در جرم شناسی اثبات گرایی چون جرم بر اثر جبرهای اجتماعی ارتکاب یافته فلذا این مکتب عملاً جرم را از یاد برده و صرفاً به مجرم پرداخته است. (محسنی، ۱۳۷۱: ۲۳۲)

در جرم شناسی برچسب زنی جرم به وسیله آنانی که قدرت برچسب زنی دارند تعریف می‌شود. و هر آنچه که به عنوان جرم به حساب می‌آید در واقعیت امر به وسیله عملکرد و فعالیت‌های نظام عدالت کیفری و مأمورین آن تصمیم گیری می‌شود این بدان معنی است که تعریف نوع خاصی از رفتار به عنوان رفتار مجرمانه یا فرد خاصی به عنوان مجرم بستگی ‌به این دارد که عمل برچسب زنی توسط چه کسی صورت گرفته است. (وایت و هیتز، ۲۱۱)

در جرم شناسی مارکسیستی جرم بازتاب و پیامد تقسیم بندی های طبقاتی در درون جامعه بوده و کانون تحلیل آن بر دو پدیدۀ قدرت و نابربری متمرکز است. (وایت و هیتز،۲۱۱)

تفاوت عمده مکاتب حقوق کیفری و مکاتب جرم شناسی علاوه بر نحوه مطالعه جرم ،در مبانی آن ها‌ است مبنای تئوریک جرم شناسی اصولاً تجربه و روش تحقیق در آن استقرایی است . اما مبنای مکاتب حقوق کیفری تئوریک و روش تحقیق آن توصیفی است. (عالی پور، ۱۳۸۱: ۷۰)

۱-۱-۴- تعریف طفل

در دوره ی طفولیت تا سن ۹ سالگی با رشد جسمی و روانی شخصیت طفل تکوین یافته و بین ۹ تا ۱۲ سالگی دوره ی تکامل عقلانی و منطبق شدن با وضع محیط و دوره ای ثبات آغاز می شود. در زمان گذشته اغلب والدین تصور می‌کردند که طفل در سنین طفولیت فقط نیازمند توجه و مراقبت جسمانی است و اگر کودکی از نظر تغذیه، پوشاک، بهداشت، مسکن و امکانات تحصیلی در مضیقه نباشد می بایست در رشد و بلوغ جسمانی و همچنین رشد استعدادهای تحصیلی از همه جلوتر باشد.

۱-۱-۵-تعریف نوجوان

دشوارترین دوران حیات انسان از نظر تربیتی دوره ی نوجوانی است.

این دوره که حدود سنی ۱۲ تا ۱۸ سال را در بر می‌گیرد منطبق بر دوره ی راهنمائی و دبیرستان است. بیشترین مشکلات تربیتی در این دوره پیش می‌آید و غالباً در همین دوره است که فرزندان یا از دست می‌روند یا در مسیر سعادت گام می نهند. (سادات ، ۱۳۷۵ : ۳۱) این دوره مرحله ی انتقال از دوران کودکی است از سوی دیگر توانایی لازم برای حل بسیاری از مسائل زندگی را ندارد و همین نوسان فکری و روانی در او در ماندگی،تزلزل و گاه پریشانی و ابهام ایجاد می‌کند و آرامش روحی را از او می‌گیرد. تحولات دوران بلوغ که همراه با جهش عاطفی و رشد سریع در جسم نوجوان است، حدود سه سال به طول می‌ انجامد که در پسران حدود سنی ۱۳ تا ۱۶ سال را در بر می‌گیرد و در دختران یکی دو سال کمتر است.^[۷]

۱-۲- پیشینه مددکاری اجتماعی

۱-۲-۱- در جهان

مفاهیم مددکاری، همان مفاهیم سی سال قبل نیست و برخلاف آن که مددکاری از ابتدا به صورت فعالیت نیکوکارانه و بشردوستانه و به صورت داوطلبانه انجام می­شده، امروز مددکاری اجتماعی به صورت یک رشته مستقل دانشگاهی در دنیا شناخته شده است. رشته مددکاری در آمریکا در سال ۱۹۰۳ میلادی در دانشگاه نیویورک شکل گرفت و اولین دوره دکتری مددکاری در آمریکا، در سال ۱۹۱۵ میلادی شروع شد و توسعه یافت؛ به طوری که اکنون ۵۲ دانشگاه در آمریکا در دوره دکترا مددکاری اجتماعی دانشجو می پذیرد؛. شایان توجه است مددکاران اجتماعی در تمام نهادها و مؤسسات دولتی و غیردولتی نقش ارزنده ای را ایفا می‌کنند؛ زیرا در عرصه های پژوهش، مدیریت، برنامه‌ریزی و حل مشکلات فردی، گروهی و اجتماعی فعال هستند. در خصوص تاریخچه مددکاری اجتماعی حرفه ای که به صورت قانونی و علمی شروع شده باشد بیشتر اندیشمندان و صاحب‌نظران، انگلستان را نخستین کشوری می شناسند که اقدامات اولیه را برای سرو سامان دادن یا شکل دادن به خدمات اجتماعی انجام داده است. از دلایل آن هم می توان به نقش کلیسا در حمایت از ‌گروه‌های نیازمند و فقیر اشاره کرد. این حمایتها تا اواخر قرن پانزدهم ادامه پیدا کرده بود تا اینکه شیوع بیماری طاعون موجب از بین رفتن ۲۵ درصد از مردم ان کشور و افزایش شمار بیکاران و ولگردان و گدایان و نیز مهاجرت روستاییان به شهرها شد. بدین سبب دولت انگلیس قانون معروف به « قانون فقرای الیزابت» را تصویب کرد. برخی از منابع سال تصویب این قانون را ۱۵۹۸ و برخی دیگر ۱۶۰۱ می دانند.

بر اساس این قانون افراد نیازمند حمایت در سه گروه قرار می گرفتند:

۱-بیکاران سالم یعنی آنهایی که قابل استخدام بودند ولی به علت بیکاری از راه تکدی گری زندگی می‌کردند؛

۲-معلولان، کهنسالان، بیماران و کسانی که توانایی کارکردن نداشتند یعنی در واقع متکدیانی که قابل استخدام نبودند؛

۳-افراد بی سرپرست زیر ۱۸ سال : همچنین بر اساس این قانون وظایفی در قبال افراد دسته های مذکور به دولت واگذار شد که عبارت بود از : تلاش به منظور یافتن کار برای گروه اول و تأمین مخارج زندگی آن ها در زمان بیکاری، ایجاد مؤسسات مخصوص (نوانخانه) برای نگهداری گروه دوم و دسته بندی گروه سوم و سپردن اطفال به کلیسا و به کار گماردن نوجوانان در مزارع یا مشاغل دیگر. (خاکساری ، ۱۳۸۲: ۳۴)

هدف از وضع این قانون آن بود که نوعی احساس مسئولیت در قبال فقرا ایجاد شود و ‌به‌تدریج‌ بسط و گسترش یابد. این قانون مشکلاتی را پدید آورد از جمله اینکه اطفال استثمار شدند و برخی از آنان تحت فشار افراد ناباب و بزهکار قرار گرفته‌اند در ان اوضاع دشوار از مردم مالیات‌های بسیار گرفته شد و شمار متکدیان نه تنها کم نشد که افزایش هم یافت. بعد از قوانین فقر دو قانون دیگر نیز تصویب شد قوانین فقرا انگلستان دولت را مسئول فقرا می شناخت از مشقات قانون اسکان ۱۶۶۲و قانون اردوی کار ۱۶۹۶ بود. (یزدانی، ۱۳۶۴)

سایر کشور های نیز به تبعیت از انگلستان و با بهره گرفتن از تجارب ان کشور اقداماتی انجام داده‌اند. در امریکا نظام کاتج ((cottage یا کلبه به منظور جلوگیری از اثار زیانبار و مخرب زندگی اردوگاهی برای اطفال ایجاد شد. از سال ۱۸۷۱ نیز خدماتی به افراد کر و لال عرضه کردند و در اواخر قرن نوزدهم برای اطفال، معلولان و نابینایان برنامه های مدد کاری و حمایتی پیش‌بینی شد.

آلمان نیز اولین کشوری بود که قانون تامین اجتماعی را در سال ۱۸۷۸ اجرا کرد و تا سال ۱۹۲۰تقریبا سراسر اروپا این قانون را پذیرفت. فرانسه هم اقداماتی در این زمینه انجام داده بود و از سال ۱۶۷۵ تا سال ۱۷۲۵ کمک به افراد دچار مشکل در این کشور مرسوم شد و پادشاه و افراد با نفوذ و راهبه ها به یاری ناتوانان و دردمندان پرداختند.