ارزیابی(بازخورد گرفتن): ارزیابی به بازخورد روزانه عملکرد و مرور کردن های گاه به گاه گفته می شود. روند بازخورد مناسب به زیردست اجازه می دهد که پیوسته از چند و چون کار مطلع باشد(حقیقی، ۱۳۸۰). منظور از این نوع بازخورد، ارائه غیررسمی عملکرد روزانه خود به او و همچنین بازدیدهای رسمی دوره ای است.(رضاییان، ۱۳۷۳)
اعتبار کارکنان: این اصطلاح به مناسب بودن و حقوقی بودن تصمیم های مدیر در مورد نیروی انسانی اطلاق می شود. تصمیم های کارکنان باید به دلیل و مدرک همراه و بر خط مشی های عملکردگرا استوار باشد.(حقیقی، ۱۳۸۰)
تناسب عوامل محیطی: عوامل محیطی به عوامل خارجی گفته می شود که حتی با وجود توانایی، وضوح، حمایت و انگیزه برای شغل، بر عملکرد تأثیر می گذارند. عوامل محیطی عبارت اند از: رقابت، آیین نامه های دولتی، تدارکات و…(حقیقی، ۱۳۸۰)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۸-۲-کیفیت ارتباط
کیفیت رابطه را می توان یک فراسازه در نظر گرفت که دارای چندین جزء تشکیل دهنده می باشد و بیانگر ماهیت کلی روابط میان سازمان و مشتریانش می باشد(هنیگ،۲۰۰۲). در واقع کیفیت رابطه را می توان به عنوان مجموعه ارزش های ناملموس تعریف کرد که تقویت کننده محصولات و خدمات بوده و منجر به برقراری مبادله مورد انتظار میان فروشنده و خریدار خواهد شد(لویت،۱۹۸۶).
۲-۸-۲-۱-مفهوم کیفیت ارتباط
این واژه بیانگر انتظارات مشتری از این است که کل رابطه چگونه به خوبی می تواند برآورده کننده انتظارات، پیش بینی ها، اهداف و تمایلات مشتری در کل رابطه باشد(جارولین،۱۹۹۶). در ارتباط با اهمیت کیفیت رابطه، این مفهوم کاملاً از کیفیت خدمات مجزا می باشد و کیفیت رابطه پیش بینی کننده بهتری از کیفیت خدمات در مورد تمایلات رفتاری مصرف کننده می باشد(روبرت،۲۰۰۳). دو جنبه برای کیفیت رابطه در زمینه خدمات شناسایی شده است که شامل روابط حرفه ای و روابط اجتماعی می باشد. روابط حرفه ای بیانگر شایستگی ارائه دهنده خدمات بوده در حالی که روابط اجتماعی بیانگر کارآمدی تعامل متقابل ارائه دهنده خدمات با مشتری می باشد(گامسون،۱۹۸۷).
۲-۸-۲-۲-عوامل تأثیرگذار بر کیفیت ارتباط
اعتماد اولین عامل تأثیر گذار بر کیفیت رابطه می باشد. اعتماد در واقع مهمترین عنصر در تشکیل و استمرار یک رابطه می باشد(هسیح،۲۰۰۲). اعتماد به عنوان اعتقاد یک طرف رابطه به قابل اتکا بودن گفته ها و تعهدات طرف دیگر رابطه تعریف شده است(سین،۲۰۰۲). اعتماد بین طرف های تجاری از طریق ارزش های مشترک و عدم مبادرت به رفتارهای فرصت طلبانه افزایش خواهد یافت و رابطه ای که دارای مشخصه اعتماد باشد برای طرف های تجاری به قدری ارزشمند است که انها را را متعهد به ادامه رابطه می کند(مورگان،۱۹۹۴). همچنین سطوح بالاتری از اعتماد میان خریدار و فروشنده احتمال استمرار رابطه را افزایش می دهد(سین،۲۰۰۲).
