الف) طرح موضوع

قصد مجرمانه یا رکن معنوی جرم از جمله مسائلی است که در حقوق جزا با تأخیر به آن پرداخته شده است. چرا که در زمان‌های دور صرف ارتکاب فعل مادی برای مجازات مجرم کافی بود و توجهی به ذهنیت مجرم نمی‌شد. اما رفته رفته نوع بشر دریافت که جرم تنها یک پدیده مجرمانه صرف نیست که قوام آن فعل و آثار آن باشد بلکه منشأ آن در ذهن و روان انسان قرار دارد و باید با توجه ‌به این ذهنیت با آن برخورد شود. از آن پس بود که اصلی در حقوق جزا شکل گرفت مبنی بر اینکه ارتکاب مادیات جرم به تنهایی برای تکوین آن مکفی نیست بلکه در کنار آن باید این مادیات نشأت گرفته از نهاد و خواست انسان باشد.

شکل گیری چنین اصلی تحت تأثیر تکامل اندیشه‌ها و تفکرات ابناء نوع و بعث و ظهور پیامبران و انسان‌های فرهیخته بوده است. اصول اخلاقی و آموزه‌های دینی به تدریج رکن روانی را به عنوان رکن رکین جرم در قوانین استوار ساخت. این رکن رابطه‌ای است که بین مادیات جرم و شخصیت مجرم را به هم پیوند می‌دهد. و اساساً همین رابطه است که محل سرزنش قانون واقع می‌شود. این سرزنش نیز بسته به میزان تسلط اراده مرتکب بر جنبه‌های مادی جرم نوسان دارد. گاهی وقوع پدیده مجرمانه تمام و کمال تحت سیطره‌ی اراده مرتکب آن است به گونه‌ای که هر آنچه رخ می‌دهد مراد اوست. وقتی که اراده ‌به این صورت سلطنت دارد می‌گویند که مجرم قصد مستقیم داشته است. گاهی نیز بدون اینکه اراده فعل در نزد مجرم تزلزلی پیدا کند، اما نتایجی حاصل این فعل او می‌شوند که ابتدائاً منظور او نبوده لکن به خوبی می‌داند که در صورت انجام چنین فعلی یا انجام فعل در چنین شرایطی، آن نتایج را اثر اجتناب ناپذیر یا غالب خود قرار می‌دهد. این حالت ذهنی را قصد تبعی یا غیر مستقیم گفته‌اند که تحقیق حاضر دائر مدار آن است. بعضاً نیز فاعل فعل مجرمانه نسبت به حدوث نتیجه صرف یک پیش‌بینی را دارد و گاهی نیز کاملاً غافل از آن است که در این هر دو صورت ما در قلمرو خطای غیر عمد قرار داریم.

‌و همان‌طور که گفته شد در این تحقیق موضوع اصلی قصد تبعی یا غیر مستقیم است که مورد مداقه قرار خواهد گرفت.

ب) بیان مسئله

قصد تبعی که آن را هم پایه قصد مستقیم می‌دانند و ‌بنابرین‏ مبنای مسئولیت عمدی قرار می‌گیرد، باید دارای مبانی و ماهیتی باشد که این همسان قرار گرفتن آن را با قصد مستقیم و در نتیجه متحمل شدن تمام آثار جنایات عمدی را توجیه گر باشد. اصولاً باید چه تعریفی از قصد مجرمانه ارائه داد تا جامع هر دو نوع قصد( مستقیم، تبعی ) باشد و مانع از ورود دیگر خطاهای ذهنی در قلمرو عمد باشد. تحقق عناصر قصد مجرمانه یا عناصر مرتبط به آن در این نوع از قصد چگونه است. چه رویکردی و برخوردی نسبت ‌به این نوع قصد در نظام های حقوقی دنیا صورت گرفته یا می‌گیرد.قصد تبعی در چه نوع جرایمی فرصت تحقق دارد. آیا همه جرایم می‌توانند ‌تجلی‌گاه این نوع از قصد مجرمانه باشد یا تنها در جرایم برخوردار از ویژگی‌های خاص است که عرصه ظهور قصد مورد اشاره قرار می‌گیرند.

ج) اهمیت و ضرورت پژوهش

ضرورت این تحقیق و پژوهش از آن روست که قصد تبعی با توجه به اینکه در ردیف قصد مستقیم قرار می‌گیرد وعمد قلمداد می‌گردد، ‌بنابرین‏ این عمد احتساب کردن آن باید با شناخت طبیعت و ماهیت صحیح آن صورت گیرد، یعنی اینکه ابتدا باید ارکان این گونه قصد را شناخت تا بتوان با تشخیص و تمییز آن از دیگر خطاها قلمرو عمد را مشخص کرد. ‌بنابرین‏ پذیرفتن آن بدون شناخت ماهیت و ارکان آن بسیار خطرناک است و باعث می‌شود که معنای عمد بیش از حد معمول گسترش یابد که این مسئله نمی‌تواند با احساسات ما از عدالت جور شود. در مقابل عدم پذیرش صورت قصد تبعی باعث می‌شود تا حقوق کیفری من غیر حق ملایم و محدود شود و معنای عمد و قصد با کیفیات نفسانی‌ای چون شوق، رغبت، تمایل و احیاناً انگیزه خلط شود. و همینطور این عدم پذیرش بعضاً این نتیجه را دارد تا عقیده عمومی و خرد جمعی مورد دست درازی واقع شود. توجه ‌به این موارد است که تحقیق درباره‌ قصد تبعی را به عنوان یک تحقیق مستقل ضروری و مهم می‌سازد.

