ایده اصلی مبنی بر این است که روابط یک شرکت می‌تواند به صورت پلی به سایر شبکه ها عمل کند. شرکتی که در تجارت بین‌المللی فعالیت می‌کند می‌تواند از اینگونه روابط جهت ورود به شبکه های کشورهای خارجی استفاده کند. شرکت از طریق کار کردن با شرکت‌های دیگر می‌تواند به تخصص، منابع و دانشی دسترسی پیدا کند که در غیر اینصورت امکان فراهم کردن آن را نداشت. به طور کلی دیدگاه شبکه ورای مدل‌های دیگر بین‌المللی شدن می رود و پیشنهاد می‌کند که استراتژیهای شرکت برای بین‌المللی شدن تحت تأثیر انواع روابط موجود در شبکه قرار می‌گیرد. این امر ‌به این معنا است که این گونه روابط ممکن است پیشرفت بین‌المللی شدن را تسهیل نموده و یا از آن ممانعت به عمل آورد (احسانی، ۱۳۹۴).

۲-۳-۱-۴- مدل‌های نگرشی مبتنی بر منابع^[۶۱]

منابع به عنوان یک رکن اساسی برای بین‌المللی شدن کسب و کارهای کوچک و متوسط مطرح شده است. چرا که این شرکت‌ها عمدتاًً با محدودیت منابع مواجه هستند. مدل های نگرش مبتنی بر منابع برگرفته از ادبیات مدیریت استراتژیک است و در میان کسب و کارهای کوچکی که تصمیم به بین‌المللی شدن دارند از جایگاه ویژه ای برخوردار می‌باشد. هدفی که در این مدل دنبال می شود ایجاد یک مزیت رقابتی پایدار است. مدل های نگرش شبکه ای و مدل های نگرش مبتنی بر منابع تئوری مبتنی بر منابع، رابطه و قرابت زیادی با یکدیگر دارند (آنکلینکس و همکاران^[۶۲]، ۲۰۱۵: ۸۲۵).

مدل‌های نگرش مبتنی بر منابع تمرکز بر ویژگی‌های قابل نگهداری و منحصربفرد شرکت به ‌عنوان منبع رانتهای اقتصادی دارد که تقلید از آن بسیار پرهزینه است. منابع هر شرکت شامل ترکیبی از منابع ملموس و غیرملموس است که برای شرکت منحصربفرد هستند و شرکت مالک آن ها بوده و یا بر آن ها کنترل دارد و تبدیل به کالاها و خدمات می‌گردند. هفت نوع منبع پیشنهاد شده است که بشرح ذیل است: (آنکلینکس و همکاران^[۶۳]، ۲۰۱۵: ۸۲۷).

• • مالی «اندازه و نوع سرمایه»

• • فیزیکی «محل کارخانه، دسترسی به منابع خام، حمل و نقل و غیره»

• • منابع انسانی «کارکنان و مدیریت»

• • تکنولوژی «کالا و یا فرایند»

• • شهرت با تصویر، مارک، وفاداری، اعتماد، نیت خوب

• • منابع سازمانی «سیستم‌های مدیریت»

• روابط شرکت

دیدگاه مبتنی بر منابع در بعضی موارد با مدل توسعه یافته مراحل بین‌المللی شدن که توسط بارنی^[۶۴] (۱۹۹۱) ارائه شده است مطابقت دارد. یادگیری بین‌المللی مستلزم توسعه مهارت‌ها و دانش فنی مناسب است. چون شرکت‌ها از لحاظ منابع و توانایی های خود همگن نیستند در نتیجه از لحاظ فرموله کردن و اجرای استراتژی ها با یکدیگر تفاوت دارند. شرکت‌های کوچک وقتی رقبای جهانی می‌شوند که عملیات استراتژیک آن ها با منابع منحصربفردشان متناسب باشد. شرکت ها مسیرهای متفاوتی را جهت رسیدن به نتیجه مشابه طی ‌می‌کنند. با وجود این، یک شرکت ممکن است قادر به انجام فعالیت های بین‌المللی خاصی باشد ولی بین‌المللی نگردد. چیزی که ضرورت دارد تمایل به فعالیت بین‌المللی و وقف منابع ضروری است. علاوه بر این دارا بودن استراتژی جهت هدایت فرایند بین‌المللی شدن ضروری است. اگر شرکتی اقدام به بین‌المللی شدن نماید تجربه جدیدی کسب می کند که منجر به یادگیری می‌گردد. ‌بنابرین‏ فعالیت‌های بین‌المللی نمیتواند بدون کسب دانش فنی مناسب یا سرمایه گذاری استراتژیک در ذخیره و به جریان انداختن منابع مورد لزوم برای فعالیت‌های شرکت، تحقق یابد. بنظر بارنی (۱۹۹۱) منابع یک شرکت باید ویژگی های زیر را داشته باشد:

• • با ارزش باشد ‌به این معنا که از فرصت‌ها بهره برداری نماید.

• • در بین رقبای کنونی و بالقوه نادر باشد.

• • به طور ناقص قابل تقلید باشد.

• نتوان جانشینی برای این منابع با ارزشی که یا نادر بوده و یا به طور ناقص قابل تقلیل هستند پیدا کرد. به عبارت دیگر منابع حساس قابل معامله، غیرقابل تقلید و غیر قابل جانشینی هستند اما سایر منابع قابل معامله هستند.

۲-۳-۲- عوامل مؤثر بر بین‌المللی شدن

۲-۴- رشد تجارت

از نظر صاحبان و مدیران تجارت رشد به صورت های زیر تعریف می شود:

• • افزایش عملکرد مالی سازمان که اغلب با شاخص‌ها و نسبت‌های مالی شرکت بیان می شود

• • افزایش میزان سوددهی شرکت با تمرکز بر میزان افزایش در سرمایه صاحبان سرمایه کسب و کار

• • افزایش کمی و کیفی متغیرهایی چون اشتغال، ارزش سهام شرکت، ترکیب و آرایش نهایی ساختار سازمان، جهت گیریها و موقعیت بازار (شریفی و همکاران، ۱۳۹۱).

• • تشخیص فرصت های درست، درک چگونگی بهره برداری از آن ها وکسب مزیت رقابتی با توجه به آن فرصت ها (طالبی و همکاران، ۱۳۸۹).

• افزایش در میزان فروش سال جاری تجارت نسبت به سال مالی گذشته (آراستی و همکاران، ۱۳۹۲).

۲-۴-۱- ابعاد رشد تجارت

تجارت را می توان سازمانی در نظر گرفت که به صورت یک کل منسجم رشد می‌کند و این رشد از ابعاد مختلف قابل بررسی می‌باشد. بر اساس نظر مینتزبرگ^[۶۵] (۱۹۹۳) ابعاد رشد تجارت که در شکل ۲-۴ نیز نشان داده شده عبارت است از:

شکل (۲-۴): ابعاد رشد تجارت

رشد سازمانی

رشد ساختاری

رشد مالی

رشد استراتژیک

انباشتگی دارایی

مسیر

استفاده از داراییها

عملکرد

منابع

منبع: (زوکلا و سیانو^[۶۶]، ۲۰۱۴)

• • رشد مالی^[۶۷] : در دیدگاه رشد مالی، رشد کسب و کار از بعد گردش مالی هزینه ها و سرمایه گذاری­های مناسب برای حصول سود در نظر گرفته می شود. در این دیدگاه توسعه یک کسب و کار، افزایش چیزی است که مشتریان بسیاری تمایلی به خرید آن را داشته باشند. در حقیقت رشد مالی معیار عملکرد کسب و کار در ارضایی نیازهای بازار است و به عبارتی ارزش افزوده ای که یک کسب و کار برای ذی نفعان خلق می‌کند.

• • رشد استراتژیک ^[۶۸]: در دیدگاه رشد استراتژیک رشد یک کسب و کار در شیوه تعامل کسب و کار با محیط اطراف که به صورت استراتژیک انجام می­ شود، خلاصه می‌گردد. این تعاملات در محیط فرصت هایی را برای خلق مزیت رقابتی ایجاد می­ کند. رشد این تعاملات استراتژیک، کسب و کار را برای براورد نیاز مشتری مهیا می­ کند.