دومین متغیر تأثیرگذار بر کیفیت رابطه تعهد می باشد. تعهد به رابطه را تمایل پایدار شرکای تجاری به حفظ روابط ارزشمند تعریف کرده اند و اعتقاد بر این است که تعهد زمانی شکل خواهد گرفت که یکی از طرفین رابطه به اهمیت رابطه اعتقاد داشته باشد، و برای حفظ یا ارتقاء رابطه حداکثر تلاش خود را بنماید(واسودوان،۲۰۰۶). هنگامی که طرف های تجاری متعهد به همدیگر باشند، تمایل بیشتری به همکاری، برآوردن نیازمندی های طرف مقابل، به اشتراک گذاری اطلاعات و حل مشترک مشکلات خواهند داشت(اندرسون،۱۹۹۴).
سومین متغیر مؤثر در کیفیت رابطه ارتباطات با مشتریان می باشد که به عنوان فرایند مبادله و تسهیم اطلاعات معتبر و به موقع به صورت رسمی یا غیررسمی بین طرفین یک رابطه تعریف شده است(اندرسون،۱۹۹۴). ارتباطات در بازاریابی ابزاری برای اطلاعات می باشد، اطلاعاتی که بتوان به آن اعتماد کرد، ارائه اطلاعات هنگام بروز مشکل، ارائه اطلاعات درمورد مشکلات کیفیت و انجام تعهدات. وظیفه شرکت در هنگام برقراری ارتباط با مشتریان، ایجاد آگاهی و ترجیح در مشتریان از طریق تبلیغ و اطلاع رسانی در مورد کیفیت، ارزش های شرکت، عملکرد محصول و دیگر ویژگی هایی که مشتریان علاقه مند را به تصمیم خرید تشویق می کند. ارتباطات همچنین مشتریان را در مورد اقدامات شرکت برای رفع منابع نارضایتی آنها آگاه می سازد و در نهایت ارتباط اثربخش بین سازمان و مشتریانش به روابط بهتر منجر می گردد که در نتیجه به وفاداری مشتریان منجر خواهد شد. تخصص شرکت در ارائه خدمات به مشتریان به عنوان چهارمین متغیر تأثیرگذار بر کیفیت رابطه می باشد.(سوینی،۲۰۰۸) شایستگی سازمان نیز از عوامل مؤثر بر موفقیت استراتژی بازاریابی رابطه مند معرفی شده است. شایستگی از قبیل شایستگی مرتبط با بازار، شایستگی مرتبط با مدیریت رابطه و شایستگی مرتبط با ائتلاف. از آنجایی که تمامی روابط احتمالی میان سازمان با مشتریانش سودمند نیست، لذا سازمان می بایست این توانایی را داشته باشد که تمامی روابط خود با مشتریانش را به خوبی مدیریت کند.(هانت،۲۰۰۶)
۲-۹-پیشینه داخلی
پورسلیمانی و همکارانش در مقاله ای با عنوان عملکرد زنجیره تأمین صنایع پتروشیمی، بر اساس مدل ارزیابی عملکرد بهاتناگار و اس سوهال، عوامل کیفی مؤثر بر عملکرد زنجیره تأمین صنایع پتروشیمی از قبیل مکان یابی تولید، عدم اطمینان زنجیره تأمین و اقدامات ساخت و تولید را بررسی کرده اند و پس از آن راهکارهایی جهت بهبود عملکرد آن ارائه نموده اند. اطلاعات موردنیاز تحقیق را از طریق پرسشنامه جمع آوری و جهت آزمون فرضیه های تحقیق از روش آماری رگرسیون استفاده کرده اند. و به این نتیجه دست یافته اند که عملکرد زنجیره تأمین صتعن پتروشیمی تحت تأثیر عوامل مکان یابی تولید، عدم اطمینان زنجیره تأمین و اقدامات ساخت و تولید قرار دارد.
هدف محمودی و همکارانش در مقاله ای با عنوان بررسی تأثیر گردش اطلاعات بر مدل زنجیره تأمین ساخت طبق سفارش مبتنی بر رویکرد سیستم های پویا ارائه یک چهارچوب برای شبیه سازی عملیات زنجیره تأمین با یک پیچیدگی متوسط و با رویکرد سیستم های پویا بوده است. مدل ارائه شده در مقاله شان دارای چهار سطح با محوریت تولیدکننده و با سیستم ساخت طبق سفارش است که هدف مدل سازی شبکه زنجیره تأمین و به دست آوردن پاسخ درست به رفتار آن با یکپارچه نمودن سیستم گردش اطلاعات بوده است. همچنین عملکرد سیستم با توجه به شرایط اولیه، تحت چهار سناریوی متفاوت مورد بررسی قرار گرفته است. معیارهای عملکردی محاسبه شده در این مقاله شامل میزان موجودی، میزان ذخیره اطمینان، کمبود و میزان رضایت مشتری برای هر چهار رده زنجیره تأمین می باشد. تحلیل رفتار مدل در مدل پایه و سناریوهای مختلف در طول یک سال با بهره گرفتن از شبیه سازی انجام داده اند که به این نتیجه دست یافته اند که سیستم گردش اطلاعات یکپارچه می تواند با کاهش ذخیره اطمینان درصد رضایت مندی مشتری را در سطح بالایی حفظ نماید.