د) سؤالات اصلی پژوهش

در این تحقیق سعی بر این است که به دو سؤال اصلی پاسخ داده شود؛ ۱٫ مبانی و ماهیت قصد تبعی چیست؟ ۲٫ آیا قصد تبعی امکان تسری یافتن به جرایمی غیر از جنایات را نیز دارد یا تنها برخی جرایم محل تحقق آن هستند؟

ی) سابقه علمی پژوهش

تا کنون در کشور ما این موضوع پژوهش به عنوان یک تحقیق مستقل چه به صورت کتاب و چه به صورت یک مقاله مورد بررسی قرار نگرفته است و از این نظر این موضوع، به عنوان یک تحقیق جدید است. در کتاب‌های فقهی هم موضوع مذکور تنها در رابطه با جنایات مورد اشاره قرار گرفته است و نسبت به سایر جرایم مسکوت گذاشته شده است. به تبع همین در کتاب‌های تألیفی در حقوق کیفری نیز در بحث‌های جرایم علیه اشخاص این موضوع عنوان شده است. تقریباً تمام کتب فقهی در باب قصاص اشارتی ‌به این موضوع ‌داشته‌اند که چند تا از آن ها را به عنوان نمونه می‌آوریم:

۱.جواهر الکلام اثر محمد حسن نجفی ج ۴۲ که در آن آمده است: و علی کل حال فلا اشکال و لا خلاف فی انه یتحقق العمد بقصد العاقل البالغ الی القتل بما یقتل غالباً، بل و بقصده الضرب بما یقتل غالباً عالماً به و ان لم یقصد القتل، لان القصد الی الفعل المزبور کالقصد الی القتل.

۲٫ مبانی تکمله المنهاج اثر سید ابوالقاسم خویی ‌در مورد قصد تبعی در جرم قتل آورده است:”لان قصد الفعل مع الالتفات الی ترتب القتل علیه عاده لاینفک عن قصد القتل تبعا”.

۳٫ جرایم علیه اشخاص تالیف دکتر محمد هادی صادقی که در آن پیرامون قصد تبعی آمده است:”… ارتکاب قتل به فعل غالبا کشنده ظاهراً دلالت بر وجود سوء نیت غیر محسوس داشته و با توجه به آنچه از بزهکار ظاهر شده است حکم داده می شود. ‌بنابرین‏ مراد قانون‌گذار از قصد مذکوردر بند ب ماده ۲۰۶ به شرح ….. هر چند قصد کشتن شخص را نداشته باشد،قصد ذاتی و ابتدائیقتل بوده است. و دلالت بر عدم ضرورت قصد قتل به طور مطلق ندارد …. واین نوع از قتل را ماهیتاً عمدی شناخته است.

۴-۵-۴ آزمون هم خطی متغیرهای مستقل

با توجه به جدول ۴-۸، میزان تولرانس و عامل واریانس برای تمامی متغیرهای مستقل بیشتر از ۲/۰، و عامل تورم واریانس نیز بسیار نزدیک به ۱ است (از ۵ خیلی کمتر است)، در نتیجه فرضیه عدم وجود هم‌خطی بین متغیرهای مستقل تأیید می‌شود.

جدول ۴-۸) آزمون هم‌خطی بین متغیر‌های مستقل

نام متغیر
تولرانس
عامل تورم
واریانس

کیفیت گزارشگری مالی

Financial Reporting Quality

۳۴۵۶/۰

۸۹۳/۲

کیفیت افشا

Disclosure Quality

۵۰۶۵/۰

۹۷۴/۱

نوسان پذیری بازده سهام

RET_VOL

۳۴۱/۰

۹۳۲/۲

نوسان پذیری سود

EARN_VOL

۳۰۸۳/۰

۲۴۳/۳

نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام

MTB

۳۷۶۵/۰

۶۵۶/۲

شاخص ریسک سیستماتیک

Beat

۵۳۲۴/۰

۸۷۸/۱

اندازه شرکت

LogAsset

۲۸۰۳/۰

۵۶۷/۳

نسبت اهرمی

Leverage

۵۲۳۸/۰

۹۰۹/۱

بازده دارایی ها

ROA

۶۳۹/۰

۵۶۴/۱

پس از بررسی فروض کلاسیک در قسمت بعد نتایج حاصل از برازش مدل های‌ رگرسیونی تحقیق و به تبع آن فرضیه های تحقیق مورد بررسی و آزمون قرار می‌گیرد.

۴-۶) آزمون فرضیات تحقیق

Individual Investors it = β_۰+β_۱ Financial Reporting Quality _it-1 + β_۲RET_VOL_it-1+β_۳ EARN_VOL _it-1 +β_۴ MTB _{it-1 +}β_۵Beta_it +β_۶LogAsset _{it-1 +}β_۷Leverage _it-1 +β_۸ROA _it-1 +ԑ_i

Individual Investors _it = β_۰+β_۱ Disclosure Quality _it-1 + β_۲RET_VOL_it-1 +β_۳ EARN_VOL _it-1 +β_۳ MTB _{it-1 +}β_۴Beta_it +β_۵LogAsset _{it-1 +}β_۶Leverage _it-1 +β_۷ROA _it-1 +ԑ_i,t

پس از آزمون مفروضات رگرسیون و اطمینان از برقراری آن‌ ها، نتایج حاصل از برازش معادله رگرسیون فوق در جداول۴ -۹ تا ۴-۱۰ ارائه شده است. مقدار آماره های F نیز حاکی از معناداری کل مدل های رگرسیون می‌باشد. در این جدول اعداد مثبت (منفی) در ستون مقدار ضریب نشان دهنده میزان تاثیر مستقیم (معکوس) هر یک از متغیرها بر نسبت سرمایه گذاران انفرادی شرکت ‌های مورد بررسی است.

