختلف در یک گلخانه تحقیقاتی مورد آزمایش قرار گرفت. پرلیت ۷۰ درصد حجم در محدوده ۲-۳ میلی متر ، پرلیت ۷۰ درصد حجم درمحدوده ۱-۲ میلی متر ، پرلیت متوسط۷۰ درصد حجمی در محدوده ۱ متر ، پرلیت۷۰ درصد حجم در محدوده ۰٫۵-۱ میلیمتر ، پرلیت ۷۰ درصد حجمی در محدوده ۰٫۵< میلی متر، خاک اره ( ۱۰۰٪ ) ، یک مخلوطی ازC- P (50:50 v/v) وپرلیت+ تراشه چوب صنوبر(۵۰:۵۰)و یک مخلوطی از C- Pوگندم( ۵۰:۵۰(درطرح کامل تصادفی باچهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تفاوت در میانگین وزن میوه، ارتفاع بوته و سطح برگ از خیار دربستر حاوی پرلیت ۱۰۰%و اختلاط آن با بسترهای آلی وبسترهایی شامل کلاس های مختلف از پرلیت +گندم ( ۵۰:۵۰ ) ۳۵ ٪ کاهش در متوسط ​​وزن میوه به ارمغان آورد.بستر پرلیت منجر به افزایش قابل توجهی در میانگین وزن میوه ( ۵۰ ٪ ) ، ارتفاع بوته (۲۵٪) و سطح برگ (۷۰٪) در مقایسه با بسترهای متشکل از پرلیت بسیارخوب حاصل شد.این چنین نتیجه گرفته شد که پرلیت متوسط بهترین عملکرد را برای گیاه خیاردر حال رشد در سیستم هیدروپونیک را دارد.
روستا وهمکاران (۱۳۹۰) یکی از تصمیمات مهم انتخاب یک بستر در حال رشد مناسب برای تولید محصولات هیدروپونیک است.Aquaponicsعلم یکپارچه سازی تولید ماهی و گیاهان در یک محیط همزیستی است که ضایعات ماهی به عنوان کود استفاده می شود از ویژگی های این مواد به عنوان سوبسترا در کشت بدون خاک استفاده می شود.سیستم ، به طور مستقیم و غیر مستقیم در رشد گیاه و تولید تاثیر می گذارد. بنابراین، به منظور مطالعه اثربسترهای مختلف ( نسبت های مختلف از پرلیت و کوکوپیت ) در رشد توت فرنگی در هیدروپونیک و سیستم های کشت aquaponic ، یک آزمایش گلخانه ای در طرح فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که وزن خشک ( برگ، طوقه و ریشه) ، تعداد میوه ها ، سطح برگ ، شاخص SPAD برای برگ های قدیمی، غلظت N ، K، P ، آهن و منیزیم در برگ و عملکرد در هیدروپونیک به طور قابل توجهی بالاتر از سیستم دیگر بود. غلظت کلسیم ، مس، روی به جز برای بسترپرلیت و کوکوپیت خالص و منگنز (به جز برای بسترهای پرلیت وکوکوپیت خالص) در برگ و شاخص SPAD جوان برگ در aquaponic از هیدروپونیک بالاتر بود. در سیستم هیدروپونیک ،بسترهای پرلیت وکوکوپیت خالص به عنوان بستر مطلوب به رسمیت شناخته نشده است.بنابراین استفاده از مخلوط این دو بستر در سیستم aquaponic ، با درصد بالاتری از پرلیت برای عملکرد بهتر توت فرنگی در کشت هیدروپونیک توصیه می شود.
فصل سوم
فرایند پژوهش
۱-۳- مواد گیاهی:
دراین تحقیق ازتوت فرنگی رقم گاویتا استفاده شده است.بوته های آن ازهلند تهیه شده است..کودهای مورد استفاده که بعنوان بسترکشت درمحیط کشت هیدروپونیک مورد استفاده قرارگرفت شامل پرلیت،کوکوپیت ومخلوط این دونوع کود بود.کشت درگلدان های ۶ لیتری صورت گرفت. دوبوته درهرگلدان قرارگرفت . سیستم آبیاری قطره ای استفاده شد.
۳-۲-زمان ومکان انجام آزمایش:
این تحقیق درروستای کردوان ازتوابع شهرستان گرمساردریک گلخانه هیدروپونیک انجام شده است.مدت زمان انجام این تحقیق یکسال تحصیلی۹۱-۹۲ به طول انجامید.شروع کارازتابستان ۱۳۹۱ که نشاءکاشته شد.زمان برداشت میوه ها به تدریج صورت گرفت.پایان کارنیزدرتابستان۱۳۹۲ انجام شد.
۳-۳- تکراروتیمار:
دراین تحقیق از سیستم گلدانی استفاده شده است. بسترهای کشت شده شامل ۱۰۰% پرلیت خالص، ۱۰۰% کوکوپیت خالص و ۵۰% مخلوط پرلیت +کوکوپیت مورد استفاده قرارگرفت. درکل ۲۷۰ گلدان که شامل ۹ تیمارترکیبی در۳ تکرار باتعداد دفعات آبیاری ۳،۵، ۶ باردرروز بابسترهای کشت پرلیت وکوکوپیت و کوکوپیت +پرلیت مورد بررسی قرار گرفت. درهرتکرار۱۰گلدان وجود دارد که درهرگلدان دو بوته توت فرنگی قرارگرفته است.
شماره تیمار نام تیمار علامت اختصاری
۱ پرلیت۱۰۰%+ ۳ دورآبیاری P100&3
۲ پرلیت۱۰۰%+۵ دورآبیاری P100&5
۳ پرلیت۱۰۰%+۶ دورآبیاری P100&6
۴ پرلیت۵۰%+کوکوپیت۵۰%+۳ دورآبیاری P50C50&3
۵ پرلیت۵۰%+کوکوپیت۵۰%+۵ دورآبیاری P50C50&5
۶ پرلیت۵۰%+کوکوپیت۵۰%+۶ دورآبیاری P50C50&6
۷ کوکوپیت۱۰۰%+۳ دورآبیاری C100&3
۸ کوکوپیت۱۰۰%+۵ دورآبیاری C100&5
۹ کوکوپیت۱۰۰%+۶ دورآبیاری C100&6
۳-۴-صفات مورد ارزیابی:
بدلیل اینکه میوه جزءاصلی مورد استفاده می باشد صفاتی که موردارزیابی قرارمیگیرد طوری انتخاب شده است که عملکردرابخوبی نشان دهد.این عملکرد شامل برخی شاخصه های مهم تولید مانند صفات کمی وکیفی میوه میباشد.
۳-۴-۱-وزن تربرگ:
وزن تربرگ نشان دهنده میزان جذب مواد عذایی وکارکرد موثر فتوسنتز می باشد.دراین آزمایش ۳ برگ تازه وجوان و۳ برگ پیر ازهرگلدان انتخاب شد وبا ترازوی دیجیتال اندازه گیری شد.ازتمامی وزنها میانگین گرفته شد.
۳-۴-۲-وزن خشک برگ:
برای تعیین وزن خشک برگ ابتدا برگها را درفویل پیچیده و دردستگاه آون به مدت ۷۲ ساعت قرارداده و بعد با ترازوی دیجیتال اندازه گیری می کنیم. (Dtsvabo and lwya-lnole,2000)
۳-۴-۳-وزن ترمیوه:
ازهرگلدان ۶ میوه راانتخاب کرده وبا ترازوی دیجیتال اندازه گیری می کنیم.وزن ترمیوه نشان دهنده کیفیت بسترکشت وتاثیرات دفعات آبیاری مشخص است.
۳-۴-۴-وزن خشک میوه:
ازهرگلدان ۶ میوه انتخاب کرده سپس داخل فویل پیچیده ودردستگاه آون به مدت ۷۲ساعت قرارداده ودرنهایت با ترازوی دیجیتال اندازه گیری می کنیم. (Dtsvabo and lwya-lnole,2000)
۳-۴-۵-قطر میوه: