به عبارت دیگر، پیش‌بینی «عبارت است از تجسم یک موقعیت یا وضعیت در آینده» (هایندمن و همکاران^[۲۹]، ۲۰۰۹).

به اعتقاد کالپی و همکاران^[۳۰](۱۹۹۲) پیش ­بینی، فرایند برآورد موقعیت­های ناشناخته است. یک پیش ­بینی یک پیش­گویی ‌در مورد رویدادهای آینده در اختیار می­ گذارد و می ­تواند تجارب گذشته را به پیش ­بینی حوادث آینده مبدل سازد.

پیش ­بینی در تصمیم ­گیری­های اقتصادی نقش مهمی را ایفا می­ کند. در سطح یک بنگاه اقتصادی، سـرمایه­گـذاران، اعتبـار دهندگان، مدیریت و سایر استفاده کنندگان از صورت­های مالی به پیش‌بینی­های خود یا دیگران اتکا می­نمایند(مشکی و ربانی،۱۳۹۰).

و از آن­جا کـه بیش­تر استفاده کنندگان صورت­های مالی مستقیم به اطلاعات مالی دسترسی ندارند به ناچار به پیش ­بینی­هـای ارایـه شـده توسط مدیریت اتکا ‌می‌کنند. در همین راستا سازمان بورس و اوراق بهادار کشـور شرکت­هـای بورسی را ملـزم نمـود تـا پیش ­بینی آتی سود را به صورت پیش ­بینی سود هر سهم ارائه دهند(همان منبع).

پیش ­بینی­های سود می ­توانند نگرانی­های مدیران در برابر دعاوی حقوقی را تقلیل داده، بر شهرت مدیران به گزارش­گری شفاف و دقیق، قیمت سهام، پیش ­بینی­های تحلیل­گران، انتظارات بازار از سودآوری شرکت­ها و اختلاف قیمت سفارش­های عرضه و تقاضا تأثیر گذارند(غلامعلی پور و ثقفی،۱۳۹۱).

از آن­جایی که پیش ­بینی سودهای آتی برای سرمایه ­گذاران مهم است، در این راستا آن سودی با کیفیت­تر است که جریان­های نقدی آتی را درست پیش ­بینی کند و صحت پیش ­بینی سود می ­تواند در تصمیم گیری­های سرمایه ­گذاران برای نگهداری و یا واگذاری سهام مؤثر باشد(دارابی و امام جمعه، ۱۳۹۲).

در ایران نیز، بر اساس ردیف(۷) بند (ج) مدیران شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، موظف هستند که پیش ­بینی درآمد متعلق به هر سهم خود را به صورت سه ماهه و یک ساله برآورد و حداکثر ۲۰روز بعد از پایان دوره سه ماهه به مدیریت نظارت بر شرکت­های سازمان بورس اوراق بهادار تهران ارسال نمایند(لطفی و حاجی پور، ۱۳۸۹).

کیفیت پیش ­بینی سود

پیش ­بینی سود حسابداری و تغییرات آن به عنوان رویدادی اقتصادی از دیرباز مورد علاقه سرمایه گذاران، مدیران، تحلیل­گران مالی، پژوهش­گران و اعتباردهندگان بوده است .مهم‌ترین منبع اطلاعاتی سرمایه‌ گذاران، اعتباردهندگان و سایر استفاده‌ کنندگان، پیش ­بینی‌های سود شرکت‌ها است. با توجه به اهمیت پیش ­بینی سود شناخت عوامل مؤثر در پیش ­بینی آن، اطلاعات مفیدی را برای ذینفعان فراهم می‌کند. اما آن چه در این مقوله حائز اهمیت می‌باشد، توجه به کیفیت سودی است که به عنوان پیش ­بینی‌ کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد(مومن زاده گل،۱۳۹۰).

اما شاخص‌ها و معیارهای متعددی برای سنجش کیفیت سود وجود دارد که ما در این پژوهش از معیار دقت پیش ­بینی سود استفاده خواهیم نمود.

دقت پیش‌بینی سود

اهمیت سود پیش ­بینی شده به میزان انحرافی که با مقدار واقعی آن دارد، وابسته است. هر چه میـزان ایـن انحـراف کمتر باشد، پیش ­بینی از دقت بیش­تری برخوردار است. پژوهش­ها نشان می­دهد، بازار برای برآورده شدن انتظارات سود هـر سهم ارزش قابل ملاحظه­ای قائل است و نسبت به برآورده نشدن آن نیز واکنش نشان می­دهد(ریس،۲۰۰۷). دقت پیش ­بینی با بهره گرفتن از خطای پیش ­بینی، قدر مطلق خطای پیش ­بینی، مربع خطای پیش ­بینی و لگاریتم طبیعی مربع خطای پیش ­بینی اندازه گیری می­ شود(نمازی و شمس الدینی، ۱۳۸۵).

شواهد تجربی نشان می­دهد، سرمایه گذاران به اطلاعاتی نظیر پیش ­بینی سود هر سهم اتکا کرده و در قیمت­ گذاری سهام از آن استفاده ‌می‌کنند. این پیش ­بینی­ها بیان­گر انتظارات مدیریت از عملکرد آتی شرکت است. ‌بنابرین‏ دقت این پیش ­بینی­ها که مبنای تصمیم ­گیری آن­هاست برای سرمایه گذاران حائز اهمیت بوده و خطای پیش ­بینی سود عامل مهمی در عملکرد بازار ثانویه است(کردستانی و آشتاب، ۱۳۸۹).

­ انواع سرمایه گذاری از نظر افق زمانی

۱- سـرمایه گذاری بلندمدت : به طبقه­ای از سرمایه گذاری­ها گفته می­ شود که به قصد استفاده مسـتمر در فعالیت­های واحد تجاری نگهداری شود. یک سرمایه گذاری هنگامی به عنوان دارایی غـیرجاری طبقه ­بندی می­ شود که قصد نگهداری آن برای مدت طولانی به وضوح قابل اثبات باشد یا توانایی واگذاری آن توسط سرمایه گذار مشمول محدودیت­هایی باشد.

۲- سرمایه گذاری جاری : به طبقه­ای از سرمایه گذاری­ها گفته می­ شود که سرمایه گذاری بلندمدت نباشد(استاندارد شماره ۱۵ حسابداری ایران،۱۳۸۶).

شرایط احراز سرمایه گذاری بلند مدت

براسـاس تعـریف سـرمایه گـذاری بلـندمدت مندرج در بند ^[۳۱]۵، سرمایه گذاری فقط زمانی بـه عنوان بلندمدت طبقه بندی می­ شود که قصد نگهداری آن برای مدت طولانی به وضوح قابل اثبات باشد یا این­که در عمل محدودیت­هایی در توانایی واگذاری آن توسط واحد تجاری وجـود داشـته باشد. این اصل صرف نظر از این­که سرمایه گذاری مورد نظر سریع المعامله در بازار باشد یا نباشد، مصداق دارد. ‌بنابرین‏ سرمایه گذاری بلندمدت مشتمل بر موارد زیر است:

الف. سـرمایه گذاری در واحد تجاری فرعی و وابسته یا تسهیلات بلندمدت اعطایی ‌به این واحدها؛

ب . سـرمایه گذاری­هایی که اساساً جهت حفظ، تسهیل و گسترش فعالیت یا روابط تجاری موجـود انجام شده است (این سرمایه گذاری­ها اصطلاحاً سرمایه گذاری­های تجاری نام گرفته است)؛

ج . سرمایه گذاری­هایی را که نمی­ توان واگذار کرد، یا بدون تأثیر عمده برفعالیت­های واحد تجاری قابل واگذاری نیست.

د . سرمایه گذاری­هایی که با قصد استفاده مستمر توسط واحد تجاری نگهداری می­ شود و هدف آن نگهـداری پرتفویـی از سرمایه گذاری­ها جهت تأمین درآمد و یا رشد سرمایه برای صاحبان سرمایه واحد تجاری است(همان منبع).

نکته مهم ‌در مورد سرمایه گذاری بلند مدت

تـنها در شـرایطی کـه معـیارهای پیش­گفته احراز شود، سرمایه گذاری را ‌می‌توان بلندمدت تلقـی کـرد. ایـن واقعیـت که یک سرمایه ­گذاری برای مدت نسبتاً طولانی نگهداری شده اسـت، لـزوماً بـه معنای بلند مدت بودن سرمایه ­گذاری نیست. در سایر موارد که معیارهای مـزبور احـراز نگـردد، سـرمایه­گـذاری(اعـم از سریع المعامله در بازار یا سایر) به عنوان سرمایه ­گذاری جاری طبقه ­بندی می­ شود(همان منبع).

­ حجم معاملات

تعداد سهام مبادله شده دریک نقطه زمانی مشخص است. فیـرث(۱۹۹۸) طی تحقیقی به رابطه­ سود پیش ­بینی شده و ارزشیابی شرکت­ها پی بـرد و متوجه شد سود پیش ­بینی شده حاوی اطلاعـات مهمـی دربـاره­ی ارزش شـرکت­هـای جدید الورود به بورس اوراق بهادار است و نقشی بسیار مهم­تر از سایر روش­ها و ابزارهای علامت دهی از جمله درصد مالکیت محفوظ برای سهام­داران اصلی شرکت دارد. کـیم و ریتر^[۳۲](۱۹۹۹) نیز دریافتند که سود پیش ­بینی شده در مقایسه با سودهای تاریخی، ابزار علامت دهی مؤثری برای ارزشیابی شرکت­های جدیدالورود به بورس اوراق بهادار است. استفاده از سود پیش ­بینی شده بـرای ارزشـیابی شـرکت­هـا بـه بـاور سـرمایه­گـذاران درباره دقت این پیش ­بینی­ها بستگی دارد.

­ بازده سهام