نحوه داوری: در صورتی که مقدار sig محاسبه شده توسط نرم افزار کمتر از سطح اطمینان در نظر گرفته شده (در این پژوهش معادل ۵%) باشد، معنی‌داری متغیر مورد نظر تأیید شده و فرضیه مرتبط با آن تأیید می‌گردد. همچنین با توجه به مقدار آماره t، نیز اگر این آماره از مقدار معادل آن در جدول t استیودنت با همان سطح اطمینان (۵%) بیشتر باشد، فرضیه مرتبط با آن تأیید می‌گردد.

۴-۶-۱) آزمون فرضیه اول

” کیفیت گزارشگری مالی بر درصد مالکیت سرمایه گذاران انفرادی تاثیر دارد.”

نتیجه آزمون:

مطابق با جدول ۴-۱۰، سطح معنی‌داری (sig) متغیر کیفیت گزارشگری مالی شرکت ها (۰۴۱/۰) کمتر از سطح معنی‌داری در نظر گرفته شده در پژوهش حاضر (۵%) است؛ همچنین قدرمطلق آماره t مربوط ‌به این متغیر(۳۰۲/۲) بزرگتر از آماره t به دست آمده از جدول با همان درجه آزادی است. لذا فرضیه H₀ در سطح اطمینان ۹۵% رد شده و فرضیه اول تأیید می‌گردد.

جدول۴-۹) نتایج حاصل از برازش معادله رگرسیون

Individual Investors it = β_۰+β_۱ Financial Reporting Quality _it-1 + β_۲RET_VOL_it-1+β_۳ EARN_VOL _it-1 +β_۴ MTB _{it-1 +}β_۵Beta_it +β_۶LogAsset _{it-1 +}β_۷Leverage _it-1 +β_۸ROA _it-1 +ԑ_i

نام متغیر

ضریب متغیر

مقدار ضریب

آماره t

سطح معنی داری

عدد ثابت

β_۰

۷۰۹/۱

۹۰۹/۲

۰۰۲/۰

کیفیت گزارشگری مالی

Financial Reporting Quality

β _۱

۵۶۷/۲

۳۰۲/۲

۰۴۱/۰

نوسان پذیری بازده سهام

RET_VOL

β _۲

۹۰۹/۱

۶۵۴/۲

۰۳۴/۰

نوسان پذیری سود

EARN_VOL

β _۳

۴۵۲/۲

۸۲۳/۲

۰۱۹/۰

نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام

MTB

β _۴

۳۱۱/۱

۱۲۱/۳

۰۱۱/۰

شاخص ریسک سیستماتیک

Beat

β _۵

۹۹۱/۰

۱۲۱/۱

۳۴۱/۰

اندازه شرکت

LogAsset

β _۶

۶۷۸/۱

۴۳۲/۳

۰۰۹۷/۰

نسبت اهرمی

Leverage

β _۷

۸۴۳/۰

۱۱۲/۲

۰۴۷/۰

1. 1. . Reeb & Zhao ↑

1. 1. – Kothari ↑

1. 1. – Scott ↑

1. 1. – Value Relevance ↑

1. 1. -Holthausen and Watts ↑

1. 1. -Ramanna and Watts ↑

1. 1. -Bertomeu and Magee ↑

1. 1. -Desai and et al ↑

1. 1. -Healy and palepu ↑

1. 1. -Beyer ↑

1. 1. -ex-ante ↑

1. 1. -ex-post ↑

1. 1. -agency and information problem ↑

1. 1. -Diamond and verrecchia ↑

1. 1. -Beysian investors ↑

1. 1. – Hopkins ↑

1. 1. – Brown and Hillegeist ↑

1. 1. -Botosan ↑

1. 1. -Lobo and Zhou ↑

1. 1. -Francis ↑

1. 1. -Mouselli ↑

1. 1. – endogeneity ↑

1. 1. – Gietzmann and Trombetta ↑

1. 1. – aggressive ↑

1. 1. Ownership Structure ↑

1. 1. Distribution of Equity ↑

1. 1. Votes ↑

1. 1. Capital ↑

1. 1. Identity ↑

1. 1. Equity Owners ↑

1. 1. Insider Holdings ↑

1. 1. Institutional Holdings ↑

1. 1. Outstanding Shares ↑

1. 1. Ownership Structure Theory ↑

1. 1. Agency Theory ↑

1. 1. Insider Ownership ↑

1. 1. Convergence of Interests ↑

1. 1. Entrenchment Hypothesis ↑

1. 1. Demsetz ↑

1. 1. Berle ↑

1. 1. Means ↑

1. 1. Efficient Monitoring Hypothesis ↑

1. 1. Strategic Alignment ↑

1. 1. Rescue Acquisition Hypothesis ↑

1. 1. Insider Ownership ↑

1. 1. Institutional Ownership ↑

1. 1. Stock Market Liquidity ↑

1. 1. Higher Ownership ↑

1. 1. Information Asymmetry ↑

1. 1. Positive Cross – sectional Relation ↑

1. 1. Bid – ask Spreads ↑

1. 1. Insider Trading ↑

1. 1. Bid – ask Spreads ↑

1. 1. Fractional Insider Ownership ↑

1. 1. Information Asymmetry ↑

هدف های پژوهش (هدف کلی و هدف های ویژه):

هدف کلی:

تعیین رابطه نگرش به مرگ و باورهای شناختی با سبک زندگی در افراد میانسال.

اهداف ویژه:

تعیین رابطه‌ نگرش منفی به مرگ و باورهای شناختی در افراد میانسال.

تعیین رابطه‌ نگرش منفی به مرگ و سبک زندگی در افراد میانسال.

تعیین رابطه‌ نگرش مثبت به مرگ و باورهای شناختی در افراد میانسال.

تعیین رابطه‌ نگرش مثبت به مرگ و سبک زندگی در افراد میانسال.

تعیین رابطه‌ باورهای شناختی و سبک زندگی در افراد میانسال.

پیش‌بینی سبک زندگی افراد میانسال بر اساس نگرش به مرگ و باورهای شناختی.

هدف های پژوهش (هدف کلی و هدف های ویژه):

هدف کلی:

تعیین رابطه نگرش به مرگ و باورهای شناختی با سبک زندگی در افراد میانسال.

اهداف ویژه:

تعیین رابطه‌ نگرش منفی به مرگ و باورهای شناختی در افراد میانسال.

تعیین رابطه‌ نگرش منفی به مرگ و سبک زندگی در افراد میانسال.

تعیین رابطه‌ نگرش مثبت به مرگ و باورهای شناختی در افراد میانسال.

تعیین رابطه‌ نگرش مثبت به مرگ و سبک زندگی در افراد میانسال.

تعیین رابطه‌ باورهای شناختی و سبک زندگی در افراد میانسال.

پیش‌بینی سبک زندگی افراد میانسال بر اساس نگرش به مرگ و باورهای شناختی.

سوال‌های پژوهش:

1. 1. آیا بین نگرش منفی به مرگ و باورهای شناختی در افراد میانسال رابطه وجود دارد؟

1. 1. آیا بین نگرش منفی به مرگ و سبک زندگی در افراد میانسال رابطه وجود دارد؟

1. 1. آیا بین نگرش مثبت به مرگ و باورهای شناختی در افراد میانسال رابطه وجود دارد؟

1. 1. آیا بین نگرش مثبت به مرگ و سبک زندگی در افراد میانسال رابطه وجود دارد؟

1. 1. آیا بین باورهای شناختی و سبک زندگی در افراد میانسال رابطه وجود دارد؟

1. آیا نگرش به مرگ و باورهای شناختی می‌تواند سبک زندگی افراد میانسال را پیش‌بینی نماید؟

تعریف متغیرها:

در این تحقیق متغیرهای پژوهشی عبارتند از سبک زندگی (متغیر ملاک)، نگرش به مرگ (متغیر پیش بین) و باورهای شناختی (متغیر پیش بین) که به تعاریف مفهومی و عملیاتی هر یک اشاره خواهد شد.

تعریف مفهومی سبک زندگی:

سبک زندگی الگوی مشخص و قابل تعریف رفتار است که از تعامل بین ویژگی های شخص، بر همکنش روابط اجتماعی و موقعیت های محیطی و اجتماعی – اقتصادی، حاصل می شود(سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۰۰).

تعریف عملیاتی سبک زندگی:

تغذیه (داشتن الگوی غذایی و انتخاب غذا)، فعالیت بدنی (تعقیب الگوی ورزشی منظم)، مسئولیت پذیری ‌در مورد سلامت، مدیریت استرس (شناسایی منابع استرس و اقدامات مدیریت استرس)، رشد معنوی یا خودشکوفایی (داشتن حس هدف مندی، به دنبال پیشرفت فردی بودن و تجربه خودآگاهی و رضایتمندی) و حمایت بین فردی (حفظ روابط همراه با احساس نزدیکی) از مؤلفه های قابل اندازه گیری سبک زندگی است و پرسشنامه سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (والکر، سچریت و پندر^[۱۷]، ۱۹۸۷)، ابزار استاندارد سنجش کمیت های مفهوم سبک زندگی می‌باشد و نمره ای که آزمودنی ها در این پرسشنامه کسب می‌نمایند، معیار ارزیابی سبک زندگی آن ها می‌باشد.

تعریف مفهومی باورهای شناختی:

باورهای شناختی یکی از مفاهیم پایه ای رویکرد شناختی – رفتاری در روان شناسی است. باورهای شناختی عوامل تعیین کننده رفتار می‌باشند (بک و ویشار^[۱۸]، ۲۰۰۰؛ به نقل از کوری، ۱۳۹۰). بک (۱۳۶۹) در تعریف کلمه شناختی به طرز قضاوت، تصمیم گیری و تعبیر و تفسیر درست یا اشتباه اشاره دارد.

تعریف عملیاتی باورهای شناختی:

ضرورت تأیید و حمایت دیگران، انتظار بالا از خود، تمایل به سرزنش خود، واکنش به ناکامی، بی مسئولیتی عاطفی، دل مشغولی زیاد همراه با اضطراب، اجتناب از مسائل، وابستگی، ناامیدی نسبت به تغییر و ‌کمال‌گرائی از مؤلفه‌ های باورهای غیر منطقی است و نمره ای که آزمودنی ها در پرسشنامه آزمون باورهای غیر منطقی (جونز، ۱۹۶۸) کسب ‌می نمایند، معیار ارزیابی باورهای شناختی آن ها می‌باشد.

تعریف مفهومی نگرش به مرگ:

بر طبق نظریه وجود گرایی (فرانکل^[۱۹]، ۱۹۶۳) که بیان می‌کند افراد برای جستجو و یافتن یک معنای شخصی برانگیخته می‌شوند، افرادی که به درکی از زندگی خود به عنوان یک انسان رسیده اند، تا حدی مرگ را نیز پذیرفته اند. البته ممکن است اضطراب مرگ و پذیرش مرگ به طور همزمان وجود داشته باشند (ونگ، رکر و گسر^[۲۰]، ۱۹۹۴). می‌توان فرایند درک وابستگی دوسویه زندگی و مرگ (یالوم، ۱۳۹۰) را نگرش به مرگ نامید، که در پنج حیطه ترس از مرگ، اجتناب از مرگ، پذیرش خنثی، پذیرش گرایشی و پذیرش اجتنابی، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تعریف عملیاتی نگرش به مرگ:

به منظور سنجش مؤلفه‌‌های نگرش به مرگ، نمره ای که آزمودنی ها در ابزار نیم رخ تجدید نظر شده نگرش نسبت به مرگ (ونگ، رکر و گسر، ۱۹۹۴) به دست می آورند، ملاک اندازه گیری این متغیر می‌باشد.

تغذیه (داشتن الگوی غذایی و انتخاب غذا)، فعالیت بدنی (تعقیب الگوی ورزشی منظم)، مسئولیت پذیری ‌در مورد سلامت، مدیریت استرس (شناسایی منابع استرس و اقدامات مدیریت استرس)، رشد معنوی یا خودشکوفایی (داشتن حس هدف مندی، به دنبال پیشرفت فردی بودن و تجربه خودآگاهی و رضایتمندی) و حمایت بین فردی (حفظ روابط همراه با احساس نزدیکی) از مؤلفه های قابل اندازه گیری سبک زندگی است و پرسشنامه سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (والکر، سچریت و پندر^[۲۱]، ۱۹۸۷)، ابزار استاندارد سنجش کمیت های مفهوم سبک زندگی می‌باشد و نمره ای که آزمودنی ها در این پرسشنامه کسب می‌نمایند، معیار ارزیابی سبک زندگی آن ها می‌باشد.

تعریف مفهومی باورهای شناختی:

باورهای شناختی یکی از مفاهیم پایه ای رویکرد شناختی – رفتاری در روان شناسی است. باورهای شناختی عوامل تعیین کننده رفتار می‌باشند (بک و ویشار^[۲۲]، ۲۰۰۰؛ به نقل از کوری، ۱۳۹۰). بک (۱۳۶۹) در تعریف کلمه شناختی به طرز قضاوت، تصمیم گیری و تعبیر و تفسیر درست یا اشتباه اشاره دارد.

تعریف عملیاتی باورهای شناختی:

ضرورت تأیید و حمایت دیگران، انتظار بالا از خود، تمایل به سرزنش خود، واکنش به ناکامی، بی مسئولیتی عاطفی، دل مشغولی زیاد همراه با اضطراب، اجتناب از مسائل، وابستگی، ناامیدی نسبت به تغییر و ‌کمال‌گرائی از مؤلفه‌ های باورهای غیر منطقی است و نمره ای که آزمودنی ها در پرسشنامه آزمون باورهای غیر منطقی (جونز، ۱۹۶۸) کسب ‌می نمایند، معیار ارزیابی باورهای شناختی آن ها می‌باشد.

تعریف مفهومی نگرش به مرگ:

در این تحقیق متغیرهای پژوهشی عبارتند از سبک زندگی (متغیر ملاک)، نگرش به مرگ (متغیر پیش بین) و باورهای شناختی (متغیر پیش بین) که به تعاریف مفهومی و عملیاتی هر یک اشاره خواهد شد.

تعریف مفهومی سبک زندگی:

سبک زندگی الگوی مشخص و قابل تعریف رفتار است که از تعامل بین ویژگی های شخص، بر همکنش روابط اجتماعی و موقعیت های محیطی و اجتماعی – اقتصادی، حاصل می شود(سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۰۰).

رینهلد^[۱۰۳](۲۰۰۸) عقیده دارد یک مشکل، وقتی به وجود می‌آید که فرد دارای هدف معینی باشد. ولی راه روشن وصول به هدف را نداند. چنین فردی هنگامی به راه حل صحیح می‌رسد که اطراف و جوانب مشکل را بررسی کرده و انطباق مداوم و لا ینقطع خود را برای یافتن راه وصول به هدف، در خود ایجاد کرده باشد.

۲-۴ پیشینه پژوهش های انجام گرفته

۲-۴-۱ پیشینه پژوهش های انجام گرفته در داخل کشور

سروقد،رضایی و معصومی(۱۳۸۹)در پژوهشی به بررسی رابطه بین سبک های تفکر و خود کارآمدی جوانان دختر و پسر (دانش آموزان پیش دانشگاهی) شیراز پرداختند. نمونه به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. نتایج نشان دادند: بین متغیر خودکار آمدی با همه ی سبک های تفکر به جز تفکر درونگرا و کل نگر در سطح یک صدم در کل دانش آموزان رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.

احدی،خویینی،کریمی،دلاور و زری باف(۱۳۹۰)در پژوهشی به مقایسه سبک های تفکر و هیجان طلبی در دانش جویان کارشناسی رشته‌های هنر و ریاضی برای افزایش رفتارهای سازمانی مثبت پرداختند. نتیجه پژوهش بر ضرورت توجه سازمان ها بر ویژگی های رفتار سازمانی مثبت مانند سبک تفکر قانون گذار(خلاق) و سبک های تفکری است که ‌به این نوع تفکر یعنی خلاقیت می‌ انجامد و نیز افزایش هیجان های مثبت برای بهبود عملکرد در محیط کاری مورد توجه می‌باشد.

رضایی،خداخواه(۱۳۸۸)در پژوهشی به بررسی رابطه ی بین سبک های فرزند پروری و باور های معرفت شناختی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پرداختند. که تعداد۲۱۲۵ نفر در سال تحصیلی ۸۸_۱۳۸۷ از دانش آموزان دختر سال سوم متوسطه دبیرستانهای شهر تبریز انتخاب شدند. نتایج حاکی از آن بود از بین مؤلفه‌ های باورهای معرفت شناختی و سبک های فرزند پروری ،متغیرهای یادگیری سریع/ثابت و دانش ساده /قطعی بیشترین سهم را در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی داشتند.

حسینیان،پورشهریاری و کلانتری(۱۳۸۶)در پژوهشی به مقایسه رابطه بین شیوه های فرزند پروری مادران و عزت نفس دانش آموزان دختر شنوا و ناشنوا در مقطع متوسطه شهر تهران پرداختند و نمونه شامل ۶۹دانش آموز ناشنوا و ۸۲ دانش آموز شنوای دختر مقطع متوسطه و مادران هر دو گروه بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار بین شیوه های فرزند پروری و عزت نفس دانش آموزان ناشنواست.

محمدی و حاجی علیزاده (۱۳۸۷)در پژوهشی به مقایسه سبک های حل مسئله و ترس از ابراز وجود در نوجوانان مبتلا به اختلال رفتار هنجاری و عادی پرداختند. بدین منظور ۴۰ دانش آموز پسر عادی و ۴۰ دانش آموز پسر مبتلا به اختلال هنجاری به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج نشان ‌دادند که نوجوانان مبتلا به اختلال رفتار هنجاری در مقایسه با نوجوانان عادی از سبک های مثبت حل مسئله کمتر استفاده می‌کنند.

زارعان،اسدالله پور و بخشی پور رودسری (۱۳۸۶)به پژوهشی با هدف بررسی رابطه بین هوش هیجانی و سبک های حل مسئله با سلامت عمومی انجام شد ،پرداختند.که این پژوهش روی ۶۹ نفر از دانشجویان سال اول رشته‌های علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز انجام شد. نتایج نشان داد که بین هوش هیجانی و سبک های حل مسئله با سلامت عمومی رابطه معنی داری وجود دارد.

۲-۴-۲ پیشینه پژوهش های انجام گرفته در خارج کشور

در پژوهشی ژانگ (۲۰۰۱)به بررسی رابطه سبک های تفکر و پیشرفت تحصیلی پرداخت که با توجه به نتایج به دست آمده سبک های تفکر تاثیر قابل توجهی بر پیشرفت تحصیلی داشتند.

استرنبرگ (۲۰۰۱) به بررسی نقش سبک های تفکر بر پیشرفت تحصیلی دو گروه از کودکان تیز هوش مشارکت کننده در یک برنامه ی تابستانی ییل، پرداخت و بیان نمود که سبک های تفکر قضایی و قانونی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معنی داری دارد.

نتایج تحقیقات زیادی از جمله تحقیقات ویلدر و وات^[۱۰۴](۲۰۰۲) بیانگر این است که والدینی که وقت بیشتری برای سرپرستی فرزندان خود می‌گذارند، دارای فرزندانی هستند که کمتر به سمت رفتارهای پرخطر و نامناسب متمایل می‌شوند.

هرز و گولن(۲۰۱۲)در مطالعه ی خود دریافتند که سبک فرزند پروری با مراقبت افراطی و سطح پایین پذیرش با عزت نفس ارتباط منفی و معنادار دارد.

ورتلی و ایونسون^[۱۰۵](۱۹۸۷)در بررسی رابطه سبک های یادگیری و شیوه های حل مسئله پسران رشته‌های گوناگون پی بردند که دانش آموزان پسر در سبک یادگیری فردی وابسته به رشته هستند و از شیوه های حل مسئله استفاده می‌کنند.

جاگمز-کاسترمن و همکاران(۲۰۰۷)به دست آوردند بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی از حل مسئله فعال اجتناب و حمایت اجتماعی کمتری را جستجو می‌کنند.

فصل سوم

روش پژوهش

در این فصل، ابتدا به طرح پژوهش ،جامعه آماری ، روش انتخاب نمونه و سپس ابزار سنجش و در نهایت تحلیل های آماری داده ها پرداخته خواهد شد.

۳-۱ طرح پژوهش

طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است که بر اساس آن رابطه بین سبک های فرزند پروری والدین با سبک های تفکر و سبک های حل مسئله دانش آموزان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۳-۲ طبقه بندی متغیرها

متغیر پیش بین : سبک های فرزند پروری

متغیر ملاک : سبک های تفکر و سبک های حل مسئله

متغیر کنترل: تحصیلات ( دانش آموزان مقطع متوسطه) ، جنسیت ( دانش آموزان پسر)

۳-۳ جامعه آماری پژوهش

کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اداره آموزش و پرورش ناحیه ۲ شهر کرمانشاه در سال تحصیلی ۹۳-۹۲ است که تعداد آن ها ۳۷۰۰ نفر است و همچنین جامعه شامل کلیه والدین دانش آموزان پسر مقطع متوسطه آموزش و پرورش ناحیه ۲ شهر کرمانشاه در سال تحصیلی ۹۳-۹۲ است.

۳-۴ نمونه آماری پژوهش و روش نمونه گیری

بر حسب فرمول کوکران و کرجسی تعداد ۳۴۸ نفر از دانش آموزان پسر مقطع متوسطه آموزش و پرورش ناحیه ۲ شهر کرمانشاه به عنوان نمونه انتخاب شد و با اتکا به نمونه گیری تصادفی ساده و نمونه گیری در دسترس این تعداد از دانش آموزان پسر انتخاب شد و همچنین نمونه شامل یکی از والدین دانش آموزان پسر انتخاب شده به عنوان نمونه نیز می‌باشد، یعنی شامل ۳۴۸ والدین نیز است. روش انتخاب نمونه ‌به این شکل بود که از بین ۱۲ دبیرستان پسرانه ، تعداد ۵ دبیرستان انتخاب گردید و از هر دبیرستان دو کلاس و در مجموع ۱۰ کلاس به عنوان نمونه انتخاب شد و پرسش نامه ها در این تعداد نمونه و والدین آن ها اجرا گردید.

۳-۵ ابزار پژوهش

در پژوهش حاضر برای جمع‌ آوری اطلاعات و داده ها از ۳ پرسش نامه استفاده گردید. که در زیر به شرح آن ها پرداخته شده است.

۳-۵-۱پرسش نامه شیوه های فرزند پروری

1. 1. آیا بین طرحواره ها درحوزه محدودیت های مختل با سازگاری اجتماعی دردانشجویان رابطه وجود دارد ؟

1. 1. آیا بین طرحواره ها در حوزه دیگر جهت مندی با سازگاری اجتماعی دردانشجویان رابطه وجود دارد ؟

1. آیا بین طرحواره ها درحوزه گوش به زنگی بیش از حد ‌و بازداری با سازگاری اجتماعی دردانشجویان رابطه وجود دارد؟

تعریف واژگان:

تعریف نظری :طرحواره های ناسازگار اولیه :الگوهای هیجانی ‌و شناختی خود اسیب رسانی که در ابتدای رشد وتحول در ذهن شکل گرفته اند و در سیر زندگی تکرار شده وبرنحوه تعبیر وتفسیر تجارب ورابطه با دیگران تاثیر می‌گذارند(یانگ ،گلوسکو،ویشار،۲۰۰۳).

تعریف عملیاتی :نمرات حاصل از پرسشنامه طرحواره یانگ که دارای ۷۵سئوال می باشدو۱۵طرحواره را می سنجد.

تعریف نظری :سازگاری اجتماعی:منظور از سازگاری اجتماعی ،تعامل مؤثر وسازنده فرد دراراتباط با محیط خود می‌باشد . نشانه های این سازگاری داشتن احساس مثبت درباره خود ،شرکت درفعالیت های اجتماعی ولذت بردن ازارتباط با دیگران است (خالق باقری ،۱۳۸۱).

تعریف عملیاتی :درپژوهش حاضر نمرات حاصل از پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل می‌باشد.

فصل دوم :

پیشینه تحقیق

طرحواره

کلمه طرحواره به طورکلی ،به عنوان ساختار ،قالب یا چارچوب تعریف می شود(یانگ ،۱۹۹۰).طرحواره یک ساختار شناختی به منظور غربال کردن ،کدگذاری وارزیابی محرکی است که ارگانیزم درمعرض آن قرار گرفته است (بک وراش ^[۱۰]،۱۹۶۸).

دربافتار روانشناسی وروان درمانی ،طرحواره به عنوان هر اصل سازمان بخش کلی درنظر گرفته می شود که برای درک تجربه های زندگی فرد ضروری است(داتیلیو^[۱۱]،۲۰۰۵).

تعریف طرحواره

سگال ^[۱۲](۱۹۹۵)طرحواره رابه عنوان عناصر نظام مندی از واکنش هاوتجربه های گذشته می ‌داند که پیکره نسبتاًمنسجم وپایداری از دانش ‌را شکل می‌دهد و می‌تواند ادراک ها وارزیابی های بعدی ‌را هدایت کند؛ با این تعریف کلی طرحواره می‌تواند مثبت یا منفی ،سازگار یاناسازگار باشدوعمدتاًدر نتیجه تجارب ناگواردوران کودکی شکل می‌گیرد که هسته ی اصلی اختلالات شخصیت ،مشکلات منش شناختی وبسیاری ‌از اختلالات محورI قرار می‌گیرد (ریزو^[۱۳]و همکاران ،۲۰۰۷).

بک (۱۹۷۹) طرحواره ها را ،فرضیاتی می‌داند که در نتیجه تجارب پیشین فرد شکل گرفته اند ،برخی از این فرضیات غیر قابل انعطاف ،افراطی ومقاوم دربرابر تغییر ،یعنی ناکارآمد هستند (بک و راش ،۱۹۷۹)همچنین طرحواره های بدکنشی ،افکاری هستند که غیر قابل انعطاف ،خشک وسخت تر از طرحواره های طبیعی هستند (بک و راش ،۱۹۶۸). بک و راش (۱۹۶۸)طرحواره های ناسازگاراولیه مانند فقدان ،شکست ‌و دوست نداشتن را معرفی کردند که درطی دوران اولیه کودکی شکل می گیرند وبامفاهیمی همچون یکپارچگی بیولوژیک ،مثل توانایی زنده ماندن ،صلاحیت واعتبار مراقبین ،ترک شدن وهدایت خطر فیزیکی به سمت خود ،درارتباط هستند (بک و امری^[۱۴]،۱۹۸۵).

ویژگی های طرحواره های ناسازگار اولیه

یانگ (۱۹۹۰)بیان می‌دارد که طرحواره های ناسازگاراولیه دارای ویژگی های به شرح زیر هستند:

۱-الگوها یادرون مایه ی های عمیق وفراگیری هستند،

۲-ازخاطرات ،هیجان ها ،‌شناخت‌واره ها واحساسات بدنی تشکیل شده اند،

۳-دردوران کودکی یا نوجوانی شکل گرفته اند،

۴-‌در سیر زندگی خود تداوم دارند،

۵-درباره ی خود ورابطه با دیگران هستند ،

۶-به شدت ناکارآمدند،

۷-اغلب توسط برخی تغییرات درمحیط ازجمله فقدان یاازدست دادن شغل فعال می‌شوند

۸- هنگامی که فعال می‌شوند باسطوح بالای هیجان همراه هستند

۹- معمولا ناشی از تعامل سرشت کودک باتجارب مختلف دوره تحولی در ارتباط با اعضای خانواده یامراقبین درخانواده شکل می گیرند ( یانگ ،گلوسکو وویشار ،۲۰۰۳).

ریشه‌های تحولی طرحواره ها

الف –نیازهای هیجانی اساسی

یانگ وگلوسکو وویشار (۲۰۰۳)،براین باورند که طرحوارها به دلیل ارضا نشدن نیازهای هیجانی اساسی دوران کودکی به وجود می‌آیند که این نیازها ی هیجانی اساسی دوران کودکی شامل مواردزیر می‌باشد:

۱-دلبستگی ایمن به دیگران (مانندنیاز به امنیت ،ثبات ،محبت (پذیرش )

۲-خودگردانی ،کفایت وهویت

۳-آزادی دربیان نیازها ‌و هیجان سالم

۴-خود انگیختگی ‌و تفریح

۵- محدودیتهای واقع بینانه ‌و خویشتن داری ( یانگ ،۱۹۹۰).

لازم به ذکر است که این نیازها جهان شمول هستند وهمه انسان ها ،این نیازها رادارند .اگرچه شدت این نیازها دربعضی افراد بیشتر است ،فردی که از سلامت روان برخوردار است ،می‌تواند این نیازها ی هیجانی اساسی رابه طور سازگارانه ای ارضا ءکند(یانگ گلوسکو وویشار ،۲۰۰۳).

علاوه بر تأکید برارضاء نشدن نیازهای هیجانی اساسی ونقش آن ها درشکل گیری طرحواره های ناسازگار اولیه به دومقوله ی تجارب اولیه زندگی کودک وتعامل بین خلق وخوی فطری کودک ومحیط اولیه ،درعدم ارضاءاین نیازها اشاره می شود (یانگ ،۱۹۹۰).

ب- تجربه های اولیه زندگی

ریشه تحولی طرحواره های ناسازگار اولیه ‌در تجربه های ناگوار دوران کودکی نهفته است (اسکین^[۱۵] ،۲۰۰۷).

طرحواره هایی که زودتر به وجود می‌آیند ومعمولاٌقوی ترین هستند،از خانواده های هسته ای نشأت می گیرند.همزمان با تحول کودک ،سایر عوامل تاثیر گذار مانند همسالان ،مدرسه ،انجمن های گروهی وفرهنگ ، درشکل گیری طرحواره ها نقش بازی می‌کنند (یانگ ،گلوسکو ویشار ،۲۰۰۳). یانگ (۲۰۰۳)بیان می‌کند ،چهاردسته ‌از تجارب اولیه زندگی ،رونداکتساب طرحواره ها را تسریع می‌کنند که این چهار دسته عبارتنداز :

۱-ناکامی ناگوار نیازها :این حالت وقتی اتفاق می افتد که کودک تجارب خوشایندی راتجربه نکند ،درمحیط زندگی چنین کودکی ،ثبات ،درک شدن یاعشق وجودندارد .

۲-تجارب اولیه زندگی که طرحواره هارابه وجود می آورند ،دربرگیرنده آسیب دیدن وقربانی شدن هستند،درچنین وضعیتی کودک آسیب می بیند یاقربانی می شود.

۳-سومین نوع تجارب ، این است که کودک ،زیادی چیزهای خوب راتجربه می‌کند ،والدین جهت رفاه وآسایش کودک ،همه کار می‌کنند،درحالی که تامین رفاه وراحتی درحد متعادل برای رشد سالم کودک لازم است.

۴- نوع چهارم تجارب زندگی، درونی سازی انتخابی یا همانندسازی با افراد مهم زندگی است .کودک به طور انتخابی با افکار ،احساسات ،تجارب ورفتارهای والدین خود همانندسازی کرده ‌و آنها را درونی سازی می‌کند (یانگ وگلوسکو وویشار ،۲۰۰۳).

ج-خلق وخوی هیجانی

پژوهش های زیادی نشان می ‌دهند که عوامل زیستی درشکل گیری وتحول شخصیت از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند (تورستن وجولیا^[۱۶] ،۲۰۰۸).پژوهش های زیادی درباره ی صفات خلق وخویی نوزادان انجام دادند وبه این نتیجه رسیدند که بیشتر این صفات حتی باگذشت زمان، ثابت می مانند (کاگان ^[۱۷] ،۱۹۸۸).

درقسمت پایین به برخی از ابعاد خلق وخوی هیجانی اشاره می شود که اکثر آن ها مادرزادی هستند وغیر قابل تغییر ،مگر از طریق روان درمانی

خونسرد مضطرب

پایدار بی ثبات

حواس پرت وسواسی