جوادیان و همکارانش به مقاله ای با عنوان شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد زنجیره تأمین و بهبود آن با بهره گرفتن از روش پویایی های سیستم: شرکت داروگر، پرداخته اند. هدفشان بررسی و بهبود برخی رفتارهای نامطلوب در زنجیره تأمین با بهره گرفتن از تکنیک پویایی شناسی سیستم بوده است. مورد مطالعاتی این تحقیق یک زنجیره تأمین که کار تولید و توزیع محصولات بهداشتی را با مرکزیت شرکت داروگر انجام می دهد می باشد. ایشان پس از مطالعه و شناسایی اجزا و متغیرهای زنجیره، و شبیه سازی با ارائه فرضیه دینامیکی، مدل ها را با روش های شناخته شده مدل های پویایی شناسی سیستم و روش های آماری، آزمون کرده اند. زمانی که عوامل اصلی مؤثر بر رفتار کل سیستم و روابط بین آنها شناخته شد و صحت عملکرد مدل تأیید شد، آنها سه سیاست با توجه به شاخص های شناخته شده ارزیابی عملکرد زنجیره تأمین پیشنهاد و در مدل اجرا کردند. سیاست ها عبارت بودند از: کاهش میزان فروش از دست رفته، کاهش میزان موجودی و دریافت اطلاعات صحیح، که اجرای آنها موجب بهبود شاخص ها شد. نتیجه این تحقیق توانا ساختن در پیش بینی نتایج قبل از هرگونه تغییر در متغیرها، ارتباط ها و یا ساختار زنجیره است که با توجه به پیچیده بودن زنجیره تأمین اهمیت زیادی دارد.
رمضانیان و همکارانش به مقاله ای با عنوان برخورد با پیچیدگی زنجیره تأمین با بهره گرفتن از رویکرد فرایند تفکر تئوری محدودیت ها، پرداخته اند. آنها تلاشی در معرفی و به کارگیری روشی کارا و اثربخش برای شناسایی و برخورد با پیچیدگی های زنجیره تأمین داشته اند. این روش بر اصول سیستمی تئوری محدودیت ها استوار بوده است. تحقیق ایشان نشان می دهد چگونه یک مدیر می تواند از نمودارهای منطقی فرایند تفکر تئوری محدودیت ها برای شناسایی و برخورد با عوامل ریشه ای پیچیدگی زنجیره تأمین استفاده کند. این رویکرد در یک شرکت بزرگ تولیدکننده کاغذ پیاده سازی شده است. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه و مصاحبه گردآوری شده و با روشی منطقی، گام به گام و به صورت تعاملی، یعنی با نظرخواهی از کارشناسان و مدیران ارشد زنجیره تأمین شرکت تحلیل شده است. در این راستا سه گام، یعنی ترسیم نقشه اهداف واسطه، درخت واقعیت جاری، و نمودار رفع تناقض ها مورد استفاده قرار گرفته اند. نتایج نشان داده که نمودارهای منطقی به میزان بسیار زیادی در شناسایی پیچیدگی های زنجیره تأمین و ریشه یابی آن ها مفید می باشد.
نیلی پور و همکارانش در مقاله ای تحت عنوان بهینه سازی کاربرد فناوری اطلاعات در مدیریت زنجیره تأمین و بازاریابی محصولات هوایی به روش AHP، معیارهای اصلی زنجیره تأمین و گزینه های فناوری اطلاعات شرکت ها و تعامل مؤثر آن ها بر یکدیگر، و اولویت های تأثیر فناوری اطلاعات بر مدیریت زنجیره تأمین را معرفی کرده اند. این مقاله در یک شرکت هوایی و با بهره گیری از کارشناسان و مدیران بخش های آماد و بازرگانی، برنامه ریزی و کنترل تولید، رایانه و برون سپاری و با بهره گرفتن از پرسشنامه و روش مقایسات زوجی تهیه شده و در نهایت اینگونه نتیجه گیری شده که کلیه معیارهای اصلی شناسایی شده زنجیره تأمین و فناوری اطلاعات بر یکدیگر تأثیر دارند. لذا منابع انسانی آموزش دیده در زمینه IT، حمایت مدیران ارشد، وجود زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری، تجارت الکترونیک و مبادله الکترونیکی داده ها با شرکای تجاری، باید به ترتیب و به عنوان الگوی بهینه سازی کاربرد فناوری اطلاعات در مدیریت زنجیره تأمین مد نظر قرار گیرد.
محمدی و همکارانش در مقاله ای به بررسی تأثیر فناوری اطلاعات برقابلیت ها و عملکرد زنجیره تأمین پرداخته اند. که در این مقاله مطالعه چندموردی، شرکت های لبنیاتی استان فارس را در نطر گرفته اند. در این پژوهش در مجموع ابزارهای فناوری اطلاعات، سیستم ارتباطات زنجیره تأمین، تبادل الکترونیکی اطلاعات، پست الکترونیک، بارکد و شناسایی بسامد رادیویی، و در زمینه قابلیت های زنجیره تأمین چهار بعد مبادله اطلاعات، هماهنگی، یکپارچه سازی فعالیت ها، واکنش پذیری زنجیره تأمین و در رابطه با عملکرد زنجیره تأمین دو متغیر عملکرد، شامل عملکرد بازاریابی و فروش و عملکرد مالی بررسی شده اند. و به این نتایج دست یافته اند که بر اساس مدل فرآیندی پژوهش، استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات(IT) بر قابلیت های زنجیره تأمین تأثیر گذارده و به دنبال آن عملکرد زنجیره تأمین نیز تحت تأثیر قرار می گیرد.
شاهرودی و همکارش در مقاله ای تأثیر عوامل ساختاری زنجیره تأمین روی عملکرد شرکت را بررسی کرده اند. آنها در این تحقیق تأثیر ۷ عامل ساختاری زنجیره تأمین را که شامل مشتری مداری، مدیریت راهبردی، مدیریت منابع انسانی، کیفیت داده و گزارش، مدیریت تأمین کننده، مدیریت فرایند و مدیریت طراحی می باشد را روی ۳ سطح عملکرد شرکت که شامل عملکرد عملیاتی، عملکرد مالی و رضایت مشتری می باشد را مورد بررسی قرار داده اند. جامعه آماری تحقیق محدود و شرکت های موجود در صنعت خودرو و نمونه آماری تحقیق مدیران و کارشناسان این شرکت ها می باشند. نتایج تحقیق نشان داده که مدیریت ارتباط با مشتری- شرکت- تأمین کننده خارجی روی عوامل متنی داخلی شرکت و در نهایت روی عملکرد عملیاتی شرکت تأثیرگذار است و به طور غیرمستقیم رضایت مشتری و عملکرد مالی را افزایش می دهد.
۲-۱۰-پیشینه خارجی
یو و همکاران او در پژوهشی به بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر قابلیت های زنجیره تأمین و عملکرد شرکت پرداختند. یافته ها نشان دادند، قرارگیری فناوری اطلاعات در سیستم ارتباطات زنجیره تأمین می تواند به ایجاد قابلیت های بهتر در زنجیره تأمین در زمینه هایی مانند تبادل اطلاعات، هماهنگی، یکپارچه سازی فعالیت ها و حساسیت(تأثیرپذیری) زنجیره تأمین منجر شود. همچنین نتایج نشان دادند قابلیت های زنجیره تأمین یک نقش میانی(واسطه ای) بین منابع مربوط به فناوری اطلاعات و عملکرد شرکت ایفا می کنند. به بیان دیگر بهبود قابلیت های زنجیره تأمین از طریق فناوری اطلاعات می تواند یک تأثیر مستقیم و مثبت بر عملکرد بازاریابی و فروش شرکت و نیز بر عملکرد مالی شرکت داشته باشد.
شانگ لی و همکارانش در مقاله ای تاثیر شیوه های مدیریت زنجیره تامین در مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی را بررسی کرده اند. آنها در این پژوهش به مفهوم و توسعه پنج بعد از عملکرد SCM (همکاری با منبع استراتژیک، ارتباط با مشتری، سطح به اشتراک گذاری اطلاعات، کیفیت به اشتراک گذاری اطلاعات، و به تعویق افتادن) و آزمون رابطه بین شیوه های SCM، مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی پرداخته اند. نتایج نشان داده که سطح بالایی از عملکرد SCM می تواند به افزایش مزیت رقابتی و بهبود عملکرد سازمان منجر شود. همچنین، مزیت رقابتی تاثیر مستقیم و مثبت بر عملکرد سازمانی دارد.
لئو آر به مقاله ای با عنوان بررسی مدیران از ارتباط بین استفاده از فناوری در زنجیره تامین و عرضه عملکرد زنجیره، پرداخته است. در این مقاله تأثیر تعدیل نوآوری فرایند، کیفیت همکاری و عدم اطمینان در رابطه بین استفاده از فناوری در زنجیره تامین و اثر آنها بر عملکرد زنجیره تامین مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داده است که اثر استفاده از فناوری در زنجیره تامین بر ​​عملکرد آن توسط فرایند نوآوری، کیفیت همکاری و عدم اطمینان رقابتی تعدیل شده است. علاوه بر این، کیفیت مشارکت تنها متغیری است که تاثیر مستقیم بر عملکرد زنجیره تامین داشته است.
سزن به بررسی آثار نسبی طراحی، یکپارچه سازی و تسهیم اطلاعات بر کارایی زنجیره تأمین به صورت تجربی پرداخت. بررسی داده ها نشان داد، یکپارچه سازی و تسهیم اطلاعات، روش هایی مطمئن برای افزایش کارایی در زنجیره های تأمین هستند. همچنین طراحی یک زنجیره تأمین نیز نقشی مهم در دستیابی به سطوح مطلوب کارایی دارد.
مینگ لنگ و همکارانش در مقاله ای با عنوان فناوری اطلاعات در مدیریت زنجیره تأمین، به اثبات تأثیر فناوری اطلاعات بر مدیریت زنجیره تأمین پرداخته اند. در این مقاله ضوابط شامل برنامه های کاربردی از فناوری اطلاعات برای دستیابی به عملکرد بالای شرکت است. که عملکرد را شامل عملکرد مالی، عملکرد بازاریابی و رضایت مشتری در نظر گرفته اند. از روش DEMATEL فازی استفاده کرده اند. و به این نتیجه رسیدند که همه ی ضوابط رابطه متقابلی با هم دارند. و پیشرفت فناوری اطلاعات منجر به بهبودی عملکرد مالی، بازاریابی و رضایت مشتری می شود.
شارون و همکارش به مقاله ای با عنوان تأثیر فناوری اطلاعات بر چابکی زنجیره تأمین و عملکرد شرکت پرداخته اند. آنها در این مطالعه به بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر چابکی زنجیره تأمین که توسط توانایی احساس و پاسخگویی به تغییرات بازار اندازه گیری می شود و تأثیر چابکی زنجیره تأمین بر عملکرد شرکت پرداخته اند. نتایج در این تحقیق نشان داده که فناوری اطلاعات توانایی زنجیره تأمین را در درک تغیرات بازار به وسیله در دسترس بودن و به هنگام بودن جریان اطلاعات در میان اعضای زنجیره بهبود می بخشد و همچنین توانایی زنجیره تأمین در پاسخ به تغییرات از طریق کاهش هزینه و بهبود کیفیت و به موقع بودن و اجرای برنامه های هماهنگ برای پاسخ به تغییرات در سراسر زنجیره افزایش می دهد. و همپنین افزایش چابکی زنجیره تأمین تأثیر مثبت بر فروش شرکت، سهم بازار، سود دهی و رضایت مشتری دارد.
فصل سوم:
روش شناسی تحقیق
۳-۱-مقدمه
پایه ی هر علمی، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود.(خاکی،۱۳۷۸) روش تحقیق هدایت گر جستجوهای علمی در جهت دستیابی به حقیقت است(شاه ویسی، ۱۳۸۹). انجام هر تحقیق در واقع پیدا کردن راه حل مشکل یا مسئله ای می باشد که محقق با جستجو و جمع آوری اطلاعات در ارتباط با مسئله مورد نظر و تجزیه و تحلیل آن در پی حل مشکل است. هدف از انتخاب روش تحقیق این است که محقق مشخص نماید با بهره گرفتن از چه روشی می تواند دقیق و آسان به نتایج پرسش ها و فرضیات تحقیق برسد.(امیری،۱۳۹۱)
فصل سوم به بررسی روش اجرای تحقیق مربوط می شود. ابتدا نوع تحقیق از نظرروش شناسی مشخص شده است و سپس جامعه آماری و مشخصات آن، حجم نمونه مورد نیاز و روش نمونه گیری، روش جمع آوری داده ها و پایایی و روایی ابزار و همچنین روش آماری مورد استفاده دراین تحقیق به طور مفصل شرح داده شده است.
۳-۲-روش شناسی
از یک منظر، روش شناسی، مطالعه منظم و منطقی اصولی است که کاوش علمی را راهبری می کند. از این دیدگاه، روش شناسی به عنوان شاخه ای از منطق و یا حتی فلسفه است. دیدگاهی دیگر روش شناسی را از علم می داند. در مقابل تاکوت پارسونز معتقد است که روش شناسی در اصل با روش های پژوهش تجربی نظیر آمار شناسی مطالعه موردی، مصاحبه و غیره سر و کار ندارد، بلکه ملاحظه زمینه های کلی برای اعتبار کار علمی است. روش شناسی نه دقیقاً یک روش فلسفی و نه دقیقاً رشته ای علمی است.(ساروخانی، ۱۳۸۴)
روش شناسی تعیین حدود و معیارهای است که می بایست در فرایند پژوهش علمی مورد توجه قرار گیرد. (ازکیا و دربان آستانه، ۱۳۸۲) در عرف دانش، روش را مجموعه شیوه ها و تدابیری دانسته اند که برای شناخت حقیقت و احتراز از لغزش به کار برده می شود. به طور دقیق تر روش به سه چیز اطلاق می شود:
مجموعه راه هایی که انسان را به کشف مجهولات و حل مشکلات هدایت می کنند.
مجموعه قواعدی که هنگام بررسی و پژوهش واقعیات باید به کار روند.
مجموعه ابزار یا فنونی که انسان را از مجهولات به معلومات راهبری می نمایند.
مشاهده می شود که روش لازمه دانش است و هیچ دانشی بدون روش قابل تصور نیست.(ساروخانی، ۱۳۸۴)
هر پژوهش فعالیتی نظام مند است که طی آن دانش گسترش و وضعیتی توصیف و تبیین میگردد و در نهایت مسأله و شکل خاصی راه حل جویی می شود با توجه به اینکه هر تحقیق با یک مسأله و هدف خاص آغاز می شود، لذا بر پایه مساله های مطرح شده و هدفی که از تحقیق دنبال می کند تحقیقات را طبقه بندی و انواع آن را از همدیگر بازشناسی می کند (خاکی، ۱۳۷۸)
۳-۲-۱-روش پژوهش بر حسب هدف
این پژوهش از منظر هدف پژوهش، پژوهشی کاربردی می باشد. که هدف آن بررسی تأثیر تغییرات فرایند زنجیره تأمین فعال در بخش فناوری اطلاعات بر نتایج فرایند و کار در شرکت پتروشیمی ایلام می باشد.
پژوهش کاربردی، تلاشی برای یافتن پاسخی برای حل یک معضل و مشکل عملی است که در دنیای واقعی وجود دارد. در حوزه های مختلف علوم تعاریفی متعدد از این نوع پژوهش به شرح زیر ارائه شده است:
پژوهش کاربردی به مجموعه ای از فعالیت ها به منظور کسب دانش فنی مربوط با اهداف علمی و کاربردهای علمی اطلاق می گردد.
پژوهش های کاربردی به هر نوع کاوش اصیل به منظور کسب دانش علمی و فنی جدید که برای آن کار ویژه ای در نظر گرفته شود، اطلاق می گردد.
پژوهش های کاربردی، پژوهش هایی است که انتظارات عملی و کاربردی خاصی در کوتاه مدت برای نتایج حاصل از آن در نظر گرفته شود.(طبیبی و همکاران، ۱۳۹